هدف از تغذیه نوزادان نارس، آن است که رشد نوزاد با همان روند داخل رحمی ادامه یابد. البته رشد جنین در داخل رحم یکنواخت نیست و میزان رشد در طول بارداری تغییر میکند؛ به طوری که از هفته 37 بارداری، وزنگیری روزانه به حداکثر خود، یعنی حدود 35 گرم در روز میرسد.
در نوزادان نارس، رفلکس مکیدن از هفته 23 داخل رحمی و حتی قبل از آن وجود دارد اما هماهنگی بین مکیدن و بلعیدن تقریبا در 34 هفتگی برقرار میشود. نیازهای تغذیهای نوزادان نارس با نوزادان رسیده تفاوت دارد؛ به طوری که به انرژی و پروتئین بیشتری نیاز دارند و هضم وجذب چربیها در آنها کامل نیست. نیاز به سدیم، کلسیم، فسفر، آهن و برخی ویتامینها در آنها بیشتر است. ترکیب شیرمادر نوزاد نارس متناسب با نیاز این نوزادان متناسب است و تا حدود زیادی نیازهای ویژه آنها را فراهم میکند. برای نوزادان نارس، شیرمادر خودشان بهترین تغذیه است. عوامل ایمنی بخش در شیرمادر نوزاد نارس بیشتر است، عملکرد سیستم ایمنی شیرخواران نارس را بهبود میبخشد و تماس پوست با پوست مادر و شیرخوار غلظت آنتیبادیهای شیرمادر را تحتتاثیر قرار میدهد. این قدرت و لطف خداوندی است که شیرمادر نوزاد نارس را با این کیفیت خاص بهترین تغذیه برای او قرار داده است. باوجود فواید فراوان بالقوه تغذیه نوزادان نارس با شیرمادر، ممکن است شیرمادر تمام نیازهای تغذیهای این نوزادان به ویژه نوزادانی که هنگام تولد، وزنی کمتر از 1500 گرم دارند را تامین نکند. پس لازم است از مغذیکنندههای شیرمادر برای نوزادان زیر 2000 گرم استفاده شود. تغذیه با شیر مادر در نوزادان رسیده و نارس با سن داخل رحمی بیش از 32 هفته را در صورت مناسب بودن وضعیت بالینی مادر و نوزاد بعد از تولد از پستان مادر باید شروع کرد و برحسب تقاضای شیرخوار ادامه داد. در نوزاد با سن بارداری کمتر از 32 هفته، شروع تغذیه با شیر دوشیده شده مادر ترجیحا از طریق وسیله کمکی شیردهی یا فنجان یا قاشق یا لوله معده برحسب سن داخل رحمی و تحمل شیرخوار انجام شود. در صورت نیاز به استفاده از لوله معده در نوزادان زیر 2000 گرم از لوله دهانی- معدی و برای پیش از 2000 گرم از لوله بینی - معدی استفاده میشود. بهترین وضعیت نوزاد نارس بعد از اتمام تغذیه، به حالت خوابیده به شکم یا به پهلوی راست است. هنگامی که نوزاد نارس، بیش از100 میلیلیتر شیرمادر را به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز تحمل کرد. مغذی کننده شیرمادر را باید شروع کرد و توصیه میشود آن را تا زمانی که نوزاد تمام وعدههای شیر خود را از طریق پستان مادر دریافت میکند یا به وزن 1800 تا 2000 گرم میرسد، ادامه دهند. استفاده از مکیدنهای غیرتغذیهای از راه پستان تخلیه شده مادر میتواند نوزاد را به سمت تغذیه از راه دهان هدایت کند. نوزاد قبل از تغذیه از راه پستان مادر، قادر به تغذیه با فنجان یا قاشق است. نکته مهم اینکه برای تداوم و افزایش تولید شیر در مادرانی که نوزادان نارس دارند باید به مادر کمک کرد. با آموزش روش صحیح دوشیدن شیر، زمان، دفعات و مدت آن به مادران میتوان حجم شیر او را افزایش داد.
پینوشتها:
* متخصص کودکان
منبع:www.salamat.com