به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روزنامه خراسان با اشاره به مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر نوشت؛
یکشنبه 21 بهمنماه، نامزدهای چهلوسومین دوره جشنواره فجر اعلام شد و جنجالهایی را برانگیخت؛ بنابراین پیشبینی میشد که حواشی در اختتامیه این دوره نیز ادامه خواهد یافت. بیتوجهی داوران به دو فیلم موفق «خدای جنگ» و «ناتوردشت»، بسیار سوالبرانگیز بود و انتقادهایی را به همراه داشت. سازندگان این آثار با غیبت در مراسم اختتامیه و انتشار متنهایی، اعتراض خود را به انتخابهای داوران نشان دادند. موفقیت فیلم «بچه مردم» و «موسی کلیما...» قابل پیشبینی بود، اما جوایز بخش بازیگری واکنشهای منفی را برانگیخت. در ادامه مطلب، نکاتی را درباره متن و حواشی پرسروصدای اختتامیه جشنواره فجر در چهلوسومین دوره میخوانید.
«موسی کلیما...»، پرافتخارترین فیلم
ساخته تاریخی – مذهبی ابراهیم حاتمیکیا «موسی کلیما...؛ به وقت طلوع»، با کسب پنج جایزه پرافتخارترین اثر این دوره بود. به این ترتیب ابراهیم حاتمیکیا پس از چهار دوره غیبت در جشنواره فجر، بازگشت موفقی به این رقابت داشت. در بخشهای فنی چهار سیمرغ بهترین طراحی صحنه، لباس، چهرهپردازی و جلوههای ویژه بصری (بهترین دستاورد فنی) به پروژه «موسی کلیما...» اهدا شد. فرهاد آئیش نیز که دو نقش متفاوت را در این فیلم ایفا کرده است، سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از آن خود کرد.
موفقیت «بچه مردم» و «شمال از جنوب غربی»
پس از «موسی کلیما...؛ به وقت طلوع»، دو فیلم «بچه مردم» ساخته محمود کریمی و «شمال از جنوب غربی» به کارگردانی حمید زرگرنژاد بیشترین جوایز را به دست آوردند. دو سیمرغ بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردان اول به محمود کریمی برای «بچه مردم» تعلق گرفت. سیمرغ بهترین تدوین نیز به این فیلم اهدا و دیپلم افتخار بهترین فیلمبرداری نیز نصیب این فیلم شد. حمید زرگرنژاد و مصطفی زمانی به ترتیب جایزه بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای فیلم «شمال از جنوب غربی» کسب کردند. سیمرغ بهترین فیلمبرداری نیز به این فیلم اهدا شد تا در مجموع عدد جوایز ساخته زرگرنژاد به سه سیمرغ برسد.
جوایز غافلگیرکننده در رشته بازیگری
از میان بازیگرانی که جایزه سیمرغ را به دست آوردند، فریبا نادری و فرهاد آئیش پیش از این سابقه نامزد شدن برای کسب سیمرغ را نداشتهاند و امسال به عنوان اولین تجربه نامزدی در این بخش، جایزهای به دست آوردند. نادری جایزه بهترین بازیگر نقش اصلی زن را برای فیلم «شوهر ستاره» ساخته ابراهیم ایرجزاد از آن خود کرد و آئیش نیز جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای «موسی کلیما...؛ به وقت طلوع» دریافت کرد. با حضور رقبایی مانند رویا افشار و مریلا زارعی در جمع نامزدهای بهترین بازیگر نقش اصلی زن، اهدای جایزه به فریبا نادری همه را غافلگیر کرد.
