عصر ایران؛ امید خزانی- نمی‌دانم مدیرانی که در جای‌جای فرودگاه بیلبوردهای " به شهر فرودگاهی امام خمینی خوش آمدید " را گذاشته‌اند آیا گذرشان به فرودگاه‌های اطراف‌مان افتاده است یا نه!
فرودگاه جدید استانبول با ظرفیت فعلی 90 میلیون مسافر سالانه و 3 باند عملیاتی و ظرفیت تکمیلی 200 میلیون نفر در چند سال آینده! فرودگاه دوبی با ظرفیت 115 میلیون مسافر و 240 مقصد از 6 قاره!
سخن از ارایۀ راهکار در شرایط تحریمی که بر همۀ زوایای اقتصاد ایران قفل زده و به فرار سالانه حدود 9 میلیارد دلار سرمایه انجامیده بسیار شبیه رؤیاپردازی است.
با این حال هر اقدامی که اکنون در زیرساخت‌های کشور انجام شود هر چند خیلی دیر و خیلی کم است اما در این جنگ کریدورها و دالان های ترانزیت که در منطقه راه افتاده مغتنم است .
اما چه می شود کرد؟!
- اقتصاد ایران با آمار ناامید کننده فرار سرمایه قابلیت جذب سرمایه ده ها میلیارد دلاری لازم برای توسعه فرودگاه امام خمینی را ندارد . حتی اگر فرض را بر این بگیریم که سرمایه لازم برای توسعه و گسترش فرودگاه ترانزیتی بین المللی با ظرفیت 100 میلیون مسافر سالانه از منابعی تامین شد و به بهترین نحو اجرا شد ( که ناشدنی است) ؛ عملیاتی کردن چنین پروژه بزرگی در شرایط تحریمی زیان ده و تقریبا غیرممکن خواهد بود.
- بنابراین تنها راهکار موجود و شاید بهترین آن استفاده از شرایط ویژه اقتصادی هند است . چرا هند؟ هند یکی از قطب های بزرگ اقتصادی آسیاست و به دلیل رقابت شدید با چین و متحد استراتژیک بودن آمریکا در رقابت و مهار چین از معافیت های ویژه ای برخوردار است و دولت های آمریکا سخت گیری های تحریم ها را در مورد هند کمتر اجرا می کنند.
نمونه بارز آن سرمایه گذاری هند در توسعه بندر ترانزیتی چابهار است که در رقابت با چین که طرح مشابهی را در بندر گوادر پاکستان با سرمایه گذاری حدود 60 میلیارد دلاری اجرا کرد!
- هند قابلیت و انگیزه سرمایه گذاری در توسعه ترانزیتی فرودگاه بین المللی امام خمینی را در قالب همان بلندپروازی های توسعه خود دارد و در صورت ارایه طرح های BOT ( ساخت - عملیات- واگذاری) و ارایه مزیت های عملیاتی و ترانزیتی قطعا در چهارچوب مدل سرمایه گذاری چابهار بسیار راغب خواهند بود.
برای مثال یکی از مزیت های مهم ترانزیتی فرودگاه امام خمینی در مقایسه با فرودگاه های حاشیه خلیج فارس در کنار مرکزیت و نزدیکی؛ ارتفاع بالای آن از سطح دریاست ( حدود 1350 متر ) که برای پروازهای ترانزیتی مزیتی مهمی است.
- شرکت ایندیگو اخیرا با ثبت سفارش 475 هواپیما بزرگترین سفارش خرید جت های مسافری رو از بوئینگ و ایرباس ثبت کرد که نشان دهنده عزم توسعه ترانزیتی آنهاست.
- طرف ایرانی قطعا اگر مدل مشابهی را مثل مدل چابهار که چراغ سبز آمریکا به هند را در پی داشته بتواند در مورد فرودگاه بین المللی اجرا کند برنده بزرگ خواهد بود.
- شرکت‌های چینی تراز اول قطعا بخاطر تحریم های آمریکا در چنین پروژه‌ای مشارکت نخواهند کرد و شرکت‌های درجه دوم قابلیت و توان آن را ندارند. بنابراین از موازنه‌ای که بین دو رقیب بزرگ اقتصادی شرق درگرفته باید نهایت استفاده را برد تا قبل از اینکه خیلی خیلی دیر شود!
