قاعده

در بیان مراد فقهی و حقوقی روایت لاضرر چهار عقیده مشهور وجود دارد; این عقاید از آنجا پدید آمده است که ضرر واقعاوجود دارد ولی در روایت آمده است:"لاضرر و لاضرار ". لذا به سبب "لا"ی موجوددر این روایت که حکایت از نفی و یا نهی دارد اقوال چهارگانه ذیل مطرح می گردد:

صدرالمتالهین در حکمت متعالیه، ابتکاراتی دارد. از جمله ابتکارات مهم او قاعده «بسیط الحقیقة » است

بیش تر متکلمان، لطف را چنین تعریف کرده اند:

یکی از قواعد بسیار مهم در فقه اسلامی قاعده«ید» است. قاعده «ید» به معنای اماره بر ملکیت در همه مذاهب فقهی مورد توجه بوده، اما تنها در فقه شیعه به عنوان قاعده ای مجزا در آن بحث شده است

آیات و روایات بسیاری دلالت دارند که هر گونه ارتباط و داد و ستدی که موجب سلطه بیگانگان بر مسلمان شود، اعم از سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی، ناروا است و جایز نمی شمارند. فقها از این مطلب تحت عنوان قاعده نفی سبیل یاد می کنند.

یکی از حوزه های مهم اندیشه سیاسی در اسلام، کلام سیاسی است. علی رغم قدمت طرح مسائل سیاسی در علم کلام که به نخستین سده اسلامی و سرآغاز پیدایش این علم برمی گردد، کلام سیاسی نتوانسته است همچون همتای خود، فلسفه سیاسی، مجموعه منسجمی را در طول تاریخ خود تشکیل دهد

امروز یکی از مشکلات کشورهای اسلامی، سلطه قدرت های غیرمسلمان بر آنهاست. اسلام، چاره این مشکل را اجرای قاعده نفی سبیل می داند. ولی ماهیّت، مبانی و قلمرو کاربرد تفاوت مسلم و کافر کدام است؟ آن را با چه تحلیلی باید پذیرفت؟ مقاله حاضر به پاسخ تحلیلی این امر بر اساس فقه و حقوق اسلامی و کاربرد آن در حقوق ایران می پردازد.

قاعده فقهی «کل  دم  یمکن ان  یکون حیضاً  فهو حیض  و ان کان  اصفر  او غیره» از قواعد مهم فقهی اختصاصی زنان است

یکی از قواعد مهم حقوق اسلامی قاعده «اصالة الصحة » است، که کاربرد فراوانی در فقه و حقوق اسلامی دارد و به اشکال مختلف مورد استفاده واقع می گردد. این اصل، معانی مختلفی در فقه و حقوق دارد که ذیلا به تعریف و توضیح دو معنای معروف و مشهور آن پرداخته می شود:

عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا