بانوان، مدیران خانه هستند و نقش بسیار مهمی در تربیت فرزندان، سلامت و بهداشت خانواده و همچنین مدیریت امور خانه و کاشانه دارند و هر اندازه، این نقش با علم و آگاهی همراه شود، موفقیت و اثربخشی کدبانو افزایش پیدا می کند.
به همین خاطر است که یکی از ارکان مهم در توفیق اقتصاد خانواده، محوریت مادران در مدیریت خانه بوده که می تواند همسر را در اداره بهتر زندگی با هزینه کمتر و اثربخشی بیشتر، یاری رساند. گاهی اوقات، یک تغییر در شیوه رویکرد به مقوله خرید و مصرف و نگهداری و به طور کل، اصلاح سبک زندگی، می تواند بخش قابل ملاحظه ای از هزینه های ماهانه یا سالانه را صرفه جویی کرده و وقت و پول را به سمت سرمایه گذاری های بهتر برای خانواده و آینده، هدایت کند.
کدبانوی خلاق، نقش زیادی در مدیریت خانه و هدایت اقتصاد و بهداشت خانواده داشته و در تقویت سبک زندگی سالم، نقش بسزایی دارد
از طرفی، کدبانوی موفق، با تولید کالاهایی که در خانه امکان تهیه آن وجود دارد، نقش زیادی در سلامت و بهداشت جسمی و روحی اعضای خانواده ایفا کرده و سبد غذایی خانوار را تا حدی، از محصولاتی که نگهدارنده های صنعتی داشته و کیفیت آنها نیز خیلی باب میل نیست، دور می کند.
البته هستند بانوانی که به دلیل مشغله کار و تحصیلات همزمان، امکان انجام خیلی از فعالیت های عمومی بانوان خانه دار که شاغل نیستند را ندارند و ترجیح می دهند تا نیازهای خوراکی و فعالیت های نظافتی را به قول اقتصاد دانان ها: برون سپاری (outsourcing) کنند. اما بسیار سراغ داریم بانوان توانمندی که در کنار مشغله تحصیلی و شغلی روزانه، با خلاقیت و پشتکار، محصولات غذایی آنها نه تنها کمک به اقتصاد خانواده است، بلکه خریدارانی در بیرون خانه نیز پیدا می کند.
تولید مواد غذایی در خانه، فرهنگ سالم خوردن و سبز را در میان اعضای خانواده ترویج می دهد
به هر حال، در عصر اینترنت و عصر دهکده جهانی، بسیاری از کارها را می توان با مشورت و نظرات اصلاحی دیگران و صاحب نظران دریافت کرده و در وقت و هزینه صرفه جویی کرد. برای اینکه در کارهای روزانه در خانه، روش های جالبی برای مدیریت و نگهداری مواد غذایی و حتی ظروف گوناگون در اختیار داشته باشید، در گفتار امروز سرویس سبک زندگی روزیاتو، 50 ایده خوبی که هر بانوی کدبانو بهتر است بداند را ارائه می کنیم.
با ما همراه باشید.
10 روش برای تمیز کردن ظروف نقره
ظروف نقره، همانطور که گران هستند، مراقبت های خاصی هم طلب می کنند تا از تیره و کدر شدن آنها به دلیل اکسیداسیون، جلوگیری شود. یکی از اقدامات کدبانو در خانه هایی که ظروف نقره وجود دارد، مراقبت دائمی از این وسایل است.
اگر ظروف نقره دارید، برای تمیز کردن آن، روش های جالب زیر را در نظر داشته باشید:
- تمیز کردن با آبلیمو: آبلیمو، مایع خیلی مهمی در آشپزخانه است. شما می توانید لکه های روغن مایکرویو و حتی روی سینک و حتی روی اجاق گاز را، به جای مواد شیمیایی، با چند قطره آبلیمو تمیز کنید. تمیز کردن ظروف نقره با آبلیمو نیز به راحتی امکان دارد. کافی است، نقره را به مدت یک شب داخل محلولی که یک قاشق غذاخوری آبلیمو، نیم فنجان آب و نیم فنجان شیرخشک است قرار دهید.
