ممنوعیت‌های غذایی در دوران بارداری

یکی از اولین چیزهایی که افراد در دوران بارداری باید به آن توجه کنند، این است که چه چیزی را نمی‌توانند بخورند. خوشبختانه، غذاهای بیشتری می‌توانند بخورند تا غذاهایی که نمی‌توانند بخورند.

محمدرضا قنبریان : کارشناس تغذیه و کارشناسی ارشد فیزیولوژی تغذیه ورزشی

تحریریه زندگی آنلاین : یکی از اولین چیزهایی که افراد در دوران بارداری باید به آن توجه کنند، این است که چه چیزی را نمی‌توانند بخورند. خوشبختانه، غذاهای بیشتری می‌توانند بخورند تا غذاهایی که نمی‌توانند بخورند. برخی از غذاها فقط باید به ندرت مصرف شوند، در حالی که برخی دیگر باید کاملا اجتناب شوند. در اینجا 11 غذا و نوشیدنی که در دوران بارداری باید از آنها اجتناب کرد یا آنها را به حداقل رساند، آورده شده است.

بیشتربخوانید:

مواد غذایی ممنوعه برای زنان باردار

ماهی با جیوه بالا

ماهی‌های با جیوه بالا

کوسه

شمشیر ماهی

ماهی شاه خال‌مخالی

ماهی تن

مارلین

توجه داشته باشید که همه ماهی‌ها حاوی جیوه زیادی نیستند - فقط انواع خاصی از آنها این گونه‌اند. مصرف ماهی کم جیوه در دوران بارداری بسیار مفید است و این ماهی‌ها را می‌توان دو بار در هفته مصرف کرد. ماهی‌های کم‌جیوه مانند قزل‌آلا، تیلاپیا، سالمون و ... فراوان هستند. ماهی‌های چرب مانند سالمون می‌توانند گزینه‌های خوبی در بارداری باشند، زیرا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 می‌باشند که برای نوزادان مهم است.

بیشتر بخوانید:

میان وعده‌های مفید برای خانم‌های باردار

ماهی نیم‌پز یا خام

ماهی‌های خام یا نیم‌پز می‌توانند چندین عفونت را ایجاد کنند که شامل عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا انگلی مانند نوروویروس، ویبریو، سالمونلا و لیستریا می‌باشند. بعضی از این عفونت‌ها فقط روی مادر تاثیر می‌گذارند و باعث کمبود و ضعف می‌شوند. عفونت‌های دیگر ممکن است پیامدهای جدی و یا حتی مرگبار برای نوزاد داشته باشند. زنان باردار به طور خاص به عفونت لیستریا حساس هستند. در حقیقت، زنان باردار تا 20 برابر احتمال ابتلا به لیستریا را بیشتر از افراد معمولی دارند. این باکتری‌ می‌تواند در خاک و آب آلوده یا گیاه یافت شود. لیستریا ممکن است از طریق جفت به نوزاد منتقل شود، حتی اگر مادر نشانه‌های بیماری را نداشته باشد، می‌تواند منجر به زایمان زودرس، سقط جنین، مرده‌زایی و سایر مشکلات جدی شود، بنابراین برای زنان باردار توصیه می‌کنند که از خوردن ماهی خام اجتناب کنند.

