سرویس فرهنگی فردا: شبکه مستند شب گذشته در قابل برنامه «به اضافه مستند» به نمایش مستند «پرزیدنت، آکتور سینما» پرداخت. مستندی جالب در ارتباط با فروپاشی شوروی که بررسی تاریخچه مذاکرات گورباچف رهبر شوروی سابق و با ریگان رئیس جمهور وقت آمریکا میپردازد. مذاکراتی که در نهایت نه تنها فایدهای برای خروج شوروی از بحرانهای اقتصادی و اجتماعی نداشت بلکه این کشور بزرگ را در کام فروپاشی و تجزیه فرو برد.
گذشته از جنبههای شاخص تکنیکی اثر که تماشای آن را برای مخاطبان عادی و به قولی تماشاگر غیرحرفهای مستند نیز جذاب کرده بود؛ نمایش این مستند در تلویزیون دارای نکات جالبی بود:
1. اولین نکته در این زمینه مربوط به شباهت تاریخی وقایع روایت شده در این مستند با اتفاقات روز کشورمان بود. وقایعی که یک بار برای کشور بزرگی همچون شوروی که در دوره خود یکی از ابرقدرتهای جهان محسوب میشد به وقوع پیوسته و در طی این سالها روندی مشابه آن در کشور ما دیده میشود که بدون شک تماشای این مستند میتواند تلنگری برای همه مردم از جمله مسئولان و مدیران تصمیمگیرنده در سطح کلان کشور باشد.
2. این مستند علاوه بر محتوای جالب توجهی که دارد به لحاظ ظرافتهای فنی و تکنیکی نیز اثر قابل قبولی است؛ این ظرافت از انتخاب عنوان اثر که به نقش بازی کردنهای ریگان رئیسجمهور وقت آمریکا که زمانی بازیگر هالیوود بوده آغاز میشود و در سایر بخشهای مستند به ویژه در تدوین آن به خوبی خود را نشان میدهد. موضعی که در افزایش جذابیت اثر به شدت موثر بوده است.
3. «پرزیدنت، آکتور سینما» از آن دسته آثاری است که پتانسیل بالایی برای جناحی شدن دارد. فقط کافی بود تا در این مستند به گوشهای از تاریخ سیاسی ایران و اتفاقات پیش آمده در دولتهای مختلف اشاره میشد تا روایت اثر به طور کامل زیرسوال برود. هرچند که در پایانبندی اثر اشارهای مختصر به یکی از جملات اوباما در ارتباط با مذاکره با ایران میشود، ولی باز هم این مستند میتوانست با بیانی صریحتر نسبت به بعضی از مسائل سخن بگوید اما برای جلوگیری از این موضوع سعی کردند فقط روایتگر تاریخ باشند.
4. اما مسئله دیگر مربوط به جسارت تلویزیون در پخش این مستند است. مستندی جنجالی که وزارت ارشاد به واسطه برخی از مسائل احتمالا جناحی حاضر به اعطای مجوز به آن نشده ولی صداوسیما به عنوان رسانه ملی با وجود همه فشارهایی که از بیرون این سازمان برای عدم پخش این اثر وجود داشت؛ باز هم اقدام به پخش آن کرد.
5. هر چند که نمایش این اثر در شبکه مستند حرکت قابل تقدیری بود ولی به نظر میرسد مدیران تلویزیون برای بهتر دیده شدن این اثر باید آن را در یکی از سه شبکه اصلی یک، دو و یا سه به نمایش بگذارند تا اثری در این اندازه مهم و ارزشمند در مقیاسی بزرگتر و برای دامنه گستردهتری نمایش داده شود تا حقمطلب در ارتباط با آن ادا شود و گروه بیشتری از مردم به تماشای این اثر بنشینند.
6. علاوه بر این بخشی که مربوط به نمایش این مستند در تلویزیون میشد، بحثهای مطرح شده از جانب ناصر نوبری سفیر سابق ایران در شوروی که در برنامه به اضافه مستند و بلافاصله پس از پخش این اثر پخش شد هم یکی از مواردی بود که جا دارد تلویزیون آن را در چند نوبت بازپخش کند. صحبتهایی که از جانب یکی از شاهدان عینی آن روزها مطرح شده و حاوی نکات بسیاری در ارتباط با دلایل فروپاشی شوروی و برخورد تحقیرآمیز آمریکاییها با ملتی است که روزی خود یکی از ابرقدرتهای جهان محسوب میشد.