میگویند نوسان هورمونها و به هم خوردن ریتم ساعت بیولوژیک، دلیل اصلی مضر بودن شب بیداری است. محققان بارها در بررسیهای مختلف ثابت کردهاند که شبکاری یا بیدار ماندن شبانه به دلیل عادت نه تنها خطر ابتلای خانمها به برخی سرطانها را بیشتر میکند، بلکه احتمال بیمار شدن قلب و افسرده شدن را هم بالا میبرد.
با این وجود، اگر برای به انجام رساندن کارهای عقب مانده یا حفظ شغل فعلیتان، چارهای جز کار کردن در شب ندارید و یا برنامه چرخشی کارتان باعث میشود که هر چند هفته یکبار مجبور به خداحافظی با خواب شبانه شوید، این توصیهها را جدی بگیرید. ما به شما میگوییم که چطور در اوج این بینظمیها هم میتوانید هوای سلامتتان را داشته باشید.
برنامهتان را مشخص کنید
مجبور به شب بیداری هستید؟ اشکالی ندارد. همین که برنامه مشخصی برای ساعات خوابتان داشته باشید میتواند کمک بزرگی به سلامت شما بکند. برای مثال اگر ساعت 7 صبح به خانه میرسید، به جای اینکه خودتان را با تکرار سریالهای دیشب سرگرم کنید و یا روزنامه بخوانید، با خودتان قرار بگذارید که سر یک ساعت مشخص بخوابید و در یک ساعت معین هم از خواب بیدار شوید.
بیشتر بخوانید: خواب راحت ؛ 7 گام برای بهتر خوابیدن
شب مصنوعی بسازید
شما تمام شب را زیر نور کار کردهاید. یعنی بدنتان عملا شب را تجربه نکرده و هورمونهایی که تنها در تاریکی مجال ترشح شدن پیدا میکنند هم در بدن شما تولید نشدهاند. برای جبران این اتفاق میتوانید شب مصنوعی بسازید.
کافی است در همان ساعاتی که برای خوابیدن در نظر گرفتهاید، سکوت را در خانه برقرار کنید و اتاق را تاریک کنید. البته پیش نیاز این اتفاق این است که ساعات خوابتان مداوم باشد و پاره پاره و در دورههای کوتاه و بافاصله نخوابید.
به نور پناه ببرید
نور به مغز شما این پیغام را میفرستد که باید هشیار بماند. پس اگر مجبورید به شب بیداری هستید، فضا را تاریک نگه ندارید و هر وقت احساس کردید خستگی و کمبود انرژی سراغتان آمده، نور اتاق را بیشتر کنید و چند قدمی راه بروید.
چرت بزنید
شاید اگر حواستان به خودتان نباشد،ناخواسته پشت میز کار و یا دستگاهی که به آن نظارت میکنید به خواب بروید اما اگر آگاهانه خودتان زمانی را برای چرت زدن در نظر بگیرید، حالتان بهتر میشود. محققان ثابت کردهاند که اگر در میانه ساعات کاریتان یکی دو بار چرتهای 20 دقیقهای را تجربه کنید، انرژی و تمرکزتان برای کار کردن چند برابر میشود.
فلاکس چای را پر نکنید
شاید تصور کنید با نوشیدن لیوانهای چای، یکی پس از دیگری، میتوانید خودتان را سرپا نگهدارید. درست است که کافئین میتواند شما را هشیار کند، اما در عوض چرخه خوابی که قرار است خودتان برای خود ایجاد کنید را به هم میزند و بعد از آنکه میخواهید به شب بیداری پایان دهید هم به شما اجازه به خواب رفتن را نمیدهد.
قند خونتان را بالا نبرید
زیاد از اندازه شیرینی خوردن و سنگین کردن معدهتان با یک شام مفصل کمکی به سلامت شما در زمان شبکاری نمیکند. برای اینکه هم از پس کارهایتان بهتر بربیایید و هم سالمتر بمانید، به جای خوردن یک شام مفصل و صبحانه سنگین، میانوعدههای سبکی را با خود ببرید و هر سه ساعت یکبار آنها را میل کنید.
یک لقمه نان و پنیر شاید بهتر است کباب کوبیده بتواند در این شرایط به بدنتان انرژی برساند و شما را سالم و سرپا نگه دارد. البته وقتی که به خانه برگشتید و قبل از خواب حتما صبحانه بخورید و گرسنه نخوابید. صبحانه سالم و سبکی که میل میکنید، میتواند آرامش شما را در ساعات خوابتان بیشتر کند.
مشکل فقط شب بیداری نیست
بیماریهایی که سراغتان میآیند همیشه بخاطر شب بیداری ایجاد نمیشوند. عادتهای مخربی که سلامت افراد را تهدید میکند، بیشتر از هر کسی به سبک زندگی شبکارها حمله میکنند. خلوتی و دلگیری فضای کار یا خانه در شب، ممکن است خیال سیگار کشیدن را بیشتر به ذهن شما بیندازند و بیبرنامه و بیش از اندازه کالری گرفتن هم آفت جان شما شود.
اگر شما هم باید تا مدتی شبها مشغول کار باشید، به جای آنکه منتظر شوید نشانههای بیماریهای مختلف به شما برای تغییر دادن شیوه زندگیتان هشدار دهند، خودتان چند قدمی به عقب بروید و نگاهی به شیوهای که در طول 24 ساعت برای زندگی در پیش میگیرید بیندازید. به نظرتان عاداتی که دانسته و یا نادانسته به آنها پناه میبرید بیشتر از بیداریتان در این ساعتها به سلامت شما آسیب نمیزنند؟