فضاپیما اوسیریس-رکس (OSIRIS-Rex) که در حال حاضر در میانههای گشت و گذار دو ساله خودش در راه سیارک بننو (Bennu) به سر میبرد، تصاویر خیرهکنندهای از زمین و کره ماه ثبت کرده است. این فضاپیما پاییز سال گذشته سیاره خود را برای نمونه برداری از سیارک بننو ترک کرد.
در پاییز سال 2016 بود که این فضاپیما با هدف رسیدن به سیارکی در نزدیکی زمین به نام بننو، پرتاب شد و مجددا برای انجام یک پرواز نزدیک در 22 سپتامبر به سمت آن باز خواهد گشت. این اتفاق به فضاپیما سرعت بیشتری میبخشد و اوضاع را برای رسیدن آن به سیارک بننو در سال 2018 مهیا میکند.
تصویر رنگی بالا که توسط دوربین MapCam اوسیریس-رکس به ثبت رسیده است، زمین و کره ماه را در از زاویه دید فضاپیما در 2 اکتبر 2017 به نمایش میگذارد؛ یعنی حدود 10 روز پس از مانور کمک گرانشیاش. در آن هنگام اندکی بیشتر از 5 میلیون کیلومتر از زمین فاصله داشت، یعنی چیزی در حدود 13 برابر فاصله زمین تا ماه. این تصویر با همکاری تیم ماموریت اوسیریس-رکس ناسا و دانشگاه آریزونا حاصل شده است.
برای خلق این تصویر رنگی، دانشمندان ناسا سه تصویر را که با استفاده از سه تصویر رنگی دیگر به ثبت رسیده بودند، با یکدیگر ترکیب کردند. سپس آنها رنگ تصویر را برای نمایش جزئیات بیشتر از سیاره زمین اصلاح کردند. همچنین برای آنکه ماه بهتر دیده شود، تصویر را روشنتر کردند. ناسا این تصویر را در سه شنبه 2 ژانویه (12 دیماه) منتشر کرد.
سال 2017 سالی پربار در عرصه تصاویر نجومی به شمار میرفت. دوستداران نجوم و آسمان در هر زمان از سال تنها کافی بود اندکی سر خود را بالا بگیرند تا غرق در زیباییهای پدیدههای مختلف نجومی شوند. در همین زمینه مطلب زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
بیشتر بخوانید: 2017 سال شگفتآور تصاویر نجومی؛ از ابرماه تا حلقههای زحل
مقامات رسمی ناسا در بیانیهای اعلام کردند:
اوسیریس-رکس ماموریتی است برای فهم آنکه ما از کجا آمدیم. چرا که این سیارک از جمله بقایای فرآیند تشکیل منظومه شمسی به شمار میرود. همچنین از آنجایی که این فضاپیما میتواند جای که در گذشته بودهایم و نیز جایی که در حال حرکت به سمت آن هستیم را تعیین کند. در مجموع میتواند یادآوری کنید در حال حاضر در کجا قرار داریم.
پس از آنکه فضاپیما اوسیریس-رکس در ماه آگوست سال جاری به سیارک بننو برسد، حدود 18 ماه در مداری به دور این جرم خواهد گشت و مشغول مطالعه آن خواهد شد. سپس در سال 2020 برای جمعآوری نمونه از سطح سیارک تلاش خواهد کرد؛ درست قبل از آنکه مجددا به سوی زمین روانه شود.
نام فضاپیما اوسیریس-رکس (OSIRIS-Rex) بیانگر اهداف این ماموریت است، یعنی منشاء (Origins)، تفسیر طیفی (Spectral Interpretation)، شناسایی منابع (Resource Identification)، و شناسایی خاک و امنیت (Security–Regolith Explorer) است. هدف سازمان فضایی آمریکا (ناسا) از انجام این ماموریت نقشهبرداری و جمعآوری نمونه از سطح سیارک بننو است.
