بهناز عباسیمقدم؛ کارشناس ارشد تغذیه
با توجه به آغاز بکار مدارس، در این مقاله مختصری راجع به اهمیت تغذیه دانشآموزان در مدرسه و در فصول سرد سال از نگاه سنتی میپردازیم.
بهترین صبحانه دانشآموزان
بهترین نمونه برای صبحانه استفاده از غذاهایی با طبیعت گرم است، زیرا غذای با طبع سرد مثل شیر باعث رخوت و سستی آنها در سر کلاس خواهد شد. لازم بذکر است شیر را قبل از خواب به کودکان بدهید یا اگر آن را در صبحانه قرار میدهید، حتماً به همراه عسل یا خرما باشد تا طبع سرد آن ملایم شود (البته قبل از خواب هم بهتر است با مصلح خود میل گردد). از نمونه انتخابهای مناسب برای صبحانه دانشآموزان میتوان به موارد زیر اشاره نمود: ارده و عسل یا مربا، کره و عسل یا مربا، حلوا ارده، شیر و عسل، نان و خرما، حلوای سنتی، خوراک عدسی با گلپر، فرنی یا شیر برنج به همراه مربا، نان شیرمال و عسل، تخممرغ (مصلح تخممرغ آویشن یا گلپر است)، البته میوه یا آبمیوه طبیعی فصل هم گزینههای مناسب دیگری هستند.
کیفیت غذا مهم است
متأسفانه امروزه مردم معیار مناسبی برای انتخاب غذا ندارند و اغلب به در دسترس بودن، ارزان بودن، تهیه سریع و آسان و طعم ماده غذایی توجه بیشتری میشود تا کیفیت و مواد مغذی آن. از اینرو مشکلات گوارشی، چاقی کودکان، بیماریهای مزمن و دیابت روز بهروز در حال گسترش است. متأسفانه هنوز هم مادرانی هستند که میانوعده کودکان خود را ساندویچ سوسیس یا کالباس یا غذاهای آماده انتخاب میکنند. اغلب مواد نگهدارنده که در صنایع غذایی بکار میروند، سرطانزا هستند. میتوان گفت تغذیه افراد امروزی بیشتر از روی هوس و بیخیالی است و موضوع مهمی برای آنها تلقی نمیشود، در حالیکه در سخنان ائمه بزرگوار، بارها تأکید شده است که «به غذای خود بنگرید، زیرا شما همان چیزی هستید که میخورید» از آنجایی که بدن سازگاری بالایی دارد و به مرور زمان سالهای بعد عوارض تغذیه نامناسب خود را نشان میدهد، اغلب تصور میکنند بیماریهای سایر افراد جامعه گریبانگیر آنها نخواهد شد. آمار روز افزون چاقی و دیابت در کودکان گویای این مطلب است که باید هر چه دقیقتر به انتخاب غذای خود دقت نماییم.
چاشت مدرسه جایگزین صبحانه نیست
با توجه به اینکه اغلب دانشآموزان صبح از منزل خارج میشوند، نکته بسیار مهم این مسأله است که بعضی از خانوادهها با همراه کردن چاشت فرزند خود، از دیدشان کار بسیار مهمی انجام داده و وعده صبحانه را تکمیل میپندارند، در صورتیکه نکته اشتباه این است که چاشت مدارس به هیچ عنوان جایگزین صبحانه منزل نیست. مطالعات علمی ثابت کردهاند که عملکرد مغز حدود 1 ساعت پس از صرف صبحانه به میزان طبیعی خود میرسد و با توجه به اینکه زمان صرف چاشت پس از حدود 5/1 تا 2 ساعت بعد از حضور در مدرسه است (با احتساب مسیر خانه تا مدرسه) عملاً چند ساعت اولیه مدرسه بازدهی و کارآیی مغز تا حد کفایت خود فاصله زیادی دارد، بنابراین باید با خواباندن بهموقع دانشآموزان و بهموقع بیدار شدن آنها در صبح، فرصت کوتاه 15 تا 20 دقیقهای برای صرف صبحانه آنها قرار دهیم. دیر بیدار شدن باعث عصبی شدن و استرس بیجای نوگلان ما شده ضمن اینکه با دست خود ضربه محکمی به فراگیری آموزش آنها در مدرسه وارد میکنیم.