- ورق آلومینیوم: استفاده از ورق آلومینیوم برای تمیز کردن ظروف نقره، راهکار ثانویه است. کافی است، یک لیتر آب، یک قاشق غذاخوری جوش شیرین و یک تکه ورق آلومینیوم را مخلوط کرده و مدتی بجوشانید. حال اگر نقره را در این محلول قرار دهید، نقره های تیره، چهره شفافی به خود گرفته و شما متعجب از این محلول معجزه گر خواهید شد.
البته اگر رنگ مورد نظر شما هنوز ایجاد نشده است، کافیست تا خمیری را با جوش شیرین و چند قاشق آب، مخلوط کرده و با ریختن روی یک اسفنج، ظروف را تمیز کنید.
- پودر ماشین لباسشویی: تمیز کردن ظروف نقره با پودر ماشین لباسشویی، عملکردیست که می تواند موجب تمیز شدن ظروف تیره شود. در این حالت، یک کاسه پر از آب را با ورق آلومینیوم پوشانده و یک قاشق غذاخوری پودر لباسشویی در آن بریزید. با قرار دادن چند دقیقه ای ظروف نقره، شاهد درخشندگی محصول خواهید بود.
- سس گوجه فرنگی!: آری! سس گوجه فرنگی تازه نیز می تواند نقش موثری در درخشندگی ظروف نقره داشته باشد. با استفاده از مسواک کوچک که به سس گوجه فرنگی آغشته باشد، می توان لکه های تیره روی ظروف نقره را تمیز کرد.
- نشاسته ذرت: از نشاسته ذرت نیز بعضا می توان برای لک بری ظروف نقره استفاده کرد. کافیست نشاسته ذرت و آب را به صورت خمیری کرده و روی لکه ها بریزید. با استفاده از پارچه مرطوب خواهید توانست تا تیرگی را از ظروف بزدایید.
- ژل ضد عفونی کننده: ژلی که برای ضد عفونی دست استفاده می شود نیز می تواند به عنوان راهکارهای برای تمیز کردن ظروف نقره استفاده شود. به دلیل آنتی باکتریال بودن ژل، نه تنها با میکروب مقابله می کند بلکه جلا دهنده هم هست.
- خمیر دندان: حتما تا کنون شنیده اید که برای تمیز کردن لکه های تیره ظروف نقره، بهتر است از خمیر دندان استفاده کنید و با حوله ای مرطوب آن را به سطوح مختلف نقره بکشید.
- شیشه پاک کن: استفاده از شیشه پاک کن که تاریخ مصرف دارد نیز بعضا می تواند کاریی داشته باشد.
- نرم کننده مو: برای جلوگیری از سیاه شدن نقره، می توان مقداری نرم کنده مو روی نقره مالید.
- آمونیاک: محلول آمونیاک می تواند برای جلا دادن ظروف نقره استفاده شود. به شرطی که حداقل 10 دقیقه در یک فنجان آب گرم و نیم فنجان آمونیاک قرار بگیرد و سپس خشک شود.
تشخیص طالبی و گرمک رسیده
فصل تابستان، فصل طالبی و گرمگ و هندوانه است که هم خواص غذایی بسیار دارد و هم آب بدن را که به دلیل گرمای هوا کاهش می یابد، جایگزین می کند. بانوان کدبانوی ایرانی، معمولا در هفته های تابستان گرم، اعضای خانواده را با یک لیوان آب طالبی یا گرمگ خنک مهمان می کنند و این رسم برای میزبانی از مهمانان نیز انجام می شود.
طالبی رسیده، معمولا پوستی زبر داشته و عطر و بوی خوبی از آن به مشام می رسد. طالبی رسیده، خیلی نرم نیست. اگر مشاهده کردید که همه قسمت های طالبی با فشار دست، له می شود، حتما از مصرف آن خودداری کنید.
در روزهای گرم تابستان، قرار دادن طالبی و گرمک در پاسیو، ایوان و تراس، می تواند سبب از بین رفتن محصول شود. لذا حتی الامکان در طبقه های پایین یخچال قرار بگیرد تا از ترشیده شدن جلوگیری شود. توجه کنید که یکی از روش های فهمیدن طالبی تازه در مغازه ها، مشاهده خطوط سبز کمرنگ روی طالبی است.
