جالب‌توجه‌ترین کارگردانان زن عصر حاضر ـ قسمت اول

یکی از بخش‌های که در صنعت فیلم‌سازی شکاف جنسیتی قابل‌توجه‌تر از بخش‌های دیگرست، صندلی کارگردانی است. در سال 2016 وقتی 250 فیلم برتر اعلام شد، تنها هفت درصد از کارگردانان این فیلم‌ها را زنان تشکیل می‌دادند که با مقایسه با 9 درصد سال 2015 به‌طور شگفت‌انگیزی وحشتناک است. تاکنون تنها یک زن اسکار بهترین کارگردانی را از آن خودکرده و درمجموع تنها چهار زن برای این بخش نامزد شده‌اند. این ارقام بشدت پایین منعکس کننده عدم تعادلی بزرگ و فقدان ارائه در هالیوود است که ممکن است خود را برای پیشرفت‌های تصاعدی و مترقی‌اش تحسین کند اما هنوز راه طولانی‌ای برای پیمودن دارد.
اما این ارقام و آمار نشان دهنده این واقعت نیستند که کارگردانان زن هرگاه که فرصتی به آن‌ها داده شده، برخی از بهترین و هیجان‌انگیزترین فیلم‌های زمان ما را به جهان ارائه کرده‌اند. ساخت فیلم‌های پرفروش و عظیم به صورت سیستماتیک به مردان و نه زنان داده می‌شود؛ چه مردان تازه‌کار چه باتجربه‌ها و اگر این مردان شکست بخورند معمولاً به آن‌ها این شانس داده می‌شود که خود را دوباره بازیابی کنند؛ حال با یک پروژه متوسط یا با یک بلاک باسترِ دیگر. در عوض یک شکست گران برای یک کارگردان زن می‌تواند به معنای پایان کار او باشد.
ما در اینجا لیستی از برخی از هیجان‌انگیزترین کارگردانان زن حال حاضر را تهیه کردیم. این‌ها فیلم‌سازانی هستند که به‌طور مداوم کارهای جالب را با دیدگاهی قوی ساخته‌اند و سزاوار این هستند که در کنار نام‌های بزرگ کارگردانان مرد برای ساخت مجموعه فیلم‌های عظیم بعدی مدنظر قرار گیرند.
فهرستی که در این سری از مقالات خواهد آمد فهرستی ناقص است و فقط بخش کوچکی از کارگردانان بزرگ زن امروز را در برمی‌گیرد، بنابراین از شما دعوت می‌کنیم که برخی از کارگردانان مورد علاقه خود را در بخش نظرات با ما و دیگران به اشتراک بگزارید.
ـ دی ریس Dee Reesدر حالی که دی ریسِ فیلم‌ساز را بیش از هر چیز به خاطر اولین فیلم بلند او «پرایا» Pariah که درباره دختر جوان سیاه‌پوستی است که با حس هم‌جنس‌خواهی خود درگیر است، می‌شناسند؛ او قرار است به زودی با اکران فیلم جدیدش در سال 2017 موفقیتی بزرگ داشته باشد. او امسال در جشنواره فیلم سان‌دنس فیلم جدید خود «مادباند» Mudbound را عرضه کرد و این ثابت کرد که دی ریس توانایی ارائه فیلمی بزرگ با هنرپیشگان زیاد را دارد و در عین حال می‌تواند تمرکزش را بر روی کاراکتر و لحن فیلم حفظ کند. این یک فیلم حماسیِ جنوبی است و دی ریس به‌راحتی کنترل گروهی عظیم و جابه‌جای زاویه دیدهای مختلف در فیلم را به عهده دارد و در عین حال پالت بصری تأثیرگذار و به‌یادماندنی‌ای را در کنار فیلم‌بردارش ریچل موریسون Rachel Morrison به تصویر می‌کشد. ریس به وضوح فیلم‌سازی است که حرفی برای گفتن دارد و با ساخت «پرایا»، «بسی» Bessie و «مادباند» (حتی اگر نخواهیم اشاره‌ای به کارهای تلویزیونی او از جمله «امپراتوری» Empire و «هنگامی که ما برمی‌خیزیم» When We Rise بکنیم) نشان داده که دقیقاً می‌داند چگونه این حرف را بیان کند.