بازی رویا افشار در «اشک هور» و عملکرد مریلا زارعی در «موسی کلیما...» از سوی اهالی رسانه تحسین شده بود. لیندا کیانی که پیش از این تنها سال 1400 برای بازی در «ضد» نامزد بهترین بازیگر نقش مکمل زن شده بود، امسال توانست این جایزه را برای حضور کوتاهش در فیلم «1968» ساخته امیرمهدی پوروزیری کسب کند. در میان صاحبان سیمرغ تنها مصطفی زمانی بیشترین سابقه راهیابی به جمع نامزدهای بهترین بازیگری را داشته است. او که امسال سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد را برای فیلم «شمال از جنوب غربی» از آن خود کرد، سال90 در سیامین دوره جشنواره فجر، برای فیلم «یک عاشقانه ساده» نامزد سیمرغ بهترین بازیگر نقش اصلی مرد و سال 1401 نیز برای فیلم «عطرآلود» نامزد دریافت این جایزه شده بود.
2برنده جوان و پیشکسوت دیپلم افتخار
در بخش بهترین بازیگری، دو دیپلم افتخار نیز به نوید پورفرج و عنایت بخشی بازیگر پیشکسوت اهدا شد. نوید پورفرج بعد از دو نامزدی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در دورههای 36 و 38 جشنواره فجر و یک نامزدی بهترین بازیگر نقش اصلی مرد در دوره سیونهم این رقابت، امسال دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اصلی مرد را برای فیلم «گوزنهای اتوبان» اثر ابوالفضل صفاری دریافت کرد. عنایت بخشی نیز برای اولینبار دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای فیلم «شاهنقش» ساخته شاهد احمدلو کسب کرد.
سیمرغداران فجر 42، ناکامان فجر 43
از میان شش بازیگر مرد و زن که سال گذشته صاحب سیمرغ یا دیپلم افتخار شدند، چهار چهره امسال نیز در جشنواره چهلوسوم حضور پیدا کردند، اما هیچکدام از آنها موفق نشدند به جمع نامزدهای بهترین بازیگری راه پیدا کنند. ارسطو خوشرزم که سال گذشته برنده سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد شده بود، امسال با فیلم «بازی خونی» دیده شد. مارال بنیآدم برنده سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن در جشنواره 43، امسال با نقش کوتاهش در فیلم «صیاد» به جشنواره آمد. شبنم قربانی سال گذشته برای بازی در «مجنون» سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل زن را کسب کرد و امسال با «ناتور دشت» در این رقابت حاضر شد. ساره رشیدی صاحب دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اصلی زن برای «احمد» نیز امسال با فیلم «اشک هور» در جشنواره فجر دیده شد.
بهترین فیلم با یک جایزه
«زیبا صدایم کن» به کارگردانی رسول صدرعاملی که از آثار محبوب جشنواره امسال بود، در حالی سیمرغ بهترین فیلم را از آن خود کرد که در هیچکدام از بخشهای جشنواره فجر جایزهای دریافت نکرده بود. «زیبا صدایم کن» درمجموع در 10 رشته نامزد دریافت سیمرغ بود. این فیلم در سه رشته اصلی بهترین فیلم، فیلمنامه و کارگردانی، همچنین هفت رشته بهترین نقش اصلی زن، بهترین نقش اصلی مرد، بهترین فیلمبرداری، بهترین چهرهپردازی، بهترین تدوین، بهترین جلوههای بصری و بهترین جلوههای ویژه میدانی نامزد دریافت جایزه بود.
چهارمین سیمرغ کارن همایونفر
پرافتخارترین هنرمند دوره چهلوسوم جشنواره فجر، کارن همایونفر است که امسال چهارمین جایزه سیمرغ را به فهرست افتخارات خود اضافه کرد. این آهنگساز با دو فیلم «موسی کلیما...» و «اسفند» در جشنواره فجر حاضر بود که دومی به جمع نامزدهای بهترین موسیقی متن راه پیدا کرد. همایونفر با سبقت از رقبایی مانند کریستف رضاعی، پیمان یزدانیان، حبیب خزاییفر، بهنام جلیلیان و عطا اخگراندوز، سیمرغ بهترین موسیقی متن را برای «اسفند» اثر دانش اقباشاوی از آن خود کرد.