هر چه خطوط پر رنگ تر باشد، ماندگی محصول بیشتر است. اگر دوست دارید که اعضای خانواده، همواره یک ویتامین A طبیعی مصرف کنند و منبع سرشار از آنتی اکسیدن داشته باشند، استفاده از این محصول خوشمزه تابستانی را در سبد غذایی خانواده در هفته قرار دهید.
بهبود بینایی و حفظ سلامت و طراوت پوست، از جمله خواص طالبی و گرمک است که به خصوص برای سالمندان، از بروز آب مروارید نیز جلوگیری می کند. پتاسیم و فیبر و ید طالبی، برای کودکان بسیار مفید است. مصرف طالبی و گرمک برای کسانی که از آسم رنج می برند یا مشکل یوبوست دارند، ارزشمند خواهد بود.
تشخیص هندوانه رسیده
هندوانه، یکی از پر مخاطب ترین سیفی جات در اواخر بهار و فصل تابستان در سراسر کشور است. گر چه محصولی است که آب بسیاری برای تولید آن مصرف می شود، اما یکی از ارزان ترین خوراکی ها در فصل گرما به شمار می رود که خواص بسیاری دارد.
بهترین علامت رسیدگی هندوانه، تغییر رنگ پوست آن است. حتما توجه کردید که برخی هنداونه های راه راه، در قسمتی از پوست خود، لکه بزرگی تغییر رنگ یافته دارند که نشان دهنده سطح تماس پوست هنداونه با سطح زمین است.
اگر این رنگ، سفید متمایل به سبز باشد، هندوانه نارس است و اگر متمایل به کرم باشد، هندوانه رسیده را خبر می دهد. اگر دم هندوانه ای که می خرید، خشک باشد، یعنی رسیده است و اگر سبز باشد، به معنای زرد بودن و نارس بودن آن خواهد بود.
هر چقدر هندوانه سبک تر باشد، پوست نازک تری داشته و صدای بم و خفه ای از آن به نظر برسد، احتمالا نارس بودن هندوانه زیاد است.
تمیز کردن مایکروویو
اجاق گاز، مایکرویو،یخچال و ماشین لباسشویی، 4 وسیله ای است که در طول روز، مرتب بانوان با آن سر و کار دارند و نگهداری و مدیریت آن نیز بر عهده کدبانو بوده و به همین خاطر، راهکارهایی برای تمیز کردن این وسایل مهم و گران، باید در نظر گرفته شود.
همانطور که گفتیم، لیمو ترش، برای تمیز کردن مایکروویو که لکه های روغن روی آن ریخته شده است، بسیار مفید خواهد بود و خاصیت اسیدی آن، سبب پاک کردن چربی ها می شود. استفاده از آبلیمو برای تمیز کردن این وسیله گرم کن آشپزخانه سبب می شود تا نیاز به استفاده از مواد شیمیایی کاهش یافته و محیط زندگی سالم تری را برای نسل آینده به ارمغان آوریم.
یکی از فاکتورهای بررسی سبک زندگی سبز و آشپزخانه سبز، استفاده کم از مواد شیمیایی برای پاک کردن ابزار و تجهیزات خانه به خصوص در آشپزخانه است.
8 نکته در استفاده سیب زمینی های خلالی
بانوان ، برای تسریع و تسهیل آشپزی و تهیه غذاهایی که نیاز به استفاده از خلال سیب زمینی دارند، مانند قیمه سیب زمینی، بعضا خلال های منجمد را از بیرون تهیه می کنند. رستوران ها نیز از این خلال ها برای سهولت در تولید مواد غذایی روزانه استفاده می کنند.
نکته قابل توجه آن است که مصرف کنندگان از زمان خرید تا پخت و پز، می بایست نکاتی را در نظر داشته باشند. اگر خلال منجمد خریداری کردید:
- باید کل محصول منجمد باشد.
- اگر در محصول، برفک و دانه های ریز یخ پراکنده شده، از مصرف خودداری کنید.
