به قلم : دکتر سید مرتضی صفوی ؛ متخصص تغذیه و رژیم‌های درمانی ؛ استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ؛ رئیس هیئت مدیره انجمن غذا، صنعت، سلامت
تحریریه زندگی آنلاین : در مطلب قبلی به فساد و روش نگهداری مواد غذایی اشاره شد. در این مقاله به بررسی نکات اساسی در خرید، آماده‌سازی، پخت و مصرف مواد غذایی می‌پردازیم.
شیر و فرآورده‌های آن
شیر سالم طعم مطبوعی دارد، کمی شیرین بوده و رنگ سفید مایل به زرد دارد. شیر یکی از غذاهای بسیار مفید است، ولی خیلی زود آلوده می‌شود و محل مناسبی برای رشد میکروب‌ها میباشد. اگر از شیر خام استفاده می‌کنید، حتما آن را به مدت 1 تا 5 دقیقه بجوشانید و سپس مصرف کنید. سعی کنید از شیر پاستوریزه (شیر کارخانه‌ای) استفاده کنید. شیر پاستوریزه را می‌توان تا 2 الی 3 روز در یخچال نگهداری کرد. در بیرون از یخچال زود فاسد می‌شود، اما شیر استرلیزه تا زمانی که درب آن باز نشده است، برای مدتی خارج از یخچال قابل نگهداری میباشد. پس از باز کردن درب قوطی شیر استرلیزه باید در یخچال نگهداری شود. در زمان خرید شیر پاکتی یا شیر شیشه‌ای باید به تاریخ مصرف آن توجه کرد. از مصرف پنیر تازه بپرهیزید، مگر اینکه با شیر پاستوریزه تهیه شده باشد و یا اینکه برای درست کردن آن، به کمک ماست، سرکه یا آب‌لیمو از شیر در حال جوشیدن استفاده شده باشد. هنگام خرید کشک مایع دقت کنید کپک‌زدگی و بوی نامطبوع نداشته باشد. کشک مایع را قبل از مصرف به مدت 15 دقیقه بجوشانید. از مصرف خامه و کره پاستوریزه نشده و فله خودداری کنید و به تاریخ مصرف نمونه‌های پاستوریزه شده آن دقت کنید. از بستنی‌هایی که با شیر جوشیده شده و یا پاستوریزه تهیه شده‌اند، استفاده کنید. به منظور پیشگیری از بیماری‌های مزمن مانند قلب و عروق و ... برای افراد بزرگسال، توصیه می‌شود از شیر و فرآورده‌های لبنی کم‌چرب استفاده نمایند.
بیشتربخوانید:
گوشت، غذاهای گوشتی و تخم‌مرغ
گوشت سالم دارای خصوصیات زیر است: رنگ طبیعی داشته باشد، بوی بد ندهد، سطح آن لیز و مرطوب نباشد و مهر کشتارگاه داشته باشد.
گوشت یخ زده را به همان صورت در فریزر نگهداری کنید.
برای خارج کردن گوشت از حالت یخ‌زده آن را شب قبل در داخل یخچال بگذارید.
در موقع خرید گوشت به صورت چرخ کرده بهتر است از فروشنده بخواهید که عمل چرخ کردن در حضور شما انجام شود.
در مصرف مغز و زبان به علت دارا بودن چربی زیاد افراط نکنید.
مرغ سالم دارای پوست شفاف و مرطوب بوده و بوی بد نمی‌دهد.
گوشت مرغ نگهداری شده، در شرایط نامناسب خاکستری و گاهی سبز رنگ است و مصرف کردنی نیست.
جوجه‌هایی که برای کباب مصرف می‌شوند، نباید کمتر از 300 گرم وزن داشته باشند.
از مصرف مرغ‌هایی که دچار لاغری شدید هستند، خودداری کنید. اندازه متوسط مرغ بهترین است، زیرا چربی آن کمتر میباشد.
بیشتر بخوانید:
مرغ‌های مرده‌ای که سر بریده‌اند، دارای علامت‌های زیر هستند:
1- ورم و سرخی پوست
2- لکه‌های آبی و سیاه در تاج
3- پس دادن رنگ کیسه صفرا
4- لکه‌های حنایی رنگ در محوطه شکمی
5- لخته‌های خون در قلب و رگ‌ها
قبل از پختن و مصرف گوشت‌های قرمز تمام چربی قابل دید آن را جدا کنید. پس از پختن نیز می‌توانید آن را در یخچال بگذارید تا سرد شود و آن‌گاه چربی‌های اضافی را جدا کنید.
پوست مرغ را که دارای چربی زیاد است، بکنید. تا آنجا که ممکن است، از سرخ کردن گوشت دوری کنید و در عوض آن را بخارپز نمایید.
هنگام خرید تخم‌مرغ به تازه بودن آن توجه کنید (در ته آب نمک قرار می‌گیرد).
تخم مرغ سالم دارای خصوصیات زیر است: وقتی در ظرف آب قرار داده می‌شود، در ته ظرف قرار گیرد. در موقع تکان دادن لق نزند. بعد از شکستن زرده آن با سفیده مخلوط نباشد. در مقابل نور زرد و شفاف باشد.
تخم‌مرغ خریداری شده را در یخچال نگهداری کنید.
مصرف زرده تخم‌مرغ برای افراد بزرگسال نباید بیش از سه عدد در هفته باشد.
ماهی‌هایی که چشم برجسته و شفاف، فلس درخشنده، آب‌شش‌های قرمز و بوی مطبوع دارند، تازه و قابل خریداری هستند.
ماهی‌هایی را که از راه دور می‌آورند، به صورت یخ‌زده خریداری کنید.
از خریداری فیله ماهی و ماهی‌های پاک کرده (بدون مشخصات بسته‌بندی) خودداری کنید.
برای پاک کردن ماهی حتما باید فلس‌های آن را با چاقوی تیز یا لبه اره‌ای از طرف دم به طرف سر آن تراشید. سپس شکم ماهی را خالی کرد و آن را از پهنا روی تخته آشپزخانه خوابانید و با چاقوی تیز، باله‌های پشتی، شکمی، مخرجی و سینه‌ای آن را برید و ماهی را به طور کامل با آب نمک شست.
بیشتر بخوانید:
