درست است که مردها به دلیل الگوی طاسی مردانه، بیشتر از زنان در معرض ریزش مو هستند. اما نازک شدن و ریزش مو در زنان متداول و هم چنین ناراحت‌کننده نیز هست. ممکن است دلایلش موقتی (کمبود یک ویتامین) یا پیچیده‌تر، مانند مشکلی اساسی در سلامتی بدن باشد.
در اکثر شرایط راه‌های زیادی برای درمان ریزش موی هم زنان و هم مردان وجود دارد. اما همه چیز به دلیل آن بستگی دارد. اینجا چند دلیل متداول و غیرمتداول دیدن موی کمتر روی سرتان را برای‌تان جمع‌آوری کرده‌ایم.
مقاله‌ی مرتبط: چطور پوزه‌ی استرس را به خاک بمالیم؟ و یک تکنیک عجیب بدون استفاده از دارو، برای کاهش استرس!
1-فشار جسمی
هر گونه ضربه‌ی فیزیکی (جراحی، تصادف، بیماری شدید، حتی آنفولانزا) می‌تواند باعث ریزش موی موقت شود. این امر باعث تحریک گونه‌ای از ریزش مو به نام جریان تلوژن (telogen effluvium) نیز خواهد شد. مو دارای یک چرخه‌ی عمر منظم است: مرحله‌ی رشد، مرحله‌ی استراحت و مرحله‌ی ریزش. دکتر گلاشور متخصص پوست در نیویورک می‌گوید:«هنگامی اتفاق استرس‌زایی برای‌تان رخ می‌دهد، می‌تواند بر چرخه‌ی موی‌تان تأثیر بگذارد و مو را به مرحله‌ی ریزش هل دهد.» ریزش مو معمولاً 3 تا 6 ماه پس از ضربه اتفاق می‌افتد.
چه باید کرد؟ خبر خوب این است که به محض ترمیم بدن، مو دوباره رشد می‌کند.
2-بارداری
بارداری یکی از مصادیق فشار جسمی است که می‌تواند باعث ریزش مو شود (فشار جسمی و هورمون‌ها). ریزش موی مرتبط با بارداری بیشتر پس از به دنیا آمدن بچه دیده می‌شود تا هنگام بارداری.
چه باید کرد؟ اگر شاهد ریزش مو هستید، نگران نباشید، چرا که موهای‌تان بعد از چند ماه دوباره رشد می‌کنند.
3-ویتامین آ بیش از حد
با توجه به آکادمی پوست و موی آمریکا، مصرف بیش از حد مکمل‌ها یا داروهای حاوی ویتامین آ می‌تواند محرک ریزش مو باشد. ارزش روزانه‌ی ویتامین آ، 5000 واحد بین‌المللی (IU) برای بزرگسالان و کودکان بالای 4 سال است؛ مکمل‌ها حاوی 2500 تا 10000 IU هستند.
چه باید کرد؟ این امر یک دلیل قابل بازگشت ریزش مو است، و به محض دفع ویتامین آ اضافه، مو باید به رشد طبیعی بازگردد.
مقاله ی مرتبط: رژیم غذایی پیشگیری از سرطان معده: بایدها و نبایدها
4-کمبود پروتئین
با توجه به آکادمی پوست و موی آمریکا، اگر در رژیم غذایی‌تان پروتئین کافی دریافت نکنید، ممکن است بدنتان با متوقف کردن رشد مو، کمبود پروتئین را جبران نماید. گفته می‌شود که این امر پس از دو تا سه هفته پس از کاهش دریافت پروتئین اتفاق می‌افتد.
چه باید کرد؟ منابع بسیاری از پروتئین مانند ماهی، گوشت و تخم مرغ وجود دارد. اگر گوشت یا محصولات حیوانی مصرف نمی‌کنید، می‌توانید از انواع حبوبات استفاده کنید.
5-الگوی طاسی مردان
حدود 2 نفر از هر 3 مرد تا سن 60 سالگی تجربه‌ی ریزش مو دارند، و اکثر اوقات این امر به دلیل الگوی طاسی مردان است. این نوع از ریزش مو که توسط ترکیب ژن ها و هورمون های جنسی مردانه ایجاد می‌شود، معمولاً یک الگوی کلاسیک را دنبال می‌کند که مو از ریشه‌ها ناپدید می‌شود و باعث ایجاد خط موی M شکل می شود.
