استرس و شناسایی عوامل ایجاد استرس در انسان
اتاثیر ایجاد تعییرات محیط زندگی را بر روی بدن که فشار آن بیش از توان شخص می باشد را اصطلاحا استرس می نامند درصد بالایی از مردم از آثار سوء استرس در رنج هستند!
ایجاد استرس باعث کاهش تون ذهنی و بدنی شخص می گردد و بدنبال آن مشکلاتی مانند خستگی، بی رمقی و افسردگی گریبانگیر انسان می شود.
تحریک پذیری احساسی و کاهش سیستم دفاعی بدن و نیز کم اشتهایی از سایر موارد مهم و مضر برای شخصی است که دچار استرس میگردد. در مجموع موارد فوق باعث دور شدن انسان از شرایط سالم و نرمال بدنی و تضعیف بدن و در نهایت درگیری با بیماریهای مزمن می شود.
عامل استرس یا تنش زا چیست؟
عامل استرس یا تنش زا، عاملی است که می‌تواند بعنوان محرک عمل کرده و باعث ابتلای شما به استرس شود. استرس احساس تحت فشار بودن است، درحالیکه تنش زا عاملی است که در ما باعث بوجود آمدن استرس می‌شود و در محیط زندگی ما قرار دارد.
بعنوان مثال صداها، افراد ناخوشایند و کسانیکه از آنها بدمان می‌آید، افزایش سرعت ماشین یا حتی بیرون رفتن از خانه همه می‌توانند، تنش زا باشند. عموما(همیشه نه) هرچه بیشتر ما با عامل استرس یا تنش زا مواجه شویم، بیشتر احساس استرس می‌نماییم.
چه مواد غذایی باعث ایجاد استرس می‌شوند؟
کافئین ماده‌ای محرک است که در قهوه، چای ، شکلات و تعدادی از داروها وجود دارد. مصرف زیاد مواد غذایی حاوی کافئین همانند استرس عمل می‌کند و گاهی اوقات علائم آن را بدتر می‌کند.
یک ماده ی محرک، ترشح اسید معده، و هورمون‌های تیروئیدی را بیشتر می کند. این مسئله ضمن ایجاد اضطراب، فعالیت کلیه‌ها را بیشتر می‌کند. با افزایش فعالیت کلیه‌ها، دفع ادراری افزایش می‌یابد.
کافئین هم چنین جذب آهن دریافتی از طریق مواد گوشتی را مانند (گوشت مرغ و قرمز) مهار می‌کند و سبب ایجاد کم‌خونی ناشی از فقر آهن می‌شود.
اغلب مردم کافئین را به عنوان عاملی محرک برای افزایش انرژی مصرف می‌کنند. این یک احساس کاذب از انرژی است. و در واقع غدد فوق کلیوی را خسته می‌کند؛ چون ترشح هورمون‌های آدرنالین که هورمون‌های استرس نامیده می‌شوند از غدد فوق کلیوی ترشح می‌شوند.
کافئین می‌تواند سردرد ایجاد کند؛ بنابراین مصرف آن را کم کنید و در صورت تمایل به مصرف قهوه، از قهوه‌ی بدون کافئین مصرف کنید.
از عوامل محرک دیگر نوشابه است که به نوشیدنی‌های گازدار اضافه می‌کنند. مصرف نوشابه‌های گازدار، تعادل کلسیم و فسفر بدن را به هم می‌زند. عدم تعادل بین کلسیم از استخوان‌ها و افزایش خطر پوکی استخوان به خصوص در خانمها می‌شود
فسفر هم چنین بر روی اسید کلریدریک معده که برای هضم غذا لازم است تأثیر منفی می‌گذارد و علاوه بر آن برای افرادی که مشکل دفع دارند، مضر است. آب‌های معدنی و اب چشمه فسفر ندارند.
عادات سالم برای جلوگیری از استرس
1- از افت قندخون جلوگیری کنید و وعده‌های منظم کوچک و سالم بخورید.
