دکتر لادن گیاهی؛ متخصص تغذیه
معمولاً 35 تا 40 درصد نوجوانان به‌ویژه پسرها دچار آکنه می‌شوند علت اصلی آکنه افزایش ترشحات چربی، توسط غدد چربی در پوست و یا بسته شدن مجرای این غدد و رشد باکتریایی است.
شیوع بیشتر آکنه در آقایان معمولاً در اواخر بیست سالگی و سی سالگی دیده میشود در حالی که در این زمان شیوع آن در زنان کمتر از سنین نوجوانی است.
علت اصلی بروز این مشکل پوستی شناخته نشده است. بسیاری از پزشکان در غرب نقش رژیم غذایی را خنثی می‌دانند و بیشتر بروز آن را به استفاده از مواد آرایشی و عدم رعایت بهداشت فردی نسبت می‌دهند.
علائم آکنه
آکنه از درجات خفیف تا بسیار شدید وجود دارد که به صورت تجمع لکه‌های قرمز رنگ که گاه توپر نیز هستند در ناحیه صورت، شانه و پشت ایجاد میشود.
نواحی متورم پوست ممکن است به صورت جوش‌های سرسیاه و یا سر سفید دیده شوند. بعد از فروکش کردن التهاب آثار جوش‌ها به علت تجمع رنگدانه‌ها باقی می‌مانند.
ترکیب این علائم باعث ایجاد ظاهر ناخوشایند آکنه میشود. آکنه میتواند باعث زخم، اثرات سوء فیزیکی و روان گردد.
در موارد آکنه‌های شدید چرکی (آکنه فول مینانژ) بیرون ریزی شدید آکنه میتواند به همراه تب و درد در مفاصل باشد.
درمان‌های رایج آکنه
درمان‌های موضعی مانند بنزوئیل پراکسید، اثرات ضدمیکروبی دارند. کرم‌های ضدمیکروب مانند اریترومایسین نیز استفاده زیادی دارند.
از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی مانند تتراسایکلین گاه برای 3 ماه و یا بیشتر استفاده میشود.
رتینوئید خوراکی (اکوتان) که همان دوز بالای ویتامین A است از جمله درمان‌های رایج است. داروی ایزورتینوئین غدد چربی در پوست را کوچک می‌کند و به کاهش بسته شدن مجاری غدد چربی کمک می‌کند.
زنانی که تحت درمان با رتینوئید خوراکی هستند نباید باردار شوند، زیرا دوز بالای ویتامین A باعث بروز نقایص جنینی میشود.
مواد غذایی مفید برای آکنه
اکثر متخصصان پوست به اثر رژیم غذایی در بروز آکنه معتقد نیستند، هر چند برخی متخصصین تغذیه و درمانگران سنتی موفق به درمان آکنه با توجه به رژیم غذایی شده‌اند.
نتایج اولیه نشان داده‌اند که رژیم‌های حذفی موفق میتواند در این شرایط مفید باشد.
روی و آکنه
گوشت قرمز، نان کامل و غلات سبوسدار منبع خوب روی هستند.
کمبود روی در ایجاد التهاب پوست، التیام زخمها و مدت زمان بروز آکنه مؤثر است.
ویتامین A و آکنه
جگرحاوی مقدار بسیار زیاد ویتامین A است که به حداقل رساندن زخمها کمک می‌کند. هویج و سیبزمینی شیرین نیز حاوی بتاکاروتن هستند که پیش‌ساز ویتامین A است.
دریافت مقادیر خوب بتاکاروتن میتواند برای آکنه مفید باشد.
کروم و آکنه
غلات کامل صبحانه، نانها و ماکارونی حاوی کروم هستند که تصور میشود به کاهش عفونت پوست کمک می‌کند.
اسیدهای چرب ضروری و آکنه
دانه کتان، دانه کنجد، دانه کدو حلوایی و آفتابگردان حاوی اسیدهای چرب ضروری هستند که برای التیام پوست لازمند.
می‌توان این دانه‌ها را با هم آسیاب کرد و در یخچال نگهداری نمود و به غلات، نانها، سوپ، آش، خورشت، ماست و میوه‌ها به هنگام استفاده اضافه نمود.
ویتامین C و آکنه
توت‌ها، مرکبات، فلفل و پاپایا منابع غنی ویتامین C هستند که برای سلامت سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت‌های باکتریایی مفید است.
ویتامین E و آکنه
آواکادو، جوانه گندم حاوی ویتامین E هستند که به حفظ ساختار پوست و التیام پوست کمک می‌کند.
سولفور و آکنه
سیر، پیاز و تخممرغ حاوی سولفور هستند که تصور میشود به بهبود آکنه کمک می‌کنند.
مواد غذایی که باید پرهیز شوند
جلبک‌ها و سبزی‌هایی که حاوی مقادیر زیاد ید هستند می‌توانند باعث تشدید آکنه در برخی افراد شوند.
نکات مهم
- مکمل روغن گل مغربی حاوی اسید گاما لینولئیک است که به ساخته شدن پوست جدید و پوست نرم کمک می‌کند.
- برخی درمانگران گیاهی به استفاده از روغن درخت چای، برگ کلم و سیر خام بر روی نواحی آکنهدار پوست توصیه می‌کنند.
- مکمل روی میتواند مفید باشد.