- اگر بوی نامطبوع از خلال سیب زمینی منجمد به مشام می رسد، از خرید و مصرف خودداری کنید.
- از بیرون نگهداشتن بسته خلال سیب زمینی منجمد به مدت طولانی در محیط خارج فریزر خودداری کنید.
- برای ذوب کردن روغن خلال ها، هرگز از حرارت بالا استفاده نکنید.
- اگر خلال های منجمد سیب زمینی را در دمای بالا قرار دهید، بافت سطحی خلال موجب تشکیل ترکیبات سمی آکریلامیدی می شود که مسموم کننده است و عاملی در ایجاد سرطان کبد خواهد بود.
نکته: هنگام خرید سیب زمینی سرخ شده از اغذیه فروشی ها، به روغن استفاده شده دقت کنید که رنگ روشن، غلظت کم داشته باشد و آثاری از دود و ترکیبات سوخته به جای مانده از غذاهای سرخ شده و کف، در آن مشاهده نشود.
توجه کنید که اگر خلال سیب زمینیها بوی تند و طعم سوختگی و کهنگی روغن داشت، بدانید این فرآورده به روش صحیحی سرخ نشده است و به دلیل استفاده از حرارت بالا هنگام سرخ شدن خلالها، روغن سوخته و میزان پراکسید آن که ترکیبی سمی و سرطانزاست بالا رفته است. پس بیخیال خوردن آن شوید.
اصول نگهداری تخم مرغ
تخم مرغ، یکی از پر مصرف ترین اقلام در آشپزخانه و از جمله محصولاتی هست که بانوان، برای تهیه انواع و اقسام خوراکی ها از آن استفاده می کنند. توجه داشته باشید که:
- تغییر دما، می تواند سبب رشد باکتری ها شده و تخم مرغ ها به طور ویژه، مستعد آلودگی شود.
- تخم مرغ باید تاریخ مصرف داشته باشد. از خرید تخم مرغ بدون تاریخ مصرف خودداری کنید.
- از خرید تخم مرغ های محلی از جاهایی که اعتبار خاصی ندارند پرهیز کنید.
- اگر تخم مرغ را در یخچال نگهداری کردید، نمی توانید بیش از چند ساعت بیرون یخچال قرار داد.
- تخم مرغ نهایتا یک هفته می تواند در جای غیر سرد و خشک قرار بگیرد.
- باکتری سالمونلا، باکتری است که به دلیل نگهداری بد تخم مرغ ایجاد می شود و عامل اسهال و تب و استفراغ است.
مصرف روزانه 1 عدد تخم مرغ سالم، برای هر فرد بالغ توصیه می شود.
8 نکته برای نگهداری روغن های خوراکی
روغن نیز همچون تخم مرغ، یکی از پر مصرف ترین مواد خوراکی است که بانوان در طول روز با آن سر و کار دارند.برای نگهداری روغن های خوراکی، موراد زیر را در نظر داشته باشید:
- فساد روغن: رطوبت، مجاورت با اکسیژن هوا و حرارت و نور، سبب فساد روغن می شود.
- آفتاب گریزی: روغن را همیشه در محل خشک و به دور از نور آفتاب نگهداری کنید.
- درب ظرف روغن: پس از هر بار مصرف روغن، درب آن را محکم ببندید.
- نفوذ ناپذیری: از خرید روغن های خوراکی در ظروفی که محکم و غیر قابل نفوذ است، خودداری کنید.
- ظروف نگهداری: ظروف نگهداری روغن در صورتی که شفاف باشد باید به دور از نور و در محل خنک نگهداشته شود . به ویژه از نگهداری و چیدن روغن های مایع با بسته بندی شفاف در پشت شیشه فروشگاه ها که موجب فساد روغن مایع می شود باید خودداری شود.
- بطری کدر: توجه داشته باشید که نگهداری صحیح روغن غنی شده با ویتامینهای A ، D برای حفظ ویتامین های موجود در آن بسیار مهم است. روغن غنی شده باید در بستهبندی بطری کدر و یا قوطی های فلزی عرضه شود. این نوع روغن حساس تر از روغن های معمولی است و نباید تحت درجه حرارت بالا قرار بگیرد.
