علائم؛ علت و درمان نفس کم آوردن

درمان‌ بیماری ‌های تنفسی با طب سنتی

اختلال در تنفس یا نفس کم آوردن که به آن تنگی نفس گفته می‌شود می‌تواند در برخی موارد بدون ضرر و ناشی از انجام تمرینات ورزشی یا اشکالات بینی باشد. در موارد دیگر ممکن است نشانه وجود بیماری‌های جدی قلبی یا ریوی باشد. تنگی نفس مکرر باید توسط پزشک بررسی و علل آن مشخص شود.با دلگرم همراه باشید.

علت و درمان تنگی نفس و ارتباط آن با بیماری‌های قلبی

حجم غذایی که فرد مبتلا به تنگی نفس استفاده می کند باید سبک و کم باشد و از غذاهای مقوی در حجم کم استفاده کند.

غذاهای با طبع گرم برای آنهایی که برونشیت مزمن دارند

برای درمان برونشیت و بیماری‌های مزمن تنفسی بهتر است غذاها و گیاهان دارویی با طبع گرم مانند نخود، عسل، گوشت گوسفند و گیاهانی مانند زعفران، زنجبیل و ... مصرف ‌شود. این بیماری شامل ترشح مزمن، مکرر و فراوان تنفسی است که با خلط فراوان همراه است.در آسیب شناسی سلولی، این بیماری با افزایش میزان غددی که ترشح می کنند همراه است و شدت و مدت بیماری در افراد مختلف، متفاوت است. در علم پزشکی نوین دلیل اصلی بروز برونشیت مزمن نامشخص است اما در طب سنتی قابل تفسیر است.

در طب سنتی چهار خلط مختلف در انسان تعریف شده که شامل صفرا، خون (دم)، بلغم (موکوس) و سودا است که هر یک خواص خود را دارد؛ به عنوان مثال خواص گرمی و خشکی برای صفرا، گرمی و تری برای خون، سردی و تری برای بلغم و سردی و خشکی برای سودا تعریف شده است. در همین زمینه برونشیت مزمن با افزایش بلغم در راه های تنفسی و با نشانه های تری و سردی در بیمار همراه است که برای درمان این بیماران لازم است از رژیم گرم و خشک استفاده کرد.

بنابراین بهتر است از مصرف موادغذایی و نوشیدنی‌های با طبع سرد خودداری کرد تا به تدریج مزاج بیمار از سردی و تری به سمت تعادل حرکت کند. البته رژیم غذایی برای درمان این بیماری به تنهایی کافی نیست و باید در کنار آن از گیاهان دارویی با طبع گرم استفاده کرد و ورزش کردن را در برنامه روزانه قرار داد.

علائم تنگی نفس

چه به صورت ناگهانی اتفاق بیفتد و چه به مدت طولانی با آن دست و پنج نرم کنید باید جدی گرفته شود. اگر شما دچار تنگی نفس می‌شوید حتماً زمان و چگونگی آن را یادداشت کنید همچنین اگر علائم دیگری نیز همراه آن برای شما ایجاد شود حتماً آنها را هم یادداشت کنید و به پزشکتان ارائه دهید زیرا به تشخیص بیماری‌های احتمالی کمک خواهد کرد.
اگر تنگی نفس ناگهانی و شدید است، ممکن است به دلیل مشکلات ناحیه ریه یا لختگی خون در ریه باشد. در هر دو حالت شما نیاز به مراقبت‌های سریع پزشکی دارید.

علل بروز تنگی نفس ناگهانی

بروز تنگی نفس ناگهانی و غیر منتظره ممکن است به دلیل ابتلا به یکی از بیماری‌های زیر باشد.

مشکلات قلبی

ممکن است شما دچار حمله قلبی خاموش بدون علائمی نظیر درد قفسه سینه و اضطراب شدید شده باشید. در این موارد تنگی نفس ممکن است علامت بروز حمله قلبی باشد. اگر شما و پزشک عمومی شما این احتمال را می‌دهید از قرص آسپیرین استفاده کرده و بلافاصله خود را به بیمارستان برسانید.نارسایی قلبی هم ممکن است باعث اختلالات تنفسی شود. وجود این بیماری تهدیدکننده حیات به این معنی است که قلب شما قادر به پمپاژ مقدار کافی خون به اندام‌های مختلف بدن نیست و معمولاً به دلیل ضعیف و سخت شدن ماهیچه قلب اتفاق می‌افتد. این بیماری باعث تجمع آب در ریه‌ها شده که در تنفس اختلال ایجاد می‌کند.

