از چندین دهه پیش دانشمندان در حال پژوهش پیرامون رآکتور همجوشی هسته‌ای هستند و حالا فرایند ساخت بزرگترین نمونه آن آغاز شده و تا سال 2025 به پایان می‌رسد.
این رآکتور هسته‌ای با نام «ITER» یا «رآکتور گرماهسته‌ای آزمایشی بین‌المللی» از سال 1985 در حال توسعه است و یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های حوزه انرژی در تاریخ بشریت محسوب می‌شود. هزاران دانشمند و مهندس از 35 کشور جهان در این پروژه شرکت دارند و می‌خواهند با الهام از واکنش‌های سریع و فوق‌العاده داغ درون خورشید، انرژی تولید کنند.
در طی این واکنش‌ها، هسته هیدروژن به وسیله گرمای شدید و گرانش در هم می‌شکند و سپس آن‌ها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا اتم‌های هلیوم تشکیل و مقدار زیادی انرژی آزاد شود. رآکتورهای هسته‌ای مانند ITER که با نام «توکامک» شناخته می‌شوند، می‌خواهند این واکنش‌ها را درون محفظه‌های دونات شکل ایجاد کنند، جایی که کویل‌های مغناطیسی عظیم جریان فوق العاده داغ پلاسما را هدایت و فشرده می‌کنند تا همجوشی انجام شود.
در حال حاضر چندین توکامک آزمایشی در سراسر جهان در حال فعالیت هستند، اما هیچ کدام از آن‌ها نمی‌توانند با ITER رقابت کنند. سال گذشته میلادی ساخت محل قرارگیری رآکتور پس از 9 کار به پایان رسید. ITER بجای اینکه برای مصرف‌کنندگان و صنایع برق تولید کند، برای این طراحی شده تا نشان دهد که دستگاه‌های همجوشی هسته‌ای می‌توانند انرژی تولید کنند.
امروز مرحله مونتاژ این رآکتور همجوشی هسته‌ای در محل ITER در فرانسه شروع شده و در مراسم مربوط به آن، رئیس جمهور فرانسه، «امانوئل مکرون» و رهبران 7 کشور عضو ITER شامل ایالات متحده آمریکا، چین، روسیه، ژاپن، اروپا، هند و کره جنوبی به صورت ویدیو کنفرانس در آن شرکت کردند. انتظار می‌رود مرحله مونتاژ 5 سال طول بکشد و موفقیت در آن مستلزم اتصال میلیون‌ها قطعه که در سراسر جهان ساخته می‌شوند، به یکدیگر است.
این پروژه که هزینه انجام آن نزدیک به 24 میلیارد دلار است، با احتیاط بالا دنبال می‌شود و در شلوغ‌ترین وضعیت نزدیک به 2000 فرد در آن فعالیت خواهند کرد. در صورتی که تمام کارها طبق برنامه پیش برود، ITER در سال 2025 به اولین پلاسمای خود دست پیدا می‌کند.
