تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
برخی مواد غذایی ضروری برای باروری
تمام مواد غذایی سالم برای بدن ما ضروری هستند، اما اهمیت برخی از آنها بیش از سایرین است، خصوصا اگر قصد افزایش توان باروری و مبارزه با ناباروری را داشته باشیم. برخی از این مواد غذایی ضروری عبارتند از:
ویتامین د یکی از ویتامین‌هایی است که بدن ما برای تولید هورمون‌های جنسی و تولید تخمک به آن نیاز دارد. این ویتامین در تخم‌مرغ، ماهی‌های چرب، و لبنیات وجود دارد. همچنین با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب به مدت روزانه 15 الی 20 دقیقه می‌توانید این ویتامین را مقدار کافی برای بدنتان تامین کنید.
ویتامین‌ای نیز ویتامین دیگری است که برای باروری در آقایان ضروری است. مصرف ویتامین E موجب افزایش سلامت اسپرم در آقایان می‌شود. همچنین ویتامینE یک آنتی‌اکسیدان است که برای یکپارچگی DNA اسپرم و تخمک ضروری است. تخمه آفتاب گردان، بادام، زیتون و اسفناج از منابع غنی این ویتامین محسوب می‌شوند. ویتامین دیگری که بر باروری موثر است، ویتامین ث است. این ویتامین هم موجب تقویت باروری در خانم‌ها می‌شود، هم در آقایان. ویتامین c در موادی نظیر فلفل، کلم بروکلی، کلم، گوجه فرنگی و مرکبات به میزان قابل توجهی وجود دارد.
ویتامین B6 نیز یک تنظیم کننده هورمونی محسوب می‌شود که برای مبارزه با ناباروری ضروری است. این ویتامین به تنظیم قندخون کمک می‌کند و حالت تهوع را در خانم‌های بارداری کاهش می‌دهد. موز، گوشت بوقلمون، جگر، ماهی سالمون، اسفناج، فلفل دلمه‌ای، سیر، گل کلم، کرفس و کلم بروکلی از جمله موادی هستند که ویتامین B6 به میزان کافی در آنها وجود دارد. ویتامین دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، ویتامین B12 است. ثابت شده است که این ویتامین موجب افزایش تولید اسپرم و بهبود کیفیت آنها می‌شود. همچنین برخی تحقیقات نشان می‌دهند کاهش دریافت ویتامین B12 موجب بر هم زدن نظم در تخم گذاری می‌شود.
برخی منابع این ویتامین عبارتند از: جگر، پنیر و تخم مرغ. در این میان ضرورت مصرف فولیک اسید را نباید نادیده گرفت. یکی از مشهورترین ویتامین‌های ضروری برای بارداری فولیک اسید است. این ویتامین علاوه بر تاثیر مثبت بر باروری از ایجاد اختلالات مادر زادی در جنین نیز جلوگیری می‌کند. عدس، جگر، اسفناج و لوبیا قرمز برخی از منابع فولیک اسید هستند. آهن نیز از جمله مواد ضروری برای تخمک‌گذاری در میان خانم‌هاست. خانم‌هایی که دچار فقر آهن هستند 60 درصد بیش از سایر خانم‌ها دچار ناباروری می‌شوند. برخی منابع آهن عبارتند از: عدس، گوشت قرمز، لوبیا قرمز، اسفناج و سویا.
آنتی اکسیدان دیگری که برای پیش گیری و درمان نابروری ضروری است، سلنیوم است. سلنیوم نوعی آنتی اکسیدان است که از اسپرم و تخمک در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. رادیکال‌های آزاد می‌توانند بر کروموزوم‌ها تاثیر منفی بگذارند و موجب سقط جنین یا اختلالات مادرزادی در نوزاد شوند. سلنیوم را می‌توانید از منابعی نظیر میگو، ماهی سالمون و تن و جگر دریافت کنید. یکی از ضروری ترین مواد معدنی برای بدن و تنظیم فعالیت‌های مربوط به باروری، روی است. روی با حدود 300 آنزیم در بدن همکاری می‌کند و اعمال گوناگونی را در بدن تنظیم می‌کند.
بدون وجود روی، تقسیم سلولی به درستی صورت نخواهد گرفت و تعادل میزان هورمون‌های استروژن و پروژسترون برهم می‌خورد. توجه داشته باشید که روی موجود در مواد غذایی با حرارت دیدن از بین می‌رود. در نتیجه بهتر است برای دریافت این ماده ضروری، برخی منابع آن که عبارتند از ماست، کنجد، تخمه کدو و نخود فرنگی را به صورت خام مصرف کنید. گوشت قرمز، میگو و گوشت بوقلمون از دیگر منابع روی محسوب می‌شوند. در کنار ویتامین‌ها و املاح، مصرف چربی‌ها، پروتئین‌ها و فیبر نیز ضروری است. بسیاری از فعالیت‌های بدن ما، از جمله تولید هورمون‌ها، با وجود چربی‌ها صورت می‌پذیرند. از سوی دیگری، مصرف پروتئین‌ها نیز برای تولید سلولی در بدن ضروری است. فیبر نیز به دفع هورمون‌های مضر برای باروری کمک می‌کند و موجب تعادل قندخون می‌شود که همه این عوامل به پیشگیری از ناباروری و درمان آن کمک می‌کند.
مواد غذایی مضر برای باروری
شکر، نوشابه و آب میوه‌های مصنوعی
آبمیوه‌های پاستوریزه و نوشابه‌ها دارای قند زیادی هستند. این قند تعادل قندخون شما را بر هم می‌زند و بر سیستم ایمنی بدن تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین تعادل هورمونی نیز برخم می‌خورد. افزایش وزن نیز از آثار نامطلوب مصرف قند غیر طبیعی است که خود یکی از عوامل مهم ناباروری محسوب می‌شود. بهتر است برای در اما ماندن از آثار نامطلوب قندهای مصنوعی، از مواد شیرین طبیعی مانند عسل استفاده کنید.
کافئین
تحقیقات نشان می‌دهند کافئین موجب بر هم خوردن تعادل هورمونی بدن می‌شود و در فرایند تخمک گذاری اختلال ایجاد می‌کند. رشد کیست‌های تخمدان نیز با مصرف کافئین، نظیر چای، قهوه و نوشابه، افزایش می‌یابد.
فرآورده‌های سویا
تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف سویا می‌تواند موجب افزایش استروژن در خون شود. در نتیجه باید در مصرف شیر سویا، برگرهای سویا، پودر پروتئین سویا و پنیر سویا دقت داشت تا از آثار نامطلوب آنها بر تعادل هورمونی بدن جلوگیری کرد. سویا هم بر خانم‌ها تاثیرگذار است و هم بر آقایان.
مواد غذایی کم یا بدون چربی
مواد غذایی کم چرب معمولا به شکل گسترده‌ای فراوری شده‌اند و دارای قند زیادی هستند. تحقیقات که اخیراً در دانشگاه هاروارد صورت گرفته است نشان می‌دهد که مصرف لبنیات پر چرب موجب افزایش احتمال باروری می‌شود. فراموش نکنید که بدن ما برای تولید هورمون‌ها به چربی نیاز دارد.