با اصلاح سبک زندگی، مصرف دارو و انجام عمل‌های جراحی توان قلب در پمپاژ خون افزایش یافته و تنگی نفس بهبود می‌یابد. تنگی نفس همچنین ممکن است به مشکلات ضربان قلب باشد برخی از بیماری‌هایی که باعث اختلال در نرخ ضربان قلب می‌شوند عبارتند از فیبریلاسیون دهلیزی (ضربان قلب تند و نامنظم) یا تاکی کاردی فوق بطنی (نرخ ضربان قلب تند و منظم).
مشکلات مربوط به ریه‌ها یا مجاری تنفسی

تنگی نفس ناگهانی ممکن است ناشی از یک حمله آسمی باشد. این بدان معناست که مجاری تنفسی شما تنگ شده و خلط (مخاط چسبنده) تولید می‌کند که این باعث خس خس سینه و سرفه می‌شود. شما به دلیل وجود مشکل در گردش هوا در مجاری تنفسی خود دچار تنگی نفس می‌شوید.
ممکن است پزشک عمومی به شما توصیه کند که از اسپری‌های استنشاقی ضد آسم استفاده کنید که می‌تواند به کاهش تنگی نفس شما کمک کند. ذات‌الریه (التهاب ریه) ممکن است باعث تنگی نفس و سرفه شود. التهاب ریه معمولاً به دلیل وجود عفونت به وجود می‌آید بنابراین شما برای درمان آن باید از آنتی‌بیوتیک استفاده کنید.
اگر شما به بیماری‌های انسدادی ریوی مزمن مبتلا هستید، این امکان وجود دارد که تنگی نفس شما از علائم عود این بیماری باشد.

حمله وحشت (پانیک اتک) یا اضطراب

حمله وحشت یا اضطراب ممکن است باعث تنفس سریع یا عمیق شود که به عنوان هایپر ونتیلیت شناخته می‌شود. تمرکز بر تنفس آرام یا نفس کشیدن از طریق یک کیسه کاغذی به بازگشت تنفس به حالت عادی کمک می‌کند.
موارد خاص و غیرمعمول دیگر

موارد خاص دیگر عبارتند از:

1. واکنش آلرژیک شدید (آنا فیلاکسی)
2. پنوموتوراکس، تخریب بخشی از ریه به دلیل یک پارگی یا زخم کوچک در سطح ریه که باعث می‌شود هوا در بین فضای اطراف ریه به دام بیفتد.
3. آمبولی ریه،انسداد در یکی از عروق خونی در ریه
4. فیبروز ریوی ایدیوپاتیک، یک بیماری نادر و ناشناخته ریوی که باعث زخم شدن ریه‌ها می‌شود.
5. آب آوردن ریه‌ها، که جمع شدن آب در ریه‌ها است
6. کتواسیدوز دیابتی، یکی از عوارض دیابت که باعث تجمع اسید در خون و ادرار می‌شود.

غذاهای با طبع گرم مانند گوشت گوسفند، گوشت شتر، نان، نخود، عسل، خرما و موز را می‌توان نام برد.
خشکباری چون، بادام شیرین، پسته، انجیر خشک و همچنین ادویه جاتی نظیر، زیره، سیاه دانه، دارچین، زعفران و زنجبیل برای بیماران مبتلا به تنگی نفس مفید استگیاهانی مانند زعفران، زنجبیل، پونه، نعناع، آویشن و سیاه دانه برای درمان برونشیت توصیه می‌شود.

این دانشیار پاتولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین توصیه کرد این بیماران از مصرف غذاهای با طبع سرد مانند گوشت گوساله، سفیده تخم مرغ، ماست، شیر و میوه های ترش و داروهای گیاهی با طبع سرد مانند خاکشیر، زرشک، عناب، عرق کاسنی و عرق شاتره خودداری کنند.

سبزی های معجزه گر در درمان آسم

اکثر سبزیجات دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند. آنتی اکسیدان‌ها این قابلیت را دارند که با تحریک مواد اکسیدان تاثیر منفی آن ها را خنثی کنند. یکی از بیماری‌هایی که در طب سنتی و با مصرف داروهای سنتی به خوبی قابل کنترل است، بیماری آسم یا تنگی نفس و در اصطلاح طب سنتی، بیماری ربو است. استفاده از گیاه بابونه به صورت دمنوش و استنشاق بخار دم کرده بابونه، بسیار در باز شدن مجاری تنفسی و کاهش علائم آسم موثر است.

نعناع و یا سوسن با هم خاصیت بازکنندگی مجاری تنفسی را دارد. استفاده از شربت نعناع و دمنوش نعناع می‌تواند مجاری تنفسی را باز کند، ضمن اینکه استنشاق بخار دم کرده نعناع هم موجب کاهش اثرات آسم و تنگی نفس می شود.تنگی نفس حالتی است که تنفس فرد از حالت عادی خارج شده و تند و سریع می‌شود، مانند کسی که تازه از دویدن ایستاده باشد.