- مشخصات روغن: توجه به مشخصات روغن که روی برچسب بسته بندی آن ذکر شده است، از جمله نام و نوع فرآورده، شماره پروانه ساخت، نام کارخانه، شرایط نگهداری و مصرف، تاریخ تولید و انقضاء ضروری است.
- دستور العمل وزارت بهداشت: توجه داشته باشید که بر اساس دستورالعمل اداره کل نظارت بر مواد غذایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از ابتدای سال 1383، انواع روغن های نباتی جامد باید دارای برچسبی باشند که میزان اسید چرب اشباع و اسید چرب ترانس روی آن درج شده باشد.
5 روش شناسایی شیر فاسد
مصرف روزانه یک لیوان شیر برای همه گروه های سنی ضروری است. بانوان، معمولا توجه زیادی به خرید و مصرف شیر توسط اعضای خانواده داشته و به همین خاطر، مصرف شیر در سبد غذایی روزانه دیده می شود و جایگاه مهمی دارد.
کارشناسان حوزه بهداشت هشدار می دهند که در تکنیک های شناسایی سلامت شیر به دلیل استفاده از اسید تنها افراد متخصص در محیط آزمایشگاهی به انجام این کار بپردازند. زیرا استفاده از وسایل آزمایشگاهی در محیط خانه کار بسیار خطرناکی محسوب میشود.
کارخانجات تولید شیر انواع افزودنی ها و مواد شیمیایی را به این محصول و سایر محصولات لبنی اضافه میکنند که از جمله این مواد افزودنی میتوان به آب، نشاسته، پارافین، انواع روغن های حیوانی اشاره کرد که با آزمایش هایی ساده و در عین حال دقیق می توان به وجود آنها پی برد.
تست وجود آب در شیر
یک قطره شیر را روی یک سطح صیقلی و شفاف که حالت مورب و اریب دارد، بریزید. حرکت قطره شیر را بررسی کنید، شیر واقعی از خود ردی به جای نمی گذارد اما شیر تقلبی که به آن آب اضافه شده است یک خط سفید کمرنگ از خود باقی می گذارد.
وجود نشاسته در شیر
یک قطره محلول ید (که برای ضد عفونی کردن نیز به کار می رود و پای ثابت جعبه کمک های اولیه است) به مقداری شیر اضافه کنید. چنانچه پس از اضافه کردن رنگ شیر آبی شد نشان دهنده وجود نشاسته در آن است.
مواد شوینده و انواع پاککننده ها در شیر
برای تشخیص مواد شوینده در شیر حدود 5 میلی لیتر آب را به همان میزان شیر اضافه کنید و برای مدت 5 دقیقه آن را هم بزنید. اگر روی شیر کف ایجاد شود، این بدان معنا است که شیر حاوی مواد شوینده است.
کارشناسان توصیه می کنند برای جلوگیری از ابتلا به انواع بیماری ها از جمله تب مالت یا سایر مشکلات گوارشی افراد حتما از شیرهای سالم و استاندارد استفاده کنند یا حداقل شیر را بجوشانند هرچند که جوشاندن شیر تمامی میکروب های آن را از بین نمی برد.
نکته های مهم در نگهداری مواد غذایی
- مصرف نان: برای نگه داشتن نان خارج از فریزر کیسه پلاستیکی اصلا مناسب نیست و نهایتا نان پس از 48 ساعت کپک میزند. نان را باید داخل کیسه پارچهای نگه داشت تا در آن هوا جریان پیدا کند. نان اگر در معرض مستقیم هوا باشد خشک میشود. نانی که در فریزر نگهداری میشود باید در کیسه پلاستیکی باشد.
- نگهداری خامه: برای نگه داشتن خامه بهتر است ظرف آن را برعکس در یخچال قرار بدهید تا جریان هوا در آن کمتر شود و باکتری توانایی تکثیر در آن فضا را نداشته باشد.
- مصرف عسل: عسل معمولا فاسد نمیشود ولی برای بهتر نگه داشتن آن باید در ظرف عسل را کاملا محکم ببندید و خارج از یخچال در هوای معمولی قرار دهید.