موقعیت «اسفند» و «اشک هور»
امسال دو فیلم دفاع مقدسی «اسفند» ساخته دانش اقباشاوی و «اشک هور» اثر مهدی جعفری، با محوریت شهید علی هاشمی در جشنواره فجر رونمایی شدند. هیچکدام از این دو فیلم در سه رشته اصلی بهترین فیلم، فیلمنامه و کارگردانی به جمع نامزدها راه پیدا نکردند. ساخته اقباشاوی در دیگر رشتهها مانند بهترین جلوههای ویژه میدانی، موسیقی متن، فیلمبرداری و بهترین بازیگر نقش اصلی مرد نامزد دریافت سیمرغ شد. «اشک هور» تنها در رشته بازیگری، به جمع نامزدهای بهترین بازیگر نقش اصلی زن و نقش مکمل مرد راه پیدا کرد. در نهایت یک جایزه بهترین موسیقی متن نصیب «اسفند» شد.
بیتوجهی به «خدای جنگ» و «ناتور دشت»
یکی از اتفاقات سوالبرانگیز و عجیب چهلوسومین دوره جشنواره فجر، بیتوجهی داوران به دو فیلم «خدای جنگ» ساخته حسین دارابی و «ناتور دشت» اثر محمدرضا خردمندان بود. این دو فیلم از سوی اهالی رسانه و منتقدان واکنشهای مثبتی دریافت کردند، اما هیچکدام از آنها در رشتههای اصلی بهترین فیلم، فیلمنامه و کارگردانی نامزد دریافت جایزه نشدند. این در حالی است که فیلم «گوزنهای اتوبان» که نمیتوان آن را جزو آثار تحسینشده این دوره به حساب آورد، در این سه رشته نامزد دریافت سیمرغ شده بود.
حاشیه ها
اعتراض سازندگان «خدای جنگ» و «ناتور دشت»
بیتوجهی داوران به فیلم «خدای جنگ» و «ناتور دشت» باعث شد سازندگان این آثار با انتشار متنهایی به تصمیم داوران واکنش نشان بدهند. بنابر خبری که روابط عمومی پروژه منتشر کرده است، از سوی جشنواره فیلم فجر با عوامل فیلم «خدای جنگ» تماس گرفته شده تا برای دریافت سیمرغ ویژه در اختتامیه حاضر شوند، اما سازندگان این فیلم با انتشار متنی جایزه را نپذیرفتند. در بخشی از این متن آمده است: «به نظر میرسد دبیر و هیئت داوران در پی آن بودند که در تاریخچه ادوار جشنواره، نامی از «خدای جنگ» حتی در میان نامزدها نباشد. این تلاش با استقبال مخاطبان سینما ناکام مانده و خواهد ماند.» در پایان این متن نیز آمده است: «با احترام به تصمیم هیئت داوران و دبیر، فیلمی که در هیچ رشتهای جز جلوههای بصری نامزد نشده، طبعا نمیتواند بهترین فیلم دبیر، یا بهترین فیلم از نگاه ملی یا عناوین دیگر باشد.
این سیمرغ را هم ذیل همان تقسیم بندی که در جریان نامزدی آثار اتفاق افتاد، تقسیم کنید.» محمدرضا خردمندان کارگردان «ناتور دشت» نیز یادداشتی را خطاب به تماشاگران و مردم منتشر کرد. این کارگردان ضمن اشاره به واکنشهای مثبت مخاطبان در بخشی از این نامه نوشت: «چقدر در این چندروز سرشار شدم از مهر و حمایت بینظیرتان از «ناتور دشت» در برابر بیمهری مطلق هیئت داوران؛ و همین بود سیمرغِ من و همکاران عزیزتر از جانم.» سرانجام در اختتامیه جشنواره فجر، جایزه ویژه بهترین فیلم از نگاه ملی (جایزه ویژه شهید سردار سلیمانی) به این دو فیلم اهدا شد، اما سازندگان این فیلمها برای دریافت جایزه در سالن حضور نداشتند.