گوشت نیم‌پز، خام و فرآوری شده

برخی از مشکلات مشابه در مورد ماهی خام بر گوشت نیم‌پز نیز تأثیر می‌گذارد. خوردن گوشت نیم‌پز یا خام خطر ابتلا به عفونت از چندین باکتری یا انگل از جمله توکسوپلاسما، ای‌کلای، لیستریا و سالمونلا را افزایش می‌دهد. باکتری‌ها ممکن است سلامت کودک شما را تهدید کنند و احتمالا منجر به مرده‌زایی یا بیماری‌های عصبی شدید از جمله ناتوانی ذهنی، نابینایی و صرع شوند. در حالی که بیشتر باکتری‌ها در سطح تکه‌های کامل گوشت یافت می‌شوند، باکتری‌های دیگر ممکن است در داخل رشته‌های عضلانی باقی بمانند. گوشت‌های خرد شده، از جمله برگر، گوشت چرخ کرده و مرغ را هرگز نباید به صورت خام یا نیم پز مصرف کرد. هات داگ، گوشت‌های خرد شده و گوشت اغذیه‌فروشی نیز نگران‌کننده هستند. این نوع گوشت‌ها ممکن است در طول فرآوری یا نگهداری به باکتری‌های مختلفی آلوده شوند. زنان باردار نباید محصولات گوشتی فرآوری شده را مصرف کنند.

بیشتر بخوانید:

همه چیز درباره مراقبت های دوران بارداری ؛ از رنگ کردن مو تا تغذیه

تخم‌مرغ

تخم‌مرغ خام می‌تواند به باکتری سالمونلا آلوده شود. علائم عفونت سالمونلا شامل تب، تهوع، استفراغ، درد معده و اسهال است. با این حال، در موارد نادر، عفونت ممکن است باعث گرفتگی در رحم شده که منجر به زایمان زودرس یا مرده‌زایی شود.

غذاهایی که معمولا حاوی تخم‌مرغ خام هستند، عبارتند از:

تخم‌مرغ آب‌پز عسلی

سس هلندی

سس مایونز خانگی

سس سالاد خانگی

بستنی خانگی

مایه کیک خانگی

اکثر محصولات تجاری که حاوی تخم‌مرغ خام هستند با تخم‌مرغ پاستوریزه ساخته می‌شوند و مصرف آن بی‌خطر است. با این حال، همیشه باید برچسب را بخوانید تا مطمئن شوید. برای ایمن بودن، اطمینان حاصل کنید که همیشه تخم‌مرغ‌ها را به طور کامل بپزید یا از تخم‌مرغ پاستوریزه استفاده کنید.

بیشتربخوانید:

تهوع صبحگاهی در حاملگی

جگر

جگر منبع بسیار خوبی از انواع مواد مغذی شامل آهن، ویتامینB12، ویتامین A، روی، سلنیوم و مس است که همگی برای مادر و کودک مفید هستند. با این حال، خوردن بیش از حد ویتامین A حیوانی در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. مصرف بیش از حد ویتامین A به ویژه در سه ماهه اول بارداری، می‌تواند منجر به ناهنجاری‌های مادرزادی و سقط جنین شود. اگرچه این بیشتر با مکمل‌های ویتامین A مرتبط است، اما بهتر است که مصرف جگر در 3 ماهه اول بارداری محدود شود.

کافئین

طبق گفته کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان (ACOG) به افراد باردار به طور کلی توصیه می‌شود که مصرف کافئین خود را به کمتر از 200 میلی‌گرم در روز محدود کنند. کافئین خیلی سریع جذب و به راحتی وارد جفت می‌شود. از آنجایی که نوزادان و جفت آنها آنزیم اصلی مورد نیاز برای متابولیسم کافئین را ندارند، سطوح بالایی از آن می‌تواند ایجاد شود. نشان داده شده است که مصرف زیاد کافئین در دوران بارداری رشد جنین را محدود کرده و خطر وزن کم هنگام تولد را افزایش می‌دهد. وزن کم هنگام تولد - کمتر از 2.5 کیلوگرم - با افزایش خطر مرگ نوزاد و خطر بیشتر بیماری‌های مزمن در بزرگسالی مرتبط است. بنابراین مراقب فنجان قهوه یا نوشابه روزانه خود باشید تا مطمئن شوید که کودک بیش از حد در معرض کافئین قرار نمی‌گیرد.