2- از میان وعده‌های کم انرژی مانند هویج، کرفس، ذرت بوداده بدون روغن، و کیک‌های برنجی با شکر کم استفاده کنید.
3- از انواع میوه‌های تازه و آب میوه‌ها به عنوان طعم دهنده‌های شیرین استفاده کنید.
4- جوشانده‌ها‌ی گیاهان برای تسکین اعصاب مناسب هستند؛ می‌توانید آنها را با یک قاشق غذاخوری عسل میل کنید.
5- مصرف غذاهای حاوی تریپتوفان مانند مغزهای گیاهی (پسته، بادام، فندق و…)، موز، غلات کامل، دستگاه عصبی را تسکین می‌دهد.
6- مصرف مقدار کمی ماده‌ی پروتئین در طول روز مانند پنیر، تخم مرغ، مرغ و گوشت در شرایط استرس خستگی شما را رفع می‌کند. اگر جزو افرادی هستید که بسیار زیاد استرس دارید همیشه مقداری از مواد حاوی پروتئین آماده را همراه داشته باشید.
7- غلات کامل و مواد غذایی حاوی فیبر چرخه‌ی ایجاد گرسنگی را به تعویق می‌اندازند، انواع میوه، سبزی، ماست کم چرب و پنیر نیز همین کار را انجام می‌دهند.
8- از انواع غذاهای بدون چربی یا کم چربی استفاده کنید.
9- وعده‌های غذایی را حذف نکنید.
10- برای مقابله با استرس راه دیگری به غیر از غذاخوردن پیدا کنید.
علایم بروز استرس
تهوع :از جمله علایم شایع بروز استرس، حالت تهوع و استفراغ است.مصرف آب کافی برای جبران الکترولیت های از دست رفته ، استراحت کافی، پیاده روی و مدیتیشن می تواند راهکار موثری برای رفع این مشکل باشد.
ریزش مو یکی ازعلائم بروز استرس: ریزش مو علت های مختلفی دارد که از جمله آن می توان به ژنتیک یا مصرف دارو اشاره کرد اما استرس نیز یکی از علت های ریزش مو است. آلوپسی نوعی بیماری خود ایمنی است که در پی آن گلبول های سفید خون به پیاز مو حمله می کند و در نتیجه فرد دچار ریزش مو می شود.
بیماری دیگر مربوط به ریزش مو بر اثر استرس، تلوژن افلوویم نام دارد. در پی این بیماری 70درصد موی فرد می ریزد. از آن جا که این حالت می تواند ماه ها پس از وقوع یک حادثه پراسترس از جمله از دست دادن عزیزی رخ دهد، ارتباط دادن آن با استرس کمی سخت است. این مشکل به مرور زمان رفع می شود.
خون ریزی از بینی: یکی از علائم بروز استرس خونریزی بینی است.نتایج بررسی ها نشان می دهد افرادی که درموقعیت های پراسترس قرار می گیرند، دچار خون ریزی از بینی می شوند. گفته می شود، استرس با افزایش فشار خون ارتباط دارد.
از دست دادن حافظه یکی از علائم بروز استرس:اگر صحبت های رد و بدل شده در یک جلسه پراسترس را به خاطر نمی آورید این احتمال وجود دارد که دچار اختلال هیپوکامپ شده باشید.
هیپوکامپ، قسمتی از مغز است که حافظه کوتاه مدت فرد و میزان هورمون استرس را کنترل می کند.
استرس می تواند این قسمت از مغز را متاثر کند، در نتیجه روی توانایی حافظه تاثیر می گذارد. برای به دست آوردن مجدد حافظه، لازم است علت اصلی استرس از بین برود. اما تا آن زمان تمامی اطلاعات مهم را جایی یادداشت کنید.
تعریق بیش از حد از علائم بروز استرس: استرس، باعث تعریق بیشتری می شود. برخی افراد از اختلال تعریق بیش از حد به ویژه در قسمت کف دست و پا رنج می برند. یوگا و مدیتیشن در از بین بردن این اختلال موثر است.