ـ اِیوا دووِرنی Ava DuVernayاِیوا دووِرنی ثابت می‌کند که همه فیلم‌سازان بزرگ نباید از کودکی نابغه باشند یا در مدارس تخصصی فیلم تحصیل کرده باشند. او قبل از ساخت اولین فیلم بلند خود در سال 2008، با مستندی به نام «زندگی این است» This Is the Lifeشروع کرد و بعد از آن با فیلم‌های روایی , کم بودجه‌ی  «ترا دنبال خواهم کرد» I Will Follow و «وسط ناکجا» Middle of Nowhere ادامه داد؛ پس از آن بود که او با درام مارتین لوتر کینگ جونیور Martin Luther King Jr یعنی «سلما» Selma انفجاری به پا کرد. این فیلم نگاهی پرحرارت به جنبش حقوق مدنی با تمرکز بر روی یک رویداد خاص، کاوشی چند زاویه‌ای دارد تا بر طبیعت انسانی دکتر کینگ رنگی تازه بدهد. این فیلم جسور، سرشار از عاطفه و به شکل باورنکردنی‌ای مطمئن به نفس است. این متعجب کننده نیست که دوورنی به خاطر این فیلم امکان انتخاب پروژه‌های زیادی را داشت. پس از رد کردن فیلم مارولیِ «بلک پَنتر» Black Panther ، به کارگردانی مستند مهم و تأثیرگذار نت‌فلیکس به نام «سیزدهمین» 13thپرداخت و بعد از آن، او کارگردانی فیلم «چینی در زمان» A Wrinkle in Time از کمپانی دیزنی را پذیرفت که او را به اولین کارگردان زن سیاه‌پوستی بدل کرد که فیلمی با بودجه 100 میلیون دلار را کارگردانی می‌کند. دوورنی با استفاده از عوامل فیلم‌سازی مؤنث و رنگین‌پوست در زمان ساخت «چینی در زمان» نشان داد که به عنوان یک فیلم‌ساز که امکان ساخت یک فیلم با بودجه زیاد را دارد تنها به فکر استفاده از فرصت برای خود نیست بلکه دنبال این است که برای دیگران هم این فرصت را بسازد. او کسی است که ما به او یک تغییردهنده میگوییم.
ـ لزلی لینکا گلَتِر Lesli Linka Glatterلزلی لینکا گلَتِر شاید یکی از پرکارترین کارگردان‌هایی باشد که امروزه مشغول به کارند؛ و این به این دلیل است که او عمدتاً در مدیومِ تلویزیون کار می‌کند. از «توئین پیکس» Twin Peaks، «فریک اند گیکز» Freaks and Geeks، «مَد من» Mad Men، «فوریتهای پزشکی» ER تا «وست وینگ» The West Wing، او به متنوعیِ و تطبیق‌پذیری کارهایش است. او برای چند سال گذشته کارگردان اصلی سریال «زادگاه» Homeland بوده و تعادل بین کاراکترها و تنش را در مجموعه با استادی حفظ است. او کارگردانی فیلم بلندِ به یادماندنیِ «حالا و بعد» Now and Then  و درام تاریخیِ «پیشنهاد» The Proposition را به عهده داشته درنتیجه او می‌داند که چگونه فیلم بسازد و آخرین اثرش در ژانر جاسوسی نشان می‌دهد که او اکشنی فوق‌العاده خواهد ساخت. دوباره میگویم کیفیت تنوع در کار او خیره‌کننده است و هنگامی که گلتر دوباره به مدیوم سینما بازگردد حتماً تبدیل به چیزی خارق‌العاده خواهد شد.
ـ آما آسانته Amma Asanteتنها نگاه به کارهای آما آسانته کافی است تا اثبات کند که یک دیدگاه زنانه می‌تواند راه را برای بهتر بیان شدن یک داستان باز کند. آسانته که یک فیلم‌ساز نسبتاً جدید و بازیگری است که تبدیل به کارگردان شده، اولین فیلم بلند خود را به نام «روشی برای زندگی» A Way of Life را در سال 2004 ساخت؛ اما زمانی واقعاً به عنوان یک کارگردان به موفقیت رسید که در سال 2013 فیلم «بل» Belle را ساخت. داستان واقعی یک زن چندرگه که توسط عموی اشراف‌زاده‌اش در قرن هجدهم در انگلستان بزرگ‌شده، از کارگردانیِ جسورانه آسانته و دیدگاه زنانه او سود برده و به اجرای گوگو اماباتا را Gugu Mbatha-Raw (بازیگر نقش اول فیلم) اجازه درخشش داده است. او به مسیرش با ساخت داستانی درباره ازدواج بین نژادی به نام «یک پادشاهی متحد» A United Kingdom ادامه داد. یک‌بار دیگر ثابت کرد که به شکل خارق‌العاده‌ای قادر به ارائه روایت‌های پیچیده به شیوه‌ای تأثیرگذار و درگیر کننده است.