قاعده

موءلف در این عنوان قاعده اتلاف را که یکی از اسباب ضمان است،مورد بحث قرارداده است: اهم مطالب این عنوان به شرح ذیل است:

در شماره قبل یادآور شدیم شایسته است سلسله مباحثی پیرامون قواعد فقهی نگاشته شود. در این نوشته بحث از اصل لزوم در عقود را، که در میان فقها به اصالة اللزوم در عقود شهرت دارد، پی می گیریم

از جمله قواعدی که در استنباط واجتهاد احکام فقهی نقش به سزایی دارد، قاعده «کل حرام مضطر الیه، فهو حلال » می باشد. این قاعده که با نام قاعده اضطرار شهرت یافته، از قواعد کاربردی واساسی فقه، به شمار می آید وتاثیر وکارایی آن در جای جای فقه، به چشم می خورد. به ویژه در حل مشکلات ومعضلات مباحث ومسائل نو پیدا نقش اساسی دارد.

کتاب ارزشمند «العناوین » اثر فقیه محقق، واصولی متضلع، مرحوم «سید میر عبد الفتاح حسین مراغه ای »، متوفای 1250 می باشد. جلد اول آن پژوهش وتصحیح به تازگی به زیور طبع آراسته وبه بازار دانش ومحضر دانشوران فقه پژوه عرضه شده است.

روشن است که این گونه پرسمانهای نوخاسته یا مسائل مستحدث در بردارنده چیزهایی است که نصی خاص درباره آنها نرسیده از همین روی لازم است نخست ادله و منابع و منابع استنباطی که در این حوزه مورد استناد قرار می گیرد، بیان شود

در معاملات، به معنای اعم، بسیار اتفاق می افتد که مکلّف، با ضرورت همزیستی فقهی رو به رو می شود. این حالت،ناشی از حضوربیش از یک مذهب فقهی در زندگی اجتماعی است

در قسمت نخست این مقال، ابتدا مترجم به معرفی اجمالی آثار و آراء علمی لودویک ویتگنشتاین پرداخت و آنگاه، زندگی وی از آغاز تا سال 1940 و سپس دیدگاه فلسفی وی در تراکتاتوس را مورد بررسی قرار گرفت، اینک ادامه سخنرانی آقای گونار سونسون را پی می گیریم:

یکی از مشهورترین قواعد فقهی که دربیشتر ابواب فقه مانند عبادات، معاملات وغیره به آن استناد می شود، قاعده "لاضرر"است که مستند بسیاری از مسائل فقهی می باشد. اهمیت قاعده مذکور به حدی است که بسیاری از فقها از گذشته دور ونزدیک در تالیفات و تقریرات خود رساله مستقلی را به آن اختصاص داده اند.

در بیان مراد فقهی و حقوقی روایت لاضرر چهار عقیده مشهور وجود دارد; این عقاید از آنجا پدید آمده است که ضرر واقعاوجود دارد ولی در روایت آمده است:"لاضرر و لاضرار ". لذا به سبب "لا"ی موجوددر این روایت که حکایت از نفی و یا نهی دارد اقوال چهارگانه ذیل مطرح می گردد:

صدرالمتالهین در حکمت متعالیه، ابتکاراتی دارد. از جمله ابتکارات مهم او قاعده «بسیط الحقیقة » است