جوانه‌های خام

جوانه‌های خام از جمله یونجه، شبدر، تربچه و جوانه ماش ممکن است به سالمونلا آلوده باشند. محیط مرطوب مورد نیاز دانه‌ها برای شروع جوانه زدن برای این نوع باکتری‌ها ایده‌آل است و شستشوی آنها تقریبا غیرممکن می‌باشد. به همین دلیل، به مادران باردار توصیه می‌شود که از مصرف جوانه‌های خام خودداری کنند. با این حال، طبق گفته منبع معتبر FDAT، جوانه‌ها پس از پخته شدن برای مصرف بی‌خطر هستند.

میوه و سبزی شسته نشده

سطح میوه‌ها و سبزیجات شسته نشده یا پوست کنده نشده ممکن است به چندین باکتری و انگل آلوده باشد. اینها عبارتند از توکسوپلاسما،coli، سالمونلا و لیستریا که می‌توانند از خاک یا از طریق دست زدن به دست بیایند. آلودگی می‌تواند در هر زمانی در طول تولید، برداشت، پردازش، ذخیره‌سازی، حمل و نقل یا خرده‌فروشی رخ دهد. یکی از انگل‌های خطرناک که ممکن است در میوه‌ها و سبزیجات باقی بماند، توکسوپلاسما نام دارد. اکثر افرادی که به توکسوپلاسموز مبتلا می‌شوند، هیچ علامتی ندارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است برای یک ماه یا بیشتر احساس کنند که آنفولانزا دارند. اکثر نوزادانی که در دوران بارداری به باکتری توکسوپلاسما آلوده می‌شوند، در بدو تولد هیچ علامتی ندارند. با این حال، علائمی مانند نابینایی یا ناتوانی‌های ذهنی ممکن است بعدا در زندگی ایجاد شوند. علاوه بر این، درصد کمی از نوزادان مبتلا در بدو تولد آسیب جدی به چشم یا مغز دارند. پس زمانی که شما باردار هستید، بسیار مهم است که خطر ابتلا به عفونت را با شستشوی کامل، پوست کندن یا پختن میوه‌ها و سبزیجات به حداقل برسانید.

شیر، پنیر و آب‌میوه غیر پاستوریزه

شیر خام و پنیر پاستوریزه نشده حاوی مجموعه‌ای از باکتری‌های مضر از جمله لیستریا، سالمونلا، ای. کولای و کمپیلوباکتر می‌باشند. همین امر در مورد آب‌میوه‌های غیر پاستوریزه نیز صدق می‌کند که همچنین مستعد آلودگی باکتریایی است. همه این عفونت‌ها می‌توانند عواقب تهدید کننده زندگی برای نوزاد متولد نشده داشته باشند. این باکتری می‌تواند به طور طبیعی وجود داشته باشد یا در اثر آلودگی‌ها در هنگام جمع‌آوری یا ذخیره‌سازی ایجاد شود. پاستوریزه کردن موثرترین راه برای از بین بردن باکتری‌های مضر بدون تغییر ارزش غذایی محصولات است. برای کم کردن خطر ابتلا به عفونت، به زنان باردار توصیه می‌شود که فقط شیر، پنیر و آب‌میوه پاستوریزه مصرف کنند.

الکل

توصیه می‌شود در دوران بارداری کاملا از نوشیدن الکل خودداری کنید، زیرا خطر سقط جنین و مرده‌زایی را افزایش می‌دهد. حتی مقدار کمی از آن می‌تواند بر رشد مغز کودک شما تأثیر منفی بگذارد. نوشیدن الکل در دوران بارداری همچنین می‌تواند باعث سندرم الکل جنینی شود که شامل ناهنجاری‌های صورت، نقص‌های قلبی و ناتوانی ذهنی می‌شود. از آنجایی که هیچ سطحی از الکل در طول بارداری بی‌خطر نیست، توصیه می‌شود به طور کامل از مصرف آن اجتناب کنید.

