توصیه های مفید برای درمان آترواسکلروز

چربی‌های اشباع که در گوشت و فراورده‌های شیری چرب وجود دارند و اسیدهای چرب ترانس موجود در مارگارین و غذاهای فرآوری شده آترواسکلروز را تشدید می‌کنند.

متخصصان تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، زیر نظر دکتر فروغ اعظم طالبان و دکتر تیرنگ‌رضا نیستانی

در بدو تولد، سرخرگ‌ها صاف و دارای خاصیت کشسانی هستند و خون به راحتی داخل آنها جریان می‌یابد.

از یک سالگی الیاف چربی می‌تواند در زیر لایه سلولی غشای سرخرگ‌ها ظاهر شود.

این ذخایر چربی با تبدیل شدن به پلاک کم کم قطر داخلی رگ‌ها را تنگ و جریان خون را با سختی مواجه می‌کنند.

پلاک، کلسترول و کلسیم را که باعث سخت شدن غشا می‌شوند جذب می‌کند.

سرخرگ‌ها کم کم ضخیم می‌شوند و کشسانی خود را از دست می‌دهند و مانع عبور آسان خون می‌شود و در نتیجه لخته‌های خون تشکیل می‌شود.

علائم آترواسکلروز تا وقتی که سرخرگ‌ها تا 90 درصد مسدود نشده‌اند ظاهر نمی‌شود.

اگر سرخرگ کرونر باریک شود درد قفسه سینه که آنژین نامیده می‌شود؛ به وجود می‌آید.

اگر سرخرگ‌های کرونر مسدود شوند درد ناگهانی، شدید و دائمی قفسه سینه که منجر به حمله قلبی می‌شود به وجود می‌آید.

اگر سرخرگ‌های مغز باریک شوند اختلال موقتی در تعادل، صحبت، بینایی و استفاده از بازوان و پاها به وجود می‌آید یا نشانه بیماری می‌تواند یک حمله ایسکمیک زود گذر باشد.

در صورتی که سرخرگ مغزی مسدود شود، اختلال در استفاده از دست و پاها، اختلال در صحبت کردن یا حمله ناگهانی و گاهی اوقات عدم هوشیاری به وجود می‌آید.

کاهش جریان خون می‌تواند باعث تپش غیر عادی قلب شود که ممکن است به مرگ ناگهانی منجر شود.

آترواسکلروز پاها می‌تواند دلیل لنگیدن متناوب یا پا درد در بخش پشتی زیر زانو به هنگام قدم زدن یا درد ناگهانی سرخرگ رانی شود.

نقص مادرزادی که باعث افزایش سطح اسید آمینه هموسیستئین می‌شود می‌تواند همراه با حمله قلبی باشد.

عواملی که خطر آترواسکلروز را افزایش می‌دهد عبارتاند از LDL کلسترول که اگر با رادیکال‌های آزاد اکسید شود خطرناک می‌شود، پرفشاری خون، مصرف سیگار، دیابت و سابقه خانوادگی بیماری، پرخوری که باعث ذخیره غذایی به شکل چربی شود، استرس، کم تحرکی و شخصیت‌های تیپ A، یعنی افراد کم تحمل و خشن.

استرس باعث تشکیل رادیکال‌های آزاد و تحریک آزاد شدن آدرنالین می‌شود که آدرنالین چسبندگی پلاکت‌ها و غلظت خون را افزایش می‌دهد.

مطالعات کالبد شکافی نشان داده است که افرادی که پاک‌ترین سرخرگ‌ها را داشته‌اند بیشترین سطح اسیدهای چرب امگا 3 را در بافت‌ها داشته‌اند و بیشتر سرخرگ‌های مسدود کمترین سطح امگا 3 را در بافت‌های بدنشان داشته‌اند.

هر چه نسبت امگا 3 به امگا 6 در رژیم غذایی بالاتر باشد خطر بیماری کمتر خواهد بود.

اسیدهای چرب امگا 3 اغلب به مقدار زیاد در ماهی چرب و امگا 6 ها در مارگارین، روغن‌های گیاهی مثل، روغن آفتابگردان و ذرت و غذاهای فرآوری شده تهیه شده با روغن‌های گیاهی یافت می‌شوند.

غذاهای حاوی کلسترول، کلسترول سرم را به اندازه چربی‌های اشباع بالا نمی‌برند، و نیز غذای کم چربی، کلسترول سرم را بالا نمی‌برد.