تنگی تنفس مزمن و بلند مدت

تنگی نفس طولانی مدت معمولاً به دلایل زیر بروز می‌کند:

• چاقی و اضافه وزن
• آسم کنترل نشده

بیماری‌های انسدادی ریوی مزمن، آسیب‌های دائمی معمولاً به دلیل استعمال طولانی مدت دخانیات به وجود می‌آید.
کم خونی که کاهش سطح اکسیژن خون بوده و به دلیل فقدان گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین به وجود می‌آید (قسمتی از گلبول قرمز که وظیفه حمل اکسیژن را به عهده دارد)
نارسایی قلبی، در زمانی که قلب قادر به پمپاژ مقدار کافی خون به اندام‌های بدن به دلیل ضعف ماهیچه‌های قلب نیست بروز می‌کند.
مشکلات ضربان قلب، برخی از بیماری‌هایی که باعث اختلال در نرخ ضربان قلب می‌شوند عبارتند از فیبریلاسیون دهلیزی (ضربان قلب تند و نامنظم) یا تاکی کاردی فوق بطنی (نرخ ضربان قلب تند و منظم).

برخی دیگر از دلایل تنگی نفس بلند مدت به شرح زیر می‌باشد:

• برونشیت، یک بیماری ریوی که در آن مجاری تنفس گشاد شده و شما دچار سرفه‌های خلطی مداوم می‌شوید.
• آمبولی ریه، انسداد مکرر عروق خونی در ریه‌ها
• تخریب قسمتی از ریه به دلیل سرطان ریه
• آب آورد ریه، تجمع آب در ریه‌ها
• تنگ شدن دریچه‌های اصلی قلب و کاهش جریان خون به سمت نقاط مختلف بدن
• حمله‌های وحشت مکرر که باعث هایپر ونتیلیت می‌شوند (تنفس سریع یا عمیق)

تنگی نفس و نارسایی قلبی

تنگی نفس یک علامت معمول و شایع در بسیاری از افرادی است که به نارسایی قلبی مبتلا شده‌اند. شما باید به دقت نحوه تنفس خود را زیر نظر داشته باشید و در برابر ایجاد هر تغییری در آن هوشیار باشید. برای مثال باید توجه داشته باشید که آیا تنگی نفس در هنگام شب یا در هنگامی که به پشت روی سطح مسطحی خوابیده‌اید افزایش می‌یابد یا خیر. شما ممکن است به پشتی‌های بیشتری برای بالاتر آوردن قسمت فوقانی پشت خود برای تنفس راحت‌تر نیاز داشته باشید.
تنگی نفس به این دلیل رخ می‌دهد که خون ذخیره در رگ‌هایی که خون را از ریه‌ها به قلب می‌برد به دلیل عدم توان قلب در پمپاژ خون کافی به سمت خارج از قلب باقی می‌ماند. این باعث می‌شود مایعات در ریه‌ها نشت کند که به عنوان جمع شدن خون یا اخلاط نیز شناخته می‌شود.

پیشگیری از تنگی نفس

توصیه‌های پیشگیرانه براساس بیماری انجام می‌شود. پزشک شما قادر است با اصلاح و تغییر سبک زندگی مانند ارائه یک رژیم غذایی سالم و تمرینات ورزشی منظم به شما در کنترل تنگی نفس کمک کند.

تشخیص دلایل تنگی نفس

برای مشخص شدن علل تنگی نفس پزشک شما ممکن است دستور انجام آزمایشات زیر را بدهد:

معاینات فیزیکی

پزشک شما علائم و سابقه بیماری شما را بررسی می‌کند. در برخی موارد پزشک بلافاصله یا با پاسخ‌های اضطراری تکنسین آزمایشگاه علت را تشخیص می‌دهد. اما برای تشخیص دقیق‌تر آزمایشات خون بیشتر موردنیاز است.

آزمایش خون

در آزمایش خون گازهای خونی شریانی و اشباع اکسیژن خون اندازه گیری می‌شود.

تست ورزش

در این آزمایش‌های فشار خون، نرخ ضربان قلب و تغییرات نرخ تنفس در هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی در هنگام استراحت اندازه‌گیری می‌شود.

الکتروکاردیوگرام

که فعالیت‌های الکتریکی قلب را ثبت کرده و ضربان نامنظم قلب (آریتمی یا دیس ریتمی) را مشخص می‌کند

نظارت متحرک قلبی

یک مانیتور هولتر ممکن است 24 ساعته مورد استفاده قرار بگیرید. مانیتورهای دیگر ممکن است به مدت دو هفته مورد استفاده قرار بگیرند.

اکوکاردیوگرام

با استفاده از امواج آلتراسوند به وسیله یک دستگاه اکو تصویر متحرک قلب و دریچه‌های قلب گرفته می‌شود.
عکس برداری به وسیله اشعه ایکس که بیماری‌های ریوی را مشخص می‌کند.

خواهشمندیم اگر سوال یا نکته‌ای برای مطلب درمان تنگی نفس

در ذهن شما باقی مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.

-----------------------------------------------------------------------------------------

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی