به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، وزارتخانه‌های خزانه‌داری و امور خارجه آمریکا روز دوشنبه (6 اسفند) در تداوم کارزار فشار حداکثری واشینگتن علیه تهران، به‌طور مشترک اسامی چند شخص و شرکت‌های مرتبط با صنعت نفت ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار دادند.
طبق اعلام تامی بروس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده 16 نهاد و شناور را تحریم کرده است، در حالی که وزارتخانه‌های امور خارجه و خزانه‌داری به‌طور مشترک 22 شخص دیگر و 13 شناور را تحریم کرده‌اند که شامل حمید بورد، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، عباس اسدروز، مدیرعامل شرکت پایانه‌های نفتی ایران، غلامحسین گرامی، رئیس پایانه میعانات گازی پارس جنوبی، سیدعلی میری، رئیس پایانه نفتی خارک، علی معلمی، رئیس شرکت پایانه نفتی شمال، همچنین شرکت پایانه‌های نفتی ایران و پتروپالایش کنگان می‌شود.
بیشتر بخوانید:
پیش‌بینی یک کارشناس از رشد اقتصادی و تورم 1404/ شقاقی: رشد اقتصاد در سه سال اخیر عمقی نداشت
سودی که از تحریم ایران به جیب اعراب سرریز می‌شود/ حاکمان عربی خلیج فارس با وضعیت ایران، رویاهای خود را تحقق می بخشند!
پیام افزایش نرخ ارز برای جامعه چیست؟ / ندری: تغییر وزرا شرایط را عوض نمی‌کند
روزی که «زنگنه» هم تحریم شد
این نخستین‌بار نیست که تحریم‌های آمریکا دامن‌گیر صنعت نفت ایران می‌شود، به‌ویژه پس از خروج ترامپ از برجام؛ پر سروصداترین آن هم زمانی بود که بیژن زنگنه، وزیر وقت نفت تحریم شده بود.
پنجم آبان سال 1399، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا چند نهاد و شخص مرتبط با وزارت نفت ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار داد.
شرکت‌های تابع وزارت نفت ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، شرکت خطوط لوله و ارتباطات نفتی ایران، شرکت ملی مهندسی و ساخت نفت ایران، شرکت پالایش نفت آبادان، شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند و شرکت ملی صنایع پتروشیمی از شرکت‌هایی بودند که تحریم شدند. مدیران عامل وقت بسیاری از شرکت‌های وزارت نفت و «بیژن زنگنه» هم جزو این لیست تحریمی بودند.
دهه 90، اوج و فرودِ صادرات نفتی ایران
صادرات نفتی ایران (ارزش نفت خام، فرآورده‌های نفتی، گاز طبیعی، مایعات و میعانات گازی) در سال 1390 به رقم قابل توجه 118 میلیارد دلار رسیده بود که بالاترین سطح در آن دهه بود، اما تشدید تحریم‌های نفتی علیه ایران در سال 1391، موقعیت را برای ایران تغییر داد به طوری که در سال 1399 درآمدهای نفتی نسبت به ابتدای دهه، 82 درصد کاهش یافت و به 21 میلیارد دلار یعنی پایین سطح در طول این دهه رسید.
سال 1391 به دلیل اعمال تحریم‌های شدید و ایجاد محدودیت‌های واردات نفت خام از ایران برای دیگر کشورها از سوی کشورهای غربی، صادرات نفت خام نسبت به سال پیش از آن، به شدت آسیب دید؛ به طوری که حجم صادرات نفتی در سال 1391 نسبت به سال 1390، حدود 42 درصد کاهش یافت و به محدوده 68 میلیارد دلار رسید.
در ماه‌های نخستین دولت یازدهم همچنان قیمت نفت نزدیک به 100 دلار بود؛ اما پس از آن شیب تند کاهش قیمت، دامن دولت تازه‌تأسیس حسن روحانی را گرفت. این روند تا جایی پیش رفت که درآمدهای نفتی در سال 1394 وارد کانال 33 میلیارد دلار شد و به یک‌چهارم دولت محمود احمدی‌نژاد رسید.
به نتیجه رسیدن برجام در دی‌ماه سال 1394 و لغو همه تحریم‌های سازمان ملل در عرصه نفتی و بانکی، شرایط را برای ایران در بازار نفت متفاوت کرد. درآمد نفتی ایران در سال 95 رشد 66 درصدی داشت و به 55 میلیارد و 752 میلیون دلار رسید؛ اما حسن روحانی بالاترین درآمد نفتی خود را در سال 1396 به دست آورد که برابر با 65 میلیارد و 818 میلیون دلار شد.
8 اردیبهشت سال 1397 اما، دونالد ترامپ از برجام خارج شد و دور جدیدی از تحریم‌ها علیه ایران را کلید زد. این درحالیست که آمارهای صادرات فصلی نفت نشان می‌داد که در بهار همان سال، حجم صادرات نفت به حدود 21 میلیارد دلار رسیده بود که بالاترین رقم از سال 1391 به شمار می‌رفت.
دولت سیزدهم و زیست در روزگار بایدن
واقعیت این است که همزمانی فعالیت دولت ابراهیم رئیسی در ایران و دولت جو بایدن در آمریکا، در افزایش صادرات و درآمدهای نفتی تهران بی‌تاثیر نبود. هرچند تحریم‌ها پابرجا بودند اما برخی معافیت‌ها و چشم‌پوشی‌ها جریان داشت و ایران توانست نفت خود را از طریق چین و برخی کشورهای آمریکای جنوبی بفروشد.
بسیاری از نهادهای بین‌المللی هم از افزایش صادرات نفت ایران خبر می‌دادند که همین موضوع به اعتراض برخی از چهره‌های اقتصادی و سیاسی آمریکا منجر می‌شد. هرچند شدت تحریم‌ها آنقدر زیاد بود که این افزایش درآمدهای نفتی که به پرچم افتخار دولت رئیسی بدل شده بود، نه‌تنها تغییری در سفره مردم ایجاد نکرد، بلکه وضع معیشت و حقوق و دستمزدها سیر نزولی داشت.
محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت دولت مسعود پزشکیان به‌تازگی اعلام کرده رکورد 10 ساله صادرات نفت ایران در دی ماه امسال(1403) شکسته شده.
البته این موضوع پیش از استقرار ترامپ در کاخ سفید و روشن‌شدن ماشین امضای تحریم‌های جدید علیه ایران بوده است.
با این حال وزیر نفت تأکید کرده است: «رئیس‌جمهوری آمریکا صحبت از به صفر رساندن صادرات نفت ایران می‌کند، اما این آرزو هرگز محقق نمی‌شود. ترامپ صحبت از فشار حداکثری می‌کند، اما این یک سیاست شکست‌خورده است که می‌خواهد دوباره امتحان کند.»
223223