چه باید کرد؟ کرم‌های متداولی مانند مینوکسیدیل (Minoxidil) و داروهای خوراکی مانند فیناستراید، وجود دارند که می‌توانند ریزش مو را کاهش داده و حتی باعث رشد دوباره‌ی مو شوند؛ عمل کاشت مو نیز یک گزینه است.
مقاله‌ی مرتبط: ۸ ماده‌ی غذایی برای داشتن پوست زیبا
6-وراثت
الگوی ریزش موی زنان، به نام آندروژنیک آلوپسیا، همان نسخه‌ی زنانه‌ی الگوی ریزش موی مردان است. دکتر گلاشور می‌گوید:«اگر از خانواده‌ای هستید که زنان در سن خاصی شروع به از دست دادن مو نمودند، احتمالاً بیشتر در معرض هستید.» زنان، برخلاف مردان دچار عقب‌رفتگی خط مو نمی‌شوند، در عوض فرقشان بازتر و موهای‌شان به وضوح نازک می‌شود.
چه باید کرد؟ دکتر گلاشور می‌گوید، مانند مردان، زنان نیز ممکن است از مینوکسیدیل جهت کمک به رشد مو و مراقبت از مو ها؛ بهره ببرند.
7-هورمون‌های زنانه
همانطور که تغییرات هورمون‌های بارداری می‌تواند باعث ریزش مو شود، تغییر دادن یا کنار گذاشتن قرص‌های ضد بارداری نیز می‌توانند باعث این امر شوند. تغییرات در تعادل هورمونی که در زمان یائسگی اتفاق می‌افتد نیز ممکن است دارای نتیجه‌ی یکسان باشد.
چه باید کرد؟ اگر نسخه‌ی جدید مشکل است، با دکترتان در مورد انواع دیگر قرص‌های ضد بارداری صحبت نمایید. متوقف نمودن قرص‌های ضد بارداری نیز برخی اوقات می‌تواند باعث ریزش موقتی مو شوند.
8-افزایش سن
دیدن ریزش یا کم پشت شدن مو در سنین 50 یا 60 سالگی زنان اصلا عجیب نیست. متخصصان مطمئن نیستند چرا.
چه باید کرد؟ متخصصان به درمان این وضعیت توصیه نمی‌کنند. که این امر زنان را به جایگزین‌های زیبایی مانند روسری، کلاه گیس، اکستنشن و مدل‌های مویی که روی نقاط خالی را می‌پوشانند، هدایت می‌کند.
9-استروئیدهای آنابولیک
اگر از استروئید های آنابولیکی (نوعی که ورزشکاران برای ساخت عضله از آن سو استفاده می‌کنند) استفاده می‌کنید، بنا به گزارش آکادمی پوست و موی آمریکا، احتمال ریزش مو تهدیدتان می‌کند.
چه باید کرد؟ پس از متوقف کردن مصرف باید عوارض آن نیز از بین برود.
10-فشارهای احساسی
فشار احساسی کمتر از فشار جسمی باعث ریزش مو می‌شود، اما ممکن است به عنوان مثال، هنگام طلاق، پس از مرگ عزیزان یا هنگام نگهداری از والدین بیمار و سن‌دار پیش بیاید. با این وجود، اکثرا فشار احساسی باعث ریزش مو نمی‌شود، بلکه مشکلی که وجود دارد را تشدید می‌نماید.
چه باید کرد؟ در شرایط ریزش مو به دلیل فشار احساسی، ریزش بالاخره کاهش می‌یابد. با وجود اینکه دقیقا نمی‌دانیم که کاهش استرس به موهای‌تان کمک می‌کنند یا خیر، اما بد هم نیست.
11-کم خونی
تقریبا از هر 10 زن مابین 20 تا 49 سال، یک زن به دلیل کمبود آهن (متداول‌ترین نوع کم خونی) مبتلا به کم خونی است، که به سادگی یکی از دلایل ریزش مو است. برای حصول اطمینان از ابتلا به این نوع از کم خونی، می‌بایست آزمایش خون انجام دهید.
چه باید کرد؟ یک مکمل آهن ساده می‌بایست مشکل را برطرف نماید. علاوه بر ریزش مو، دیگر علائم کم خونی عبارتند از خستگی، سردرد، سرگیجه، رنگ‌پریدگی و سردی دست‌ها و پاها.
