افرادی که از سلامتی احساسی خوبی برخوردار هستند، از افـکار، احسـاسات، و رفـتارهای خود آگاهی کامل دارند. آنـها راه هـای سـالم برای کنار آمدن با استرس و مشکلات زنـدگـی را مـی دانند. احساس خوبی نسبت به خود دارند و روابط سالمی برقرار می کنند.
اما، بسیاری از مسائلی که در زندگی اتفاق می افتد می تواند سلامت احساسی فرد را برهم زند و منجر به ایجاد احساسات منفی مثل غم، استرس و اضطراب در فرد شود. این مسائل عبارتند از:
اخراج شدن از محل کار
فرار فرزندان از خانه
مرگ یکی از عزیزان
طلاق یا ازدواج
بیماری و درد
گرفتن ترفیع شغلی
مشکلات مادی
انتقال به یک خانه تازه یا آوردن فرزند
یادتان باشد که تغییرات “خوب” نیز می تواند به همان اندازه تغییرات “بد” استرس زا باشد.
احساسات چطور بر سلامتی تاثیر می گذارد؟
بدن شما به نحوه فکر کردن، احساسات و رفتارهای شما واکنش می دهد. این مسئله معمولاً “رابطه جسم و ذهن” نامیده می شود. وقتی شما استرس دارید یا مضطرب و ناراحتید، جسمتان سعی میکند به شما بگوید که چیزی خوب پیش نمی رود. مثلاً ممکن است پس از یک اتفاق استرس زا مثل مرگ یکی از عزیزان، فرد دچار فشار خون یا زخم معده شود. در زیر نمونه هایی از علائم جسمانی عدم توازن سلامت احساسی آورده ایم:
کمر درد
تغییر اشتها
درد سینه
یبوست یا اسهال
خشکی دهان
خستگی مفرط
دردهای کلی
سردرد
بالا رفتن فشارخون
بیخوابی
گیجی
تپش قلب
مشکلات جنسی
تنگی نفس
خشکی گردن
عرق کردن
دل درد
افزایش یا کاهش وزن
ضعف سلامت احساسی می تواند باعث ضعیف شدن سیستم دفاعی بدن شود، و فرد را در موقعیت های استرس زا در برابر بیماری هایی مثل سرماخوردگی یا سایر بیماری های عفونی آسیب پذیرتر کند. همچنین زمانیکه فرد احساس استرس، اضطراب و ناراحتی می کند، نمی تواند به خوبی مراقب سلامتی خود باشد. حال و حوصله ورزش کردن، خوردن غذاهای مقوی یا داروهایی که پزشک تجویز کرده را از دست می دهد. اعتیاد به مشروبات الکلی، تنباکو، یا سایر مواد مخدر نیز می تواند نشانه هایی از ضعف سلامت احساسی باشد.
چرا پزشک باید از احساسات ما باخبر شود؟
ممکن است علاقه ای به صحبت کردن در مورد احساسات یا مشکلات زندگی شخصی خود با پزشک نداشته باشیم. اما به یاد داشته باشید، پزشکان نمی توانند فقط به نگاه کردن و معاینه ظاهری شما پی ببرند که دچار استرس، اضطراب یا ناراحتی هستید. اگر چنین احساساتی دارید باید با پزشکتان صادق باشید. قبل از هر چیز پزشک باید اطمینان حاصل کند که علائم جسمانی شما از مشکلات مربوط به سلامتی دیگری منشاء نمی گیرد. اگر چنین نبود، شما و پزشکتان می توانید در مورد عوامل احساسی مشکلتان بحث کنید. پزشک راه های مختلفی را برای درمان علائم به شما معرفی خواهد کرد و به شما کمک خواهد کرد تا سلامت احساسیتان را بهبود بخشید.
اگر این احساسات منفی آنقدر قوی بودند که مانع لذت بردن از زندگیتان می شدند و به هیچ طریقی رهایتان نمی کردند، باید حتماً با پزشکتان در این رابطه صحبت کنید. احتمالاً به “افسردگی عمده” دچار شده اید. افسردگی بیماری است که از طریق روانشاسی، دارو و یا هر دو بهبود می یابد.
چطور می توان سلامت احساسی را بهبود بخشید؟
قبل از هر چیز، باید بتوانید احساسات خود را تشخیص دهید و بفهمید که چرا دچار آنها شده اید. کشف عوامل ناراحتی، استرس و اضطراب در زندگیتان به شما برای کنترل سلامت احساسیتان کمک می کند. در این قسمت چند نکته مفید در این رابطه برایتان مطرح می کنیم.
احساساتتان را به طریقی مناسب ابراز کنید: اگر احساسات، استرس، ناراحتی یا اضطراب باعث ایجاد مشکلات جسمانی در شما شده است، نگاه داشتن آنها در درون خودتان می تواند وضعیت را خرابتر هم بکند. اشکالی ندارد اگر موضوعی که باعث اذیتتان شده است را با نزدیکانتان در میان بگذارید. اما یادتان باشد ممکن است خانواده و دوستانتان نتوانند به خوبی برای رفع این احساسات به شما کمک کنند. در چنین مواقعی، از کسی که خارج از این موقعیت قرار دارد کمک و راهنمایی بخواهید.
زندگی متعادلی داشته باشید: یاد بگیرید که بیش از حد خود را برای مشکلات محل کار، مدرسه، یا خانه ناراحت نکنید. این به آن معنا نیست که وقتی استرس، اضطراب یا ناراحتی دارید خود را خوشحال و سرزنده نشان دهید. برخورد و کنار آمدن با این احساسات منفی نیز مهم است، اما باید بتوانید روی مسائل مثبت زندگی نیز تمرکز کنید. می توانید فهرستی از چیزهایی که باعث شادی و آرامش شما می شود تهیه کنید. برخی تحقیقات نشان داده است که داشتن دیدگاه مثبت به زندگی، کیفیت زندگیتان را افزایش داده و سلامتتان را نیز تضمین می کند. باید راه هایی برای رها شدن از مشکلات و احساسات منفی زندگی خود پیدا کنید. وقتتان را صرف کارهایی کنید که از انجام آن لذت می برید.
جسم و ذهنتان را در آرامش قرار دهید: تکنیک های ریلکسیشن مثل مدیتیشن راه های مفیدی برای متعادل کردن احساسات است. مدیتیشن را می توانید به طرق مختلف مثل ورزش کردن، کشیدن بدن و تنفس عمیق انجام دهید.
مراقب خودتان باشید: برای داشتن سلامت احساسی، باید به خوبی مراقب جسم باشید. برنامه غذایی سالم، خواب کافی، ورزش مرتب، راه هایی خوبی برای محافظت از جسم و فکر به حساب می آیند. از کشیدن سیگار، و استفاده از مشروبات الکلی و مواد مخدر تا حد امکان پرهیز کنید، این مسائل فقط مشکلات دیگری نیز مثل مشکلات خانوادگی و سلامتی بر مشکلاتتان می افزایند.
