به قلم : دکتر صدیقه رضایی ؛ دکترای روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی ؛ عضو نظام روانشناسی و مدرس دانشگاه
تحریریه زندگی آنلاین : روانپزشک کودک و نوجوان حرفه‌ای است که به تشخیص، درمان، پیشگیری و توانبخشی اختلالات روانپزشکی، اختلالات رشدی و همچنین اختلالات رفتاری در این دوران می‌پردازد، اینکه در روانپزشکی به طور جداگانه به موضوع کودک و نوجوان می‌پردازند به این علت است که نیاز به یک رشته روانپزشکی جداگانه برای کودکان و نوجوانان که جدا و به طور تخصصی به ویژگی‌های وابسته به سن اختلالات روانی بپردازد، وجود دارد.
این موضوع به شدت تحت تأثیر مراحل متفاوتی از رشد عصبی و اجتماعی در این دوره زندگی قرار دارد، اما سؤال مهمی که در این بین پیش می‌آید، این است که تفاوت روانشناس و روانپزشک کودک در چیست؟ و کدام یک برای مشکلی که ما با کودک خود داریم، مناسب هستند؟
کودک شما ممکن است مشکلات زیادی را در خانه و یا مدرسه داشته باشد و این رفتارها ممکن است در شما نگرانی و گاهی ترس زیادی را ایجاد کند و به این فکر کنید که الان نیازمند گرفتن کمک از یک متخصص حرفه‌ای در این زمینه هستید، ولی نکته‌ای که بسیار مهم می‌باشد، این است که برای انتخاب یک متخصص باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرید. روانشناسان و روانپزشکان در روش‌ها و حوزه فعالیت خود متفاوت هستند و گاهی ممکن است با توجه به مشکل فرزندتان آنها شما را به دیگری ارجاع دهند. روانپزشکان به عنوان متخصصان پزشکی که دارای گواهینامه هستند، مجاز به تشخیص، درمان و تجویز دارو برای بیماری روانی هستند. شما معمولاً یک روانپزشک را در یک بیمارستان بزرگ، یک مرکز توانبخشی، یک دانشگاه پزشکی، خانه‌های سالمندان و یا کلینیک‌های روانشناسی و روانپزشکی می‌بینید.
روانشناسان مجاز به تجویز دارو نیستند. در عوض، آنها روان‌درمانی و تمریناتی را توصیه می‌کنند که برای درمان سلامت روان مناسب هستند و این درمان و روش‌های درمانی که آنها انجام می‌دهند، همه از طریق مشاهده دقیق و مشاوره با بیماران‌شان انجام می‌شود. گاهی اوقات درمان یک فرد، باید به طور همزمان از طریق روانشناسی و روانپزشکی با هم انجام شود.
یک روانپزشک مؤثر نه تنها در شناسایی علائم بیماری‌های مؤثر باید خوب باشد، بلکه باید یک سری ویژگی‌های مؤثر دیگری داشته باشد که در ادامه مطرح می‌کنیم.
بیشتربخوانید:
چرا عملکرد روانپزشک کـودک و روانــشناس کودک متفاوت است؟
روانپزشک کودک و روانشناس کودک عملکردهای متفاوتی دارند، اما هر دوی آنها کمک می‌کنند که کودک شما سلامت جسمی، عاطفی و روانی خود را حفظ کند.
یک روانشناس کودک کمک می‌کند که فرزند شما مهارت‌های مقابله‌ای لازم را برای حل مشکلاتش یاد بگیرد و احساس ارزشمندی خود را تقویت کند. تمرکز او ممکن است بر روی «فکر»، «رشد» و نحوه «واکنش‌های» او باشد، این متخصصان به دنبال راهی برای جلب اعتماد فرزندتان هستند تا بتواند در یک فضای امن افکار و احساسات خود را بیان کند. اما یک روانپزشک کودک قدم‌هایی برمی‌دارد که به سلامت روان کودک شما کمک کند، اما معمولاً برای این کار از دارو کمک می‌گیرد تا این مداخله آسان‌تر شود. آنها نیازهای جسمی و روانی کودک شما را می‌فهمند و برای کمک به او داروهایی را برای تعادل مغزی فرزندتان تجویز می‌کنند.
