تفسیر "کشف الاسرار و عده الابرار" از رشید الدین میبدی است. ایشان در مقدمه تفسیر گفته : من کتاب تفسیر ابی اسماعیل محمد بن علی الانصاری (معروف به خواجه عبد الله انصاری) را مطالعه کردم و آن را از حیث لفظ و معنا و تحقیق و ... ، اعجاز گونه یافتم جز این که خیلی مختصر بود و متعلم از آن استفاده کافی نمی برد و من در صدد شرح و بسط آن برآمدم تا برای استفاده کنندگان مفیدتر باشد. (1)

میبدی تفسیر خود که شرح تفسیر خواجه است ، را در 10 جلد نوشت که منتشر شده است. ایشان ذیل آیات در سه نوبت به بیان مقاصد خود می پردازد.

در نوبت اول ترجمه فارسی سلیس و روانی از آیات ارائه می دهد.

در نوبت دوم به تفسیر آیات با استناد به روایات و قول اهل لغت و ... می پردازد .

و در نوبت سوم نکته های عرفانی از آیات استفاده می کند و سخنان عرفا و متصوفه را ذیل آیات می آورد.

اخیرا تفسیر نوبت اول (ترجمه) و تفسیر نوبت سوم میبدی (نکته های عرفانی) توسط بعض محققان در دو جلد و تحت عنوان "تفسیر ادبی و عرفانی خواجه عبد الله انصاری" منتشر شده است.

در این تفسیر چون مباحث نوبت دوم که روایی است ، حذف شده طبیعی است که به شأن نزول سوره انسان که نذر اهل بیت بوده و به شأن نزول آیات دیگر اشاره ای نشده و این مباحث را باید در تفسیر 10 جلدی کشف الاسرار یافت.

در کشف الاسرار ج10 ، ص 320 - 321 به نزول آیات سوره انسان در شأن اهل بیت و در ج3 ، ص 150-151 به نزول آیه ولایت در شأن امام علی تصریح شده است.

پی نوشت ها:

1. میبدی ، کشف الاسرار ، تهران ، امیر کبیر ، 1371 ش ، ج1 ، ص 1.