معلول

یکی از دغدغههای فلسفی در عرفان و حکمت متعالیه، مسئله «وحدت وجود» است. عرفا قایل به وحدت شخصی وجود هستند، در حالی که در فلسفه و بخصوص در حکمت متعالیه، کثرت وجود بدیهی یا قریب به بدیهی تلقّی شده است

برای دست یابی به دیدگاهی مبناگروانه در مبحث توجیه براساس فلسفه اسلامی که از استواری و استحکام عقلی لازم برخوردار باشد می باید چالش های مختلفی را که در این باره برانگیخته شده اند از سر گذراند و به آنها پاسخ هایی درخور و مناسب داد

علّیت و معلولیت صفات حقیقهای هستند که در مقولات فکری، بسیار مهم و مبنایی تلقّی میگردند; چنانکه جستوجو و تفتیش زوایای آن تأسیس نظریاتی همچون «تشکیک در وجود» را به دنبال داشته است و در فلسفه ملّاصدرا نقش محوری دارد

راههای اثبات وجود حق تعالی، بسیار است و هر کس طریقی را پیموده است، می توان گفت به عدد انفاس خلائق راه موجود است

صدر المتألهین، جهان پرآفاق معقول، و افراخته ترین قله سر به فلک سوده حکمت متعالی، در طلیعه کتاب متلأ لأ خود اسفار، بلندنظرانه و موشکافانه چنین به تعریف حکمت و فلسفه می پردازد:«اعلم ان الفلسفة، استکمال النفس الانسانیة بمعرفة حقائق الموجوات علی ماهی علیها و الحکم بوجودها تحقیقا بالبراهین لا اخذا بالظن و التقلید بقدر الوسع الانسانی، و ان شئت قلت: نظم ...

به دلیل ارتباط تنگاتنگ میان اصل علیت با جواز صدور قضایای کلی در علوم و به جهت وابستگی پذیرش قاعده علیت به حجیت استقراء بررسی اعتبار استقراء ضروری به نظر می رسد. مقاله حاضر سعی دارد رابطه میان استقراء و استنباط قضایای کلی از جزئیات با علیت عامه و خاصه را مورد بررسی قرار دهد.

موضوع: بررسی اصالت وجود از نظر حکمای اشراق و مشاء

یکی از مباحث مهم عقلی، تقسیم مفاهیم کلی به سه قسم مفاهیم ماهوی، منطقی و فلسفی است. این تقسیم بندی از اهمیت زیادی در مباحث فلسفی و معرفت شناسی برخوردار است. از این رو، نوشتار حاضر درصدد بیان ویژگی های هر یک از این سه مفهوم نزد فلاسفه مسلمان است. ولی پیش از ذکر آن ویژگی ها، باید گفت: مفاهیم تصوری انسان به دو قسم تقسیم می شوند: جزئی و کلی.(1)

در شماره های پیش، مباحثی در زمینه اخلاق در قرآن، درتفسیر آیاتی از سوره شمس، از سلسله سخنرانی های استاد مصباح به ساحت اهل معرفت ارائه گردید. اینک ادامه این سلسله مباحث را پی می گیریم.

قانون علیت و معلولیت(قطعیت معلول، هنگام حضور علت) و این که با فرض وجود علت، وجود معلول قطعی می شود از مسایل قطعی فلسفی است ولی در فیزیک «کوانتم» این مسأله ابطال شده و به اثبات رسیده است که آگاهی از علت هرگز، وجود معلول رابه صورت قطعی به دنبال ندارد.