بیشتربخوانید:
روانشناس کودک چه کاری انجام می‌دهد؟
روانشناسان کودک، کودکان و نوجوانان را ارزیابی و درمان می‌کنند. آنها به کودکان کمک می‌کنند تا با استرس‌هایی مانند طلاق، مرگ و انتقال خانواده یا مدرسه مواجه شوند. مراجعان آنها ممکن است شامل کودکان با انواع مسائل مربوط به رشد، از اختلال یادگیری تا بیماری‌های شدید روانی باشند. یک لیست جزئی از مشکلات درمان شده شامل اختلال کمبود توجه - بیش فعالی، اتیسم، اختلال وسواسی اجباری، ترس و اختلال تنظیم است. بخشی از کار به بهترین تشخیص زمانی است که یک مجموعه پیچیده از علائم ارائه شده است. روانشناسان کودک بیشتر از سایر متخصصان روانپزشکی در زمینه انجام آزمایش‌های روانشناسی کار می‌کنند.
بیشتربخوانید:
مجوز روانشناس کودک
روانشناسان بالینی کودک دارای مجوز دولتی هستند. مجوز روانشناسی ممکن است منعکس‌کننده این باشد که یک روانشناس بالینی «یا فقط یک روانشناس مجاز است». بسیاری از حوزه‌های قضایی مستلزم روانشناسی هستند تا زمینه‌های شایستگی خود را به عنوان بخشی از روند صدور مجوز توصیف کنند. بعضی از شوراهای دولتی حتی این مجوز را به عنوان بخشی از پرونده معاینه خود مورد بحث قرار می‌دهند.
اکثر روانشناسان کودک با فردی کار می‌کنند تا شرایط را تشخیص دهد و مشاوره و درمان را ارائه دهند. آنها ممکن است کودکان را برای انواع اختلالات، از جمله اختلالات یادگیری، اختلال کمبود توجه - بیش‌فعالی، اضطراب و افسردگی ارزیابی کنند. آنها همچنین کودکان را برای تاخیرهای رشد، علائم اختلال طیف اوتیسم و سایر مشکلات که بر توسعه تأثیر می‌گذارند، ارزیابی می‌کنند.
علاوه بر این، روانشناسان ممکن است به کودکان کمک کنند تا از سوء‌استفاده، تروما مانند مرگ یک دوست محروم و سایر تجربیات شخصی که بر سلامت روانی و عاطفی آنها تأثیر می‌گذارد، غلبه کنند. آنها معمولاً کودکان را در محیط کلینیک خصوصی مشاهده می‌کنند. بسته به تشخیص آنها، ممکن است کودکان را به متخصصان دیگر، به یک روانپزشک برای درمان دارویی انتقال دهند یا پیشنهاد روان‌درمانی را با دیدار منظم برنامه‌ریزی کنند.
بیشتربخوانید:
روانپزشک کیست؟
روانپزشکی به شاخه خاصی از پزشکی اطلاق می‌گردد که روی علل، پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری‌های سلامت روان تمرکز دارد و به طور کلی، رشته روانپزشکی بر این ایده استوار است که عوامل بیولوژیکی مانند ژنتیک منجر به ایجاد علائم سلامت روانی و عاطفی می‌شوند.
روانپزشکان تشخیص می‌دهند که عوامل اجتماعی و محیطی نیز می‌توانند روی سلامت روان نقش داشته باشند، اما معمولاً علائم سلامت روان را از زاویه بیولوژیکی بررسی می‌کنند. روانپزشکان در بسیاری از زمینه‌های مرتبط آموزش می‌بینند، مثل:
ژنتیک
بیوشیمی
عصب‌شناسی
روانشناسی
علوم اجتماعی
روانپزشکی (تأثیر داروها بر خلق و خو و سلامت روان)
بیشتربخوانید:
