به گزارش تسنیم، در ایران سالهاست که فرهنگستان زبان و ادب فارسی تلاش کرده تا برای برخی از واژگان بیگانه که وارد زبان فارسی شدهاند، معادل فارسی انتخاب کند. در سالهای اخیر برخی نسبت به رویه واژهگزینی فرهنگستان انتقاد کرده و عنوان کردهاند که طبق بودجه مصوب شده برای فرهنگستان در یکسال، این نهاد برای هر واژه حدود 12 میلیون هزینه صرف میکند؛ این در حالی است که به گفته کارشناسان واژهگزینی یک کار کاملاً علمی است که رویهای منطقی دارد.
غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در نشستی با سرگروههای درس زیستشناسی به نحوه واژهگزینی فرهنگستان اشاره کرده که گزارش مشروح آن در خبرنامه گروه آموزش زبان و ادب فارسی فرهنگستان به چاپ رسیده است.
او در بخشی از صحبتهایش در این نشست با بیان اینکه واژهگزینی بحثی شخصی و فردی نیست، گفته است: «اینکه اغلب اسم بنده با فرهنگستان همراه است، صرفاً به این سبب است که من در اینجا مسئول هستم. بعضیها تصور میکنند که فرهنگستان دستگاهی است مثل آبمیوهگیری یا مثل دستگاه مُهرزنی که چیزی به عنوان ورودی به این دستگاه میدهند و من به سلیقه خود چیزی در برابر آن وضع میکنم! ابداً اینطور نیست. علم واژهگزینی روش منطقی دارد.»
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داده: «در 21-22 سال گذشته در حدود 55 هزار واژه مصوب در رشتههای مختلف داریم و از این 55 هزار تا، حدود دو هزار واژههای عمومیاند که از دل یک رشته در نیامدهاند، فرض کنید کلمه «سلفی» چیزی نیست که ما از یک متخصص بپرسیم. این واژهای عمومی است. اما واژههای زیستشناسی و ریاضی و فیزیک و رشتههای دیگر هم جزء آن 55 هزارتاست. این را هم بدانید که کل واژههای فرهنگستان اول و دوم، که یکی از سال 1314 تا 1332 دایر بوده و دیگری از سال 1349 تا 1358، به چهار هزارتا نمیرسد. اما در فرهنگستان سوم، 55 هزار واژه تصویب شده است.»
حدادعادل افزوده است: «در سال 1395 در حدود پنج شش هزار واژه را بررسی کردهایم که سه هزار واژه به تصویب رسیده است. و اینکه گاهی در فضای مجازی حواشیای درست میکنند و میگویند فرهنگستان در طول یک سال فقط 270 واژه ساخته و هر واژهای 12 میلیون تومان به بیتالمال تحمیل شده، نادرست و اصلاً دروغ محض است. ما چند هزار واژه را بررسی کردهایم؛ نه بودجهمان آنقدر زیاد بوده نه واژههایمان آنقدر کم...»