مقاله ی مرتبط: اینفوگرافی: مواد معدنی مختلف چه خواصی دارند و در کدام خوراکی‌ها یافت می‌شوند
12-کم کاری تیروئید
این غده‌ی کوچک درون گردنتان هورمون‌هایی ترشح می‌کند که برای سوخت و ساز، رشد و نمو ضروری است، هنگامی که هورمون کافی تولید نمی‌کند باعث ریزش مو می‌شود. پزشک‌تان می‌تواند طی آزمایشاتی دلیل کم‌کاری این غده را کشف کند.
چه باید کرد؟ داروهای مصنوعی تیروئید مشکل را برطرف می‌کنند. هنگامی که سطح تیروئیدتان به حالت طبیعی بازگشت، ریزش موی‌تان نیز خود به خود کاهش می‌یابد.
13-کمبود ویتامین ب
با این که این امر چندان متداول نیست، اما سطوح پایین ویتامین ب از دلایل دیگر قابل رفع ریزش مو است.
چه باید کرد؟ مانند کم خونی، مکمل‌های ساده و هم چنین تغییرات رژیم غذایی می‌بایست کارساز باشند. ویتامین ب طبیعی را در ماهی، گوشت، سبزیجات نشاسته‌دار و میوه‌های غیر مرکباتی بیابید. مثل همیشه، داشتن رژیم غذایی متعادل و سرشار از میوه و سبزیجات، پروتئین بدون چربی و چربی‌های «خوب» مانند آووکادو و دانه‌ها برای سلامتی مو و عمومی بدنتان مفید است.
مقاله‌ی مرتبط: ۱۰ نشانه برای کمبود ویتامین دی
14-ریزش مو مربوط به خود ایمنی
این امر نیز آلوپسی آره-آتا نام دارد و اصولا حاصل سیستم ایمنی بسیار فعال است. دکتر گلاشور می‌گوید:«بدن گیج می‌شود. سیستم ایمنی مو را به عنوان عامل خارجی می‌یند و اشتباها آن را هدف می‌گیرید.«
چه باید کرد؟ تزریقات استروئید اولین درمان این معضل، که به صورت ریزش موی دسته‌یی و گرد در سر می‌شود، هستند. داروهای دیگر مانند روگین نیز ممکن است استفاده شوند. با رشد و ریزش مجدد مو، ممکن است مراحل این معضل غیر قابل پیش‌بینی باشند.
15-سل جلدی
دیگر بیماری‌های خود ایمنی مانند سل جلدی نیز می‌تواند باعث ریزش مو شوند. دوباره این امر نیز ناشی از اشتباه گرفتن هویت است: سلول‌های ایمنی بسیار فعال به مو ها حمله می‌کنند. متاسفانه این نوع ریزش مو «جراحتی» هستند، به این معنی که مو دوباره رشد نخواهد کرد.
چه باید کرد؟ اگر ریزش مو خفیف است، بهتر است برای پوشاندن آسیب‌ها یک مدل موی جدید را امتحان کنید. به عنوان مثال، موی کوتاه از موی بلند قوی‌تر است و بهتر می‌تواند نقاط خالی شده را بپوشاند.
16-کاهش وزن شدید
کاهش وزن شدید یک نوع ضربه‌ی جسمی است که می‌تواند به کم‌پشتی مو منجر شود. حتی اگر کاهش وزن در نهایت برای‌تان خوب باشد، این امر ممکن است اتفاق بیفتد. ممکن است که خود کاهش وزن بدنتان را تحت فشار قرار دهد یا تغذیه‌ی نا درست باعث کمبود ویتامین و مواد معدنی شود. ریزش مو در کنار کاهش قابل توجه وزن نیز ممکن است حاصل اختلال خوراکی مانند بی‌اشتهایی و یا پرخوری باشد.
چه باید کرد؟ کاهش سریع وزن باعث غافلگیر کردن سیستم شود و به مدت 6 ماه ریزش مو خواهید داشت، سپس برطرف می‌شود.