هله هوله‌های فرآوری شده ناسالم

هیچ زمانی بهتر از زمان بارداری برای شروع خوردن غذاهای غنی از مواد مغذی برای کمک به مادر و کودک در حال رشد وجود ندارد. مادران باردار به مقادیر بیشتری از بسیاری از مواد مغذی ضروری از جمله پروتئین، فولات، کولین و آهن نیاز دارند. همچنین این یک افسانه و باور نادرست است که در بارداری شما «برای دو نفر غذا می‌خورید». می‌توانید در طول سه ماهه اول مانند معمول غذا بخورید، سپس در سه ماهه دوم حدود 350 کالری در روز و در سه ماهه سوم حدود 450 کالری در روز افزایش دهید. یک برنامه غذایی بهینه بارداری باید عمدتا شامل غذاهای کامل، با مقدار زیادی مواد مغذی برای رفع نیازهای مادر و کودک باشد. غذاهای ناسالم فرآوری شده به طور کلی دارای مواد مغذی کم و کالری، قند و چربی‌های اضافه شده بالایی هستند. در حالی که افزایش وزن در دوران بارداری ضروری است، افزایش وزن اضافی با عوارض و بیماری‌های زیادی مرتبط است که شامل افزایش خطر ابتلا به دیابت بارداری و همچنین عوارض بارداری یا زایمان است. به وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌هایی که بر پروتئین، سبزیجات و میوه‌ها، چربی‌های سالم و کربوهیدرات‌های غنی از فیبر مانند غلات کامل، لوبیا و سبزیجات نشاسته‌ای تمرکز دارند، بچسبید. نگران نباشید، راه‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید سبزیجات را بدون از بین بردن طعم و مزه در وعده‌های غذایی خود اضافه کنید.

در آخر

در بارداری اجتناب از خوردن غذاها و نوشیدنی‌هایی که ممکن است مادر و کودکان را در معرض خطر قرار دهند، ضروری است. اگرچه بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌ها برای مصرف کاملا بی‌خطر هستند، اما از برخی از آنها مانند ماهی خام، لبنیات غیر پاستوریزه، الکل و ماهی با جیوه بالا باید اجتناب شود. به علاوه، برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها مانند قهوه و غذاهای حاوی قند افزوده بالا، باید محدود شوند تا بارداری سالمی داشته باشند.

ماهی با جیوه بالا

جیوه یک عنصر بسیار سمی است که سطح ایمن آن شناخته نشده است و بیشتر در آب‌های آلوده دیده می‌شود. جیوه در مقادیر بالا می‌تواند برای سیستم عصبی، سیستم ایمنی بدن و کلیه سمی باشد و همچنین ممکن است مشکلات جدی رشدی در کودکان ایجاد کند. از آنجایی که در دریاهای آلوده یافت می‌شود، ماهی‌های بزرگی که در این اقیانوس‌ها زندگی می‌کنند، می‌توانند مقادیر زیادی جیوه داشته باشند، بنابراین بهتر است در دوران بارداری و شیردهی از ماهی با جیوه بالا اجتناب کنند.
ماهی‌های با جیوه بالا
کوسه
شمشیر ماهی
ماهی شاه خال‌مخالی
ماهی تن
مارلین
توجه داشته باشید که همه ماهی‌ها حاوی جیوه زیادی نیستند - فقط انواع خاصی از آنها این گونه‌اند. مصرف ماهی کم جیوه در دوران بارداری بسیار مفید است و این ماهی‌ها را می‌توان دو بار در هفته مصرف کرد. ماهی‌های کم‌جیوه مانند قزل‌آلا، تیلاپیا، سالمون و ... فراوان هستند. ماهی‌های چرب مانند سالمون می‌توانند گزینه‌های خوبی در بارداری باشند، زیرا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 می‌باشند که برای نوزادان مهم است.

