سن و جنس
با افزایش سن در هر دو جنس و فرا رفتن آن از سن 25 سالگی به بعد به ازاء هر 10 سال، بین 5 تا 7 درصد از میزان انرژی پایه یا بازال افراد کاسته شده و به همین نسبت از میزان فعالیت نیز کم میشود.
لذا لازم میباشد که برای جلوگیری از انباشته شدن انرژیهای مازاد بر مصرف، از حجم و میزان غذاهای دریافتی روزمره سابق کاسته شده و با مصرف مواد غذایی کمچربی و پرفیبرتر، تنظیم برنامه منظم پیادهروی و ورزشهای کششی و رعایت دقیق تنوع و تعادل مواد مغذی دریافتی، از چاقیهای میانسالی و سالمندی پیشگیری بهعمل آید، چرا که هر چه قطر کمر در خانمها از 80 افزونتر شده و به 88 و 96 سانتیمتر نزدیکتر شود و در آقایان از 94 به 102 و از 102 به 112 سانتیمتر برسد.
انواع بیماریهای گوناگون فرصت ظهور و بروز پیدا کرده و باید جهت تعدیل و درمان و یا به عقب انداختن عوارض و ضایعات این بیماریهای گوناگون، مصرف داروهای رنگارنگ و جورواجور و پرهیزهای گوناگونی را خواهناخواه به مورد اجرا گذاشت یا در انتظار رخدادهای ناگهانی ناشی از عدم توجه به پیامدهای آغازین بدن و تبدیل شدن آنها به تظاهرات گوناگون و پیشرفت تدریجی آنها به صورت عوارض شدیدتر بود.
مسائل روانی، اقتصادی و اجتماعی
این عوامل بهطور توأم یا بهصورت جداگانه فرد را به پرخوری، بدخوری و گرایش به بعضی از طعمها همراه با کاهش شدید تحرکات و فعالیتهای جسمی و بدنی و درونگرایی یا سندرم غذا خوردن نیمهشب سوق میدهند. افراد مبتلا به این سندرم گاهی تا 50 درصد انرژی مورد مصرف خود را از غروب آفتاب آغاز میکنند و تا نیمههای شب به اوج خود میرسانند.
در میان مبتلایان به این سندرم، اختلال در خواب رفتن یا قطع ناگهانی تنفس در اوج خواب عمیق و بیداری ناگهانی و یا خرخرهای طولانی و بسیار پرصدا مشاهده میگردد. علاوه بر موارد پیش گفت عادت به سورچرانی و عدم توانایی کنترل میزان خورد و خوراک معمولاً در گروهی از این افراد مشاهده میگردد که در اکثریت آنها ولع خوردن از عصر و غروب آفتاب آغاز شده و با پیشرفت شب به اوج میرسد.
تأثیر داروهای مصرفی
تحت تاثیر مصرف اجتنابناپذیر داروهای کنترلکننده غده تیرویید و یا تخمدانها و پروستات و میزان فشار خون، درد مفاصل، چربی، اوره، اسیداوریک و قند خون افزوده شده یا مصرف آرامبخشها، خوابآورها، کورتیکواستروییدها، داروهای ضدافسردگی و داروهای درمان صرع و اختلالات روانی و غیره منجر به تغییراتی در میزان نیاز به انرژی پایه میگردد که لازم است نسبت به تغییر عادات غذایی قبلی و کاهش میزان مصرف غذا از بعد کمی و بهبود کیفیت آن اقدام شود و با یک برنامه سبک فعالیتهای بدنی در قالب پیادهروی، یوگا، حرکات کششی و انقباض و انبساط عضلات شکم، نشیمنگاه، رانها و ساق پا در هر فرصتی همراه گردد تا از پیشرفت اضافهوزن و آغاز چاقیها جلوگیری به عمل آید.
عادات غذایی و عدم فعالیت بدنی
عادات بد غذایی توأم با کمتحرکی، تنبلی و بیمیلی به انجام فعالیتهای بدنی، ریزهخواری و ناخنک زدن، احساس ویارگونه به مصرف مواد شیرین بعد از صرف غذای کافی، شکستن مداوم تخمه و آجیل، میل کردن تنقلات پرانرژی و فاقد مواد مغذی مورد نیاز بدن در حین مشاهده فیلم و مسابقات و جشن و سرور و مخصوصاً خوردن و نوشیدن دایمی و بدون وجود احساس گرسنگی و گرایش به مصرف مواد غذایی پرچربی، سرخشده و تفت داده شده در روغنهای جوشان و دهها مورد دیگر که از مجال این بحث خارج میباشد.
از جمله عوامل زمینهساز چاقی محسوب میگردند و این پیامدها اگر با شبزندهداری و عدم فعالیت روزانه نیز توام گردند و با حذف صبحانه و میانوعده روز تکمیلتر شوند، روند سیر چاقی و بیماریهای ناشی از آن بسیار تشدید میگردد.
برای خواندن بخش اول- سلامت، قربانی رژیمهای غیرعلمی- اینجا کلیک کنید.