مقاله‌ی مرتبط: لاغری
17-شیمی درمانی
برخی از داروهایی که برای شکستن کمر سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرند، متاسفانه باعث ریزش مو می شوند. دکتر گلاشور می‌گوید:«شیمی درمانی مانند بمب اتمی است. سلول‌هایی که به سرعت در حال رشد هستند را از بین می‌برد. سلول‌های با رشد سریع، مانند سلول‌های سرطانی و سلول‌های مو.»
چه باید کرد؟ هنگامی که شیمی درمانی متوقف شد، مو دوباره رشد می‌کند، با اینکه معمولا با بافت جدید مثلا فر یا با یک رنگ دیگر رشد می‌کند. محققان در حال مطالعه بر روی درمان هدفمند دیگری برای سرطان می‌گردند که این امر و عواقب دیگر را کنار بگذارد.
مقاله‌ی مرتبط: سرطان
18-سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یک عدم تعادل دیگر در هورمون‌های جنسی زنانه و مردانه است. میزان بالای آندروژن ممکن است باعث کیست تخمدان، افزایش وزن، ریسک بالاتر دیابت، تغییرات در دوره‌ی قاعدگی، ناباروری و کم‌پشتی مو شود. از آنجایی که هورمون‌های مردانه در PCOS بیش از حد نمود پیدا می‌کنند، ممکن است زنان موی‌های خشن بر صورت و بدن را تجربه کنند.
چه باید کرد؟ درمان PCOS می‌تواند عدم تعادل هورمون‌ها را درمان نموده و یا به بازگشت این تغییرات کمک کند. درمان‌ها شامل رژیم غذایی، ورزش، قرص‌های ضد بارداری و هم چنین درمان‌های خاص برای کاهش ریسک ناباروری یا دیابت است.
19-قرص‌های ضد افسردگی، رقیق‌کننده‌ی خون و غیره
سری‌های خاص دیگر دارو نیز می‌تواند باعث افزایش ریزش مو شوند. که از میان آنها متداول‌ترین‌شان قرص‌های رقیق‌کننده‌ی خون به خصوص و داروهای کاهش فشار خون معروف به بتا بلاکرها هستند. داروهای دیگری که می‌توانند باعث ریزش مو شوند شامل متوترکسات (برای درمان بیماری‌های روماتیسمی و برخی بیماری‌های پوستی)، لیتیوم (برای اختلال دوقطبی) و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID ها( شامل ایبوبروفن، و احتمالا ضد افسردگی‌ها هستند.
چه باید کرد؟ اگر پزشک‌تان مشخص کرد که یکی یا بیشتر از داروهای‌تان باعث ریزش مو می‌شود، با وی درباره کاهش دوز یا تعویض دارو صحبت کنید.
20-بیش از حد مدل دادن
مدل دادن و درمان موی شدید می‌تواند طی سالیان باعث ریزش مو شود. مثال‌های مدل دادن غیر معمول شامل بافت‌های محکم، ویو یا بابلیس کردن، مواد شیمیایی لخت کردن مو، درمان با روغن گرم یا هر گونه مواد شیمیایی خشن یا گرمای بالا می‌باشد. از آنجایی که این افعال بر ریشه‌ی مو تاثیر می‌گذارند، ممکن است موی‌تان دیگر رشد نکند.
چه باید کرد؟ علاوه بر اجتناب از این مدل و درمان ها، آکادمی پوست و موی آمریکا پس از هر بار شستشو استفاده از نرم‌کننده، خشک کردن مو با هوای طبیعی، محدود کردن میزان استفاده از بابلیس یا اتوی مو به یک بار در هفته را توصیه می‌کند.
21-تریکوتیلومانیا
تریکوتیلومانیا که در رده‌ی «اختلال کنترل تکانه‌یی» طبقه‌بندی می‌شود، باعث کندن اجباری مو توسط افراد می‌شود. دکتر گلاشوفر می‌گوید:«مانند یک تیک است، بیمار مدام با موهایش بازی می‌کند و آنها را می‌کشد.» متاسفانه این بازی کردن و کشیدن دائمی در واقع می‌تواند سرتان را از محافظ طبیعی‌اش: مو، عاری کند. تریکوتیلومانیا معمولا پیش از 17 سالگی شروع شده و در زنان 4 برابر مردان متداول است.
چه باید کرد؟ برخی از داروهای ضد افسردگی می‌توانند مؤثر باشند، اما درمان اصلاح رفتاری نیز گزینه‌ی دیگری است.
نوشته شده توسط: مینا داودی