آترواسکلروز با خوردن غذای کم چربی، رژیمی که پایه گیاهخواری داشته باشد، ورزش، یوگا، مدیتیشن یا سایر تدابیر کاهش استرس، از بین می‌رود.

الف) مواد مغذی مفید در درمان آترواسکلروز

ویتامین سی - 100 تا 200 میلی‌گرم، آنتی اکسیدانی که مانع اکسید شدن LDL کلسترول می‌شود و سطوح هموسیستئین را پایین می‌آورد.

بیوفلاونوئیدها- با ویتامین C به صورت هم افزا (Synergistic) کار می‌کنند. ویتامین E – 100 تا 200 واحد بین المللی همراه با توکوفرول مخلوط، LDL کلسترول را از صدمات اکسیداتیو حفظ می‌کند.

از تشکیل لخته خون غیر عادی پیشگیری می‌کند، جریان خون را افزایش می‌دهد.

سلنیوم – 100 تا 200 میکروگرم، آنتی اکسیدان بوده و چسبندگی پلاکت‌ها را کاهش می‌دهد.

کوئرستین- 35 میلی‌گرم، LDL کلسترول را از اکسیداسیون حفظ می‌کند.

هگزاتیاسینات اینوزیتول- 1500 میلی‌گرم تا 3 گرم، کلسترول و تری‌گلیسرید سرم را کاهش می‌دهد، 2 گرم روزی 2 بار

ال- کارنیتین- 1 تا 3 گرم، کلسترول و تری‌گلسیریدهای سرم را کاهش می‌دهد، 4 گرم، در صورت لنگی متناوب، فاصله گام‌ها را افزایش می‌دهد.

روغن Evening primrose- سه تا چهار گرم، سطح کلسترول را کاهش می‌دهد، در صورت لنگیدن متناوب تحمل فعالیت بدنی را افزایش می‌دهد.

کروم- 200 میکروگرم یا 2 قاشق غذاخوری مخمر آبجو، کلسترول LDL را کاهش و کلسترول HDL را افزایش می‌دهد.

اگر سطح هموسیستئین بالاست:

ویتامین 6 ب- 50 میلی‌گرم؛

ویتامین 12 ب- 100 تا 300 میکروگرم؛

فولیک اسید– 500 تا 800 میکروگرم؛

ب) غذاهای مفید برای درمان آترواسکلروز

ماهی چرب؛ آرتیشو؛

ماهی آزاد؛ پیاز؛

ساردین؛ غلات کامل؛

ماهی خال مخالی؛ جو دوسر (oats)؛

شاه ماهی؛ حبوبات؛

ماهی تن ؛ لوبیای سویا؛

عدس؛

میوه‌های تازه؛ بادام؛

انواع آلو؛ ماست کم چرب؛

سبزی‌های تازه؛ روغن زیتون کاملاً خالص؛

قارچ چتری ریشی؛ سیر؛

شنبلیله؛

خیار؛ تخم بزرک (Flaxseed) چرخ کرده، 1 تا 2 قاشق غذاخوری.

عصاره‌ها

آب چغندر؛

آب هویج؛ آب خیار؛

میوه‌های توتی تیره؛ آب کرفس.

ج) گیاه درمانی مفید جهت آترواسکلروز

جینکو- از عمل فاکتور شیمیایی چسباننده پلاکت‌ها (PAF )ممانعت می‌کند.

این فاکتور ممکن است در بدن بیش از نیاز تولید و موجب به هم چسبیدن پلاکت‌ها شود، جریان خون به مغز و پاها را افزایش می‌دهد، کلسترول LDL را از اکسید شدن محافظت می‌کند.

سیر- از کلسترول LDL محافظت می‌کند و از تریگلیسیریدها می‌کاهد. به دلیلترکیبات آلیسین و آجوئن موجود، مانع چسبندگی زیاد پلاکت‌ها می‌شود.

زردچوبه- پیگمان موجود در آن دارای فعالیت ضد پلاکتی بالا می‌باشد.

زالزالک - جریان خون به قلب را زیاد می‌کند.

سیب زمینی هندی وحشی (wild yam) – 2تا 3 میلی‌لیتر تنتور یا 1 تا 2 کپسول روزی 3 بار، کلسترول HDL را بالا و تری‌گلیسیریدها را پایین می‌برد.

شنبلیله، چای سبز- تری‌گلیسیریدها را کم می‌کند.