یادداشت انتقادی شهاب حسینی
شهاب حسینی نیز پس از اختتامیه جشنواره فجر یادداشتی منتشر کرد. او ضمن اشاره به روایت مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم در فیلم «رها» که به واسطه آن امسال در جشنواره فجر حاضر بود، جشنواره فجر را «میلی» دانست و در ابتدای این یادداشت نوشت: «خدای دهنده عزت و گیرنده آن را بر گفته خود گواه میگیرم «رها» برای بنده کوچک و گروه سازنده آن انگیزهای بزرگتر، فراتر و عمیقتر از حضور در جشنواره و کسب عنوان داشت که مدتهاست میلی بودن آن به یقین همگان رسیده است.»
یادی از توقیفیها
از میان صاحبان سیمرغ که پس از کسب جایزه خود پشت تریبون قرار گرفتند، صحبتهای سعید خانی تهیهکننده فیلم «رها» و برنده بهترین فیلم اول، همچنین مصطفی زمانی برنده سیمرغ بهترین بازیگر نقش اصلی مرد، مورد توجه و استقبال قرار گرفت. خانی خطاب به وزیر ارشاد درخواست کرد که فیلم توقیفی «قاتل و وحشی» به نمایش دربیاد. او در بخشی از صحبتهای خود گفت: «چرا اینقدر نگران هستید؟ هیچ فیلمی در هیچ مملکتی انقلاب نکرده، فیلمساز باید حرفش را بزند. اگر من با پولی که این فیلم (رها) را ساختم دلار خریده بودم، الان این پول دوبرابر شده بود، ولی ما عاشق سینما هستیم. آقای وزیر از میزی که دارید نترسید و فیلم «قاتل و وحشی» را اکران کنید.» مصطفی زمانی نیز پس از دریافت جایزه خود از بازی حسن پورشیرازی در فیلم «پیرپسر» که در سانس ویژه و خارج از مسابقه اکران شد، یاد کرد و گفت: «اگر حسن پورشیرازی در این رقابت بود، این سیمرغ به هیچکدام از ما نمیرسید.»
استعفای نرگس آبیار از شورای پروانه نمایش
حواشی اکران نشدن این فیلم محدود به جشنواره نشد و نرگس آبیار نیز با توجه به عدم اکران «قاتل و وحشی» در جشنواره فیلم فجر، با انتشار نامهای سرگشاده به رئیس سازمان سینمایی از شورای پروانه نمایش استعفا کرد. آبیار در بخشی از این نامه آورده است: «پس از دورهای کوتاه فعالیت، به این نتیجه رسیدهام که موانع موجود بر سر راه نمایش و تولید آثار سینمایی همچنان پابرجاست و ارادهای جدی برای تغییر و حمایت از سینماگران مستقل و خلاق دیده نمیشود. افزون بر این، به دلیل مشغلههای کاری فراوان و حرفهای، دیگر فرصتی برای پیگیری مستمر بیحاصل مسائل سینمایی ندارم و انگیزهای برای چالش و مبارزه جهت اکران فیلمها در این چارچوب محدودکننده باقی نمانده است. با توجه به اینکه فرهنگ و هنر همچنان گرفتار سیاستگذاریهای محدودکننده است و امکان تأثیرگذاری واقعی در این چارچوب برای اینجانب فراهم نیست، بدینوسیله استعفای خود را از عضویت در شورای پروانه نمایش اعلام میدارم.»
پخش نشدن اجرای علی زندوکیلی
یکی دیگر از حواشی اختتامیه جشنواره فجر که مربوط به پخش زنده این مراسم از شبکه نمایش است، قطع پخش زنده هنگام اجرای علی زندوکیلی است. در فاصلهای که این خواننده و گروهش در حال آماده شدن بودند تا صحنه برای اجرای آنها آماده شود، پخش زنده مراسم متوقف شد. پس از پایان اجرای این خواننده، پخش زنده اختتامیه از سر گرفته شد!
2727