لادن گیاهی؛ عضو هیئت علمی، پژوهشگاه ابنسینا
سندرم پیش از قاعدگی به مجموعهای از تغییرات فیزیکی و روحی اطلاق میشود که عمدتاً از 7 تا 10 روز قبل از خونریزی شروع میشوند.
تغییرات هورمونی میتوانند عامل ایجاد این اختلالات باشند.
علائم این سندرم با شروع دوره خونریزی برطرف میشوند.
علائم
علائم فیزیکی سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از افزایش وزن ناشی از احتباس آب، دردناک شدن سینهها، سردرد، میگرن، کمردرد و ناراحتیهای پوستی.
علائم روحی آن عبارتند از، اضطراب، تحریکپذیری، افسردگی، کاهش تمرکز، کاهش سطح هوشیاری، پرخوری عصبی.
درمانهای رایج
گاه از داروهای مدر برای کاهش احتباس آب استفاده میشود، داروهای ضد افسردگی برای تخفیف مشکلات روحی، هورمون پروژسترون برای کاهش درد و برموکریپتین برای درد سینه تجویز میشوند.
در مورد برخی بیماران استفاده از آرام بخش تجویز میشود.
پرهیز از مواد غذایی
فرآوردههای گوشتی، کیک، فرآوردههای لبنی پر چرب و غذاهای چرب بهتر است محدود شوند.
این غذاها می توانند با متابولیسم اسیدهای چرب امگا-6 تداخل کنند و باعث افزایش وزن شوند.
کافئین باعث تحریک سیستم عصبی و افزایش تحریکپذیری میشود.
سعی کنید مصرف قهوه، چای و نوشیدنیهای کولا دار و داروهای سرماخوردگی که دارای کافئین هستند را به کمتر از 6 فنجان در روز محدود نمایید.
غذاهای آماده و خیابانی و پر نمک باعث تشدید احتباس آب میشوند، بنابراین لازم است مصرف این مواد غذایی را محدود نمایید.
مواد غذایی مفید
* دانه آفتابگردان، دانه کدو حلوایی، دانه کتان، دانه کنجد و روغن گل مغربی از منابع غنی اسیدهای چرب امگا – 3 هستند.
از آنجا که به نظر میآید مبتلایان به سندرم پیش از قاعدگی دچار کمبود این اسید چرب ضروریند، مصرف این روغنها توصیه میشود.
* مرغ، ماهی، شیر، تخممرغ، برنج قهوهای، غلات سبوسدار، دانه سویا، سیبزمینی، لوبیا، گردو و سایر مغزدانهها و سبزیهای سبز رنگ تامینکننده ویتامین B6 هستند.
از آنجا که ویتامین B6 باعث افزایش سطح سروتونین در مغز میشود به نظر میآید مصرف این مواد غذایی به کاهش افسردگی کمک کند.
* نان چاودار، ماکارونی، حبوبات و میوههایی که نمایه گلسیمی پایین دارند، قند خون را بتدریج افزایش میدهند بنابراین احتمالا میل و ولع خوردن شیرینی را تا حدی کنترل میکنند.
* انجیر، آلو، موز، سیبزمینی، کلم بروکسل، بروکلی، گلکلم، قارچ، پیاز، سیبزمینی شیرینی و گوجهفرنگی از منابع خوب پتاسیم هستند.
این ماده به کاهش نفخ و ورم ناشی از احتباس آب کمک میکنند.
* بوقلمون، پرندگان شکاری و پنیر تامین کننده اسید آمینهتریپتوفان هستند که در بدن به سروتونین تبدیل میشود. سروتونین به کاهش افسردگی کمک میکند.
* آواکادو، خرما، موز، آلو، بادمجان، خربزه درختی، آناناس و گوجهفرنگی حاوی سروتونین هستند که با گیرندههای سروتونین مغزترکیب میشوند و اثر شبه سروتونین ایجاد میکنند؛ بنابراین این مواد نیز درکاهش افسردگی موثرند.
* غذاهای بر پایه کربوهیدرات تولید سروتونین را در بدن تحریک میکنند و مصرف آنها بهعنوان میانوعده در کاهش علائم روحی روانی این سندرم موثر است.
* سبزیهای سبزرنگ، نانها، غلات صبحانه، ماکارونی و سیبزمینی از منابع خوب منیزیم هستند که برای عملکرد طبیعی هورمونها و کنترل عضلات صاف ضروریاند.
کمبود منیزیم در رژیم غذایی با انقباضات و دردهای عضلانی مرتبط است.
درمانهای رایج
هورمون درمانی اصلیترین شیوه درمانی است. برخی علائم ممکن است با مصرف استروژن و پروژسترون به صورت قرص، کرم، ژل، شیاف واژن و ایمپلنت زیر پوست تسکین یابند.
درمانهای غیر هورمونی شامل مصرف داروهایی هستند که برای درمان گر گرفتگی، افزایش فشار خون و پوکی استخوان در ستون فقرات از آنها استفاده میشود.
سایر اقدامات
* کپسول روغن گل مغربی در کاهش درد و سفتی سینهها در سندرم پیش از قاعدگی موثر است.
همچنین به نظر میآید روغن گل مغربی به کاهش ورم شکم، تحریک پذیری، ورم انگشتان و مچ پا و همچنین اضطراب کمک میکند.
مصرف 6 کپسول 500 میلی گرمی توصیه میشود.
* مکمل ویتامین B6 در دوز 200-100 میلیگرم در روز در طی دوره قاعدگی میتواند برای افرادی که دچار افسردگی، تحریک پذیری و خستگی قبل از قاعدگی هستند، مفید باشد.
* مکمل کروم به ثبات سطح قند خون و جلوگیری از ولع نسبت به خوردن شیرینیجات کمک میکند.
* ورزش منظم در برنامههای کاهش وزن بسیار ضروری است. ضمن آنکه در پیشگیری از پوکی استخوان نیز بسیار موثر است.
* تکنیکهای آرام بخش مانند یوگا و یا درمانهای جایگزین گاه به بهبود علائم روحی و فیزیولوژیک مرتبط با یائسگی کمک میکنند.
بیشتر بخوانید:
همه چیز در مورد دوران قاعدگی
گیاهی برای کاهش درد قاعدگی
تغذیه و سندرم پیش از قاعدگی