ویتامینها ترکیبات آلی هستند که به مقدار خیلی جزئی برای سوخت و ساز مواد غذایی و اعمال حیاتی بدن و رشد و نمو و تندرستی ضرورت دارند. با نبود ویتامینها درغذا، سلامتی و تعادل اعضای بدن ناپایدار میشود و در اعمال حیاتی اختلالاتی به وجود میآید و عوارضی برای بدن خواهد داشت که گاهی منجر به مرگ میشود. ویتامینها سوخت و ساز بدن را تنظیم میکنند و تنها کمبود یک ویتامین میتواند سلامت تمام بدن را به خطر بیندازد. بیشتر ویتامینها را میتوان از طریق غذا دریافت کرد. در مطالب قبلی با بعضی از ویتامینها بیشتر آشنا شدیم و در این نطلب میخواهیم از ویتامین k صحبت کنیم و بیشتر در مورد آن بدانیم.
ویتامین K
ویتامین k باعث لخته شدن خون میشود و در نتیجه از خونریزی جلوگیری میکند. ویتامین k بر خلاف دیگر ویتامینها یک مکمل غذایی نیست. این ویتامین گروهی از ترکیبات که مهمترین آن ویتامینهای k1 و k2 هستند. ویتامین k1 در سبزیجات موجود است و ویتامین k2 در گوشت، پنیر، تخم مرغ و سنتز باکتریایی یافت میشود.
K1 ترکیب اصلی و در دسترس از این ویتامین در آمریکا است. تحقیقات اخیر نشان داده که ویتامین k2 ممکن است برای درمان پوکی استخوان مفید باشد اما پژوهشهایی که این موضوع را رد کنند نیز وجود دارد و در این مورد اطلاعات کافی وجود ندارد و این موضوع با اطمینان اعلام نشده است و تحقیقات در این مورد ادامه دارد.
اما جالب است که بدانیم ویتامین k چه تاثیراتی میتواند روی بدن ما داشته باشد.
موارد مصرف ویتامین k
کمبود ویتامین k خطر خونریزیهای کنترل نشده را افزایش میدهد و معمولا کمبود این ویتامین در نوزادان رایج است اما این مشکل برای بزرگسالان به ندرت پیش میآید. برای مقابله از رقیق شدن خون نیز از ویتامین k استفاده میکنند.
کمبود این ویتامین به ندرت برای اشخاص پیش میآید اما در صورت بروز این مسئله فرد دچار مشکلات هاضمهای میشود و بیماریهایی مانند سلیاک و کرون را در فرد فعال میکند.
مصرف مواد مخدر با جذب این ویتامین تداخل دارد و میزان آن را کاهش میدهد.
مصرف این ویتامین برای درمان سرطان، ویار بارداری و از بین بردن رگهای عنکبوتی و بیماریهای دیگر اثبات نشده است.
چه میزانی از مصرف این ویتامین مجاز است؟
معمولا میزان ویتامین کا لازم برای بدن از طریق خوردن غذاهایی که حاوی این ویتامین هستند تامین میشود و همان مقدار برای بدن کافی است اما اگر فردی دچار کمبود آن شد طبق نظر پزشک میتواند از مکملهای این ویتامین استفاده کند.
دریافت این ویتامین از طریق غذا یا حتی مکملها معمولا عوارض جانبی خاصی ندارد اما مصرف مقدار زیاد و بیش از حد آن باعث ایجاد مشکلاتی برای فرد میشود. محققان هنوز حداکثر میزانی که میتوان از این ویتامین استفاده کرد و دچار مشکل نشد را پیدا نکردهاند.
معمولا اگر مصرف ویتامین k بهصورت خوراکی و به مقدار توصیه شده باشد، به ندرت عوارض جانبی همراه خواهد داشت.
بسیاری از داروها میتوانند با اثرات ناشی از مصرف ویتامین k تداخل ایجاد کنند. داروهای آنتی اسید، رقیقکنندههای خون، آنتی بیوتیکها، آسپرین و داروهای تجویزی درمان سرطان، تشنج و کلسترل بالا و ... در این دسته قرار میگیرند.
مواد غذایی حاوی این ویتامین
همانطور که گفتیم برای تامین ویتامین کا بدن میتوانید از مواد غذایی استفاده کنید اما کدام مواد غذایی دارای این ویتامین هستند؟ از منابع غذایی که شامل این ویتامین هستند میتوان به سبزیجاتی مانند اسفناج، مارچوبه و کلم بروکلی، حبوباتی مانند لوبیا و سویا و مواد غذایی دیگر مانند تخم مرغ، توت فرنگی و گوشت اشاره کرد.
هرگز مکمل ویتامین k را بدون تجویز پزشک یا مسئول مراقبتهای بهداشتی استفاده نکنید. افرادی که به خاطر مشکلات قلبی از داروهایی مانند کومادین استفاده میکنند، افراد دچار اختلالات انعقاد خون یا افرادی با مشکلات مشابه باید حتما رژیم غذایی کنترل شدهای به لحاظ مصرف این ویتامین داشته باشند. این افراد هرگز نباید بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف مکمل ویتامین k کنند.