بیشتربخوانید:

بهترین غذاها برای بارداری

ماهی نیم‌پز یا خام

گوشت نیم‌پز، خام و فرآوری شده

غذاهایی که معمولا حاوی تخم‌مرغ خام هستند، عبارتند از:

تخم‌مرغ آب‌پز عسلی
سس هلندی
سس مایونز خانگی
سس سالاد خانگی
بستنی خانگی
مایه کیک خانگی
اکثر محصولات تجاری که حاوی تخم‌مرغ خام هستند با تخم‌مرغ پاستوریزه ساخته می‌شوند و مصرف آن بی‌خطر است. با این حال، همیشه باید برچسب را بخوانید تا مطمئن شوید. برای ایمن بودن، اطمینان حاصل کنید که همیشه تخم‌مرغ‌ها را به طور کامل بپزید یا از تخم‌مرغ پاستوریزه استفاده کنید.

جگر

سطح میوه‌ها و سبزیجات شسته نشده یا پوست کنده نشده ممکن است به چندین باکتری و انگل آلوده باشد. اینها عبارتند از توکسوپلاسما،
E. coli، سالمونلا و لیستریا که می‌توانند از خاک یا از طریق دست زدن به دست بیایند. آلودگی می‌تواند در هر زمانی در طول تولید، برداشت، پردازش، ذخیره‌سازی، حمل و نقل یا خرده‌فروشی رخ دهد. یکی از انگل‌های خطرناک که ممکن است در میوه‌ها و سبزیجات باقی بماند، توکسوپلاسما نام دارد. اکثر افرادی که به توکسوپلاسموز مبتلا می‌شوند، هیچ علامتی ندارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است برای یک ماه یا بیشتر احساس کنند که آنفولانزا دارند. اکثر نوزادانی که در دوران بارداری به باکتری توکسوپلاسما آلوده می‌شوند، در بدو تولد هیچ علامتی ندارند. با این حال، علائمی مانند نابینایی یا ناتوانی‌های ذهنی ممکن است بعدا در زندگی ایجاد شوند. علاوه بر این، درصد کمی از نوزادان مبتلا در بدو تولد آسیب جدی به چشم یا مغز دارند. پس زمانی که شما باردار هستید، بسیار مهم است که خطر ابتلا به عفونت را با شستشوی کامل، پوست کندن یا پختن میوه‌ها و سبزیجات به حداقل برسانید.

شیر، پنیر و آب‌میوه غیر پاستوریزه

شیر خام و پنیر پاستوریزه نشده حاوی مجموعه‌ای از باکتری‌های مضر از جمله لیستریا، سالمونلا،
ای. کولای و کمپیلوباکتر می‌باشند. همین امر در مورد آب‌میوه‌های غیر پاستوریزه نیز صدق می‌کند که همچنین مستعد آلودگی باکتریایی است. همه این عفونت‌ها می‌توانند عواقب تهدید کننده زندگی برای نوزاد متولد نشده داشته باشند. این باکتری می‌تواند به طور طبیعی وجود داشته باشد یا در اثر آلودگی‌ها در هنگام جمع‌آوری یا ذخیره‌سازی ایجاد شود. پاستوریزه کردن موثرترین راه برای از بین بردن باکتری‌های مضر بدون تغییر ارزش غذایی محصولات است. برای کم کردن خطر ابتلا به عفونت، به زنان باردار توصیه می‌شود که فقط شیر، پنیر و آب‌میوه پاستوریزه مصرف کنند.

الکل

در آخر
در بارداری اجتناب از خوردن غذاها و نوشیدنی‌هایی که ممکن است مادر و کودکان را در معرض خطر قرار دهند، ضروری است. اگرچه بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌ها برای مصرف کاملا بی‌خطر هستند، اما از برخی از آنها مانند ماهی خام، لبنیات غیر پاستوریزه، الکل و ماهی با جیوه بالا باید اجتناب شود. به علاوه، برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها مانند قهوه و غذاهای حاوی قند افزوده بالا، باید محدود شوند تا بارداری سالمی داشته باشند.