در سال 2018 ماموریتهای فضایی متعدد، همانند ماموریت اوسیریس-رکس، جامعه ستارهشناسی را به وجد خواهد آورید. در همین زمینه میتوانید مطلب زیر را دنبال کنید.
بیشتر بخوانید: هیجانانگیزترین ماموریت های فضایی سال 2018 ؛ ماه و مریخ در صدر اهداف
سیارک بننو جرمی سنگی و غنی از کربن است که امکان وجود مواد آلی و پیشسازهای ملکولی حیات نیز در آن وجود دارد. این سیارک هرچند در طول چند قرن آینده خطری برای ما ندارد، اما ممکن است روزی از فاصله نزدیک ما عبور کند و یا حتی با زمین برخورد داشته باشد. آنطور که ناسا انتظار دارد، فضاپیما اوسیریس-رکس باید در دسامبر 2018 به سیارک مقصد خود برسد و ادامه ماموریت خود را در آگوست جاری از سر بگیرد.
با وجود اینکه سیارک بننو در فاصله 320 میلیون کیلومتری زمین واقع شده است، اما فضاپیما اوسیریس-رکس در سفر خود برای رسیدن به این سیارک مسافتی قریب به 7.2 میلیارد کیلومتر را طی خواهد کرد. در 8 دسامبر 2016 پرتاب شد و در شروع ماموریتاش به مدت یک سال در مداری به دور خورشید گشت.
سپس همانطور که گفته شد با انجام یک پرواز نزدیک (Flyby) نیروی لازم برای برای حرکت به سوی سیارک بننو را از گرانش زمین دریافت کرد. این پرواز نزدیک که در 22 دسامبر 2017 انجام شد، نزدیک ترین فاصله اوسیریس-رکس با زمین و به میزان 17 هزار کیلومتر بود. در ادامه همانطور که گفته شد تصویر مذکور را 10 روز بعد به ثبت رساند.
در جولای سال 2020، فضاپیما اوسیریس-رکس با استفاده از بازوی رباتیکاش به جمعآوری نمونه از سطح بننو خواهد پرداخت. نمونههایی که آنها را در سپتامبر سال 2023، توسط کپسولی به زمین تحویل خواهد داد. از زمان ماموریت آپولو در دهه 70 و 80 میلادی، این بزرگترین نمونههای فضایی آورده شده به زمین تلقی میشوند. دانشمندان امیدوارند با تجزیه و تحلیل این نمونهها به منشاء حیات در سطح کره زمین پی ببرند.
تصویری که اوسیریس-رکس از زمین و ماه به ثبت رسانده است، نمونههای مشابه دیگری نیز دارند. فضاپیماهای دیگری نیز از فضا موفق به ثبت تصویر از سیاره ما و قمر آن شدهاند. به عنوان مثال در سال 1992، فضاپیما گالیله (Galileo)، در مسیر خودش به سوی سیاره مشتری، تصویری را از زمین و کره ماه به ثبت رساند.
مورد مشابه دیگر را فضاپیما پیامرسان (MESSENGER) در سال 2011 و از سیاره عطارد مخابره کرد و در مثالی دیگر فضاپیما جونو (Juno) در حین سفر خود به سوی سیاره مشتری در سال 2011 تصویر دیگری از همین نما به سوی زمین ارسال کرد. در ادامه این مطلب به تماشای این تصاویر خواهیم نشست.
بیشتر بخوانید: عکسهای خیرهکننده فضاپیمای جونو از قطبهای مشتری
فضاپیما گالیله (Galileo) در سال 1992 موفق به ثبت این تصویر از زمین و ماه شد. (اعتبار: ناسا)
تصویر بالا را که فضاپیما مسنجر (MESSENGER) در سال 2011 از عطارد به زمین مخابره کرد.
نمای دیگری که با تصویر 2 اکتبر 2017 اوسیریس-رکس مشابه است، توسط فضاپیما جونو و در سال 2011 به ثبت رسیده است.
بیشتر بخوانید:
منابع: Space , IFLScience , NASA