- مصرف شیر: نهایتا چند روز در یخچال میماند و پس از آن تکهتکه میشود و نمیتوان آن را مصرف کرد. اگر در پاکت شیر را باز کردهاید و مقدار آن زیاد است یا میدانید تا چندین روز نمیتوانید آن را مصرف کنید آن را در ظرفهای کوچک بریزید و همه ظروف را در فریزر نگاه دارید. این بهترین شیوه برای نگه داشتن شیر به مدت طولانی است.
- اصول نگهداری گوشت: گوشت چرخ کرده نباید زیاد در یخچال بماند و حتی اگر خراب نشود کیفیت خود را از دست میدهد. سعی کنید گوشت چرخ کرده را سریع فریز کنید. در فریز کردن گوشت چرخ کرده نیز این را در نظر بگیرید که نباید حجم زیادی از گوشت در کیسه گذاشته شود یا قلنبه شود، گوشت را کاملا در کیسه فریزر تخت کنید و سپس در فریزر قرار دهید. همه جای گوشت باید در معرض یخزدگی قرار بگیرد، هر چقدر گوشت ضخیمتر باشد دیرتر یخ میزند.
- اصول نگهداری کیک: اگر میخواهید کیکی که در یخچال میگذارید خشک نشود یا تزیین روی آن به هم نخورد روی آن یک نان تست بگذارید و با خلالهای دندان نان را روی کیک ثابت کنید.
ایده هایی برای رفع بوی نامطبوع در آشپزخانه
در آشپزخانه، همچون آزمایشگاه های صنعتی، انواع و اقسام بوها به مشام می رسد. برای تهویه خوب در آشپزخانه، وجود هود خوب، ضروری است.
یکی از ارکان های سبک زندگی سبز، آشپزخانه سبز است.
همیشه در نظر داشته باشید که پس از پخت غذا در آشپزخانه برای از بین بردن بوی آن، پنجره ها را باز کنید و هود و هواکش را روشن کنید تا کوران هوا و جریان بیشتر به از بین بردن بوی بد خانه کمک کنند. البته باید بدانید که این کار انرژی زیادی را هدر می دهد.
البته برای آشپزخانه سبز و سبک زندگی سبز، بهتر است از یک روش دیگر استفاده کنید. حوله نمناکی را درون فضای خانه چرخانده تا مقداری بوی سوختگی را جذب کند.
برای جلوگیری از پخش شدن بوی مواد غذایی سرخ کردنی در خانه قبل از سرخ شدن آنها، مقداری سرکه سفید را در ظرفی ریخته و آن را کنار اجاق گاز قرار دهید. به خاطر داشته باشید که برای طبخ هر غذایی قبل از اقدام به روشن کردن گاز، هواکش و هود را روشن کنید.
قابلمه ای کوچک که حاوی آب، چوب دارچین و وانیل است هم می تواند در از بین بردن بو و معطر کردن فضای خانه تاثیر زیادی داشته باشد. همچنین می توانید دارچین و وانیل را کمی درون ماهی تابه تفت دهید تا بوی آن فضای خانه را پر کند. مقداری از برگ خرد شده جعفری هم این کار را انجام می دهد.
توجه کنید که اگر بوی سوختگی در خانه پراکنده شد، می توانید قابلمه ای حاوی آب را روی اجاق گاز قرار داده و چند برش لیمو ترش درون آن بیاندازید. وقتی که آب به جوش آمد، بخار لیمو ترش به از بین بردن بوی سوخته غذا کمک می کند.
سبک زندگی سبز و حفظ محیطزیست
نکته آخر
سعی کنیم برای بهینه سازی مصرف انرژی و کمک به اقتصاد ملی و همچنین اقتصاد خانوار و محیط زیست، سبک زندگی سبز و سالم را در برنامه ماهانه خود قرار دهیم تا نسل آینده، سبک زندگی سبز (Green Life Style) را یاد بگیرد. یکی از مهم ترین وظایف مادران در خانه، مشارکت دادن هر چه بیشتر فرزندان، در مدیریت خانه به خصوص آشنایی با شیوه های پخت و پز سبز مواد غذایی است.