توکل

معنای توکل مسلماً این نیست که انسان در مسجد معتکف شود و مشغول به عبادت و راز و نیاز با خدا گردد و اوقات شبانه روز را بدین گونه سپری کند و دست از کسب و کار بردارد، به آن امید که خدا خود رزق و روزی او را تأمین کند؛ بی تردید این گونه اشخاص، بیراهه رفته‌اند و به معنا و مفهوم حقیقی توکل دست نیافته اند. چنانکه در روایتی آمده است:

حریصانه مردم در طلب توسعه و گشایش زندگی خویش هستند. در حالی که درهای وسعت و برکت را با دست خویش قفل زده اند. بیشتر ماآدمیان، واله و حیران به دنبال روزی خویش در روی زمین می گردیم.

صبر عبارت است از ثبات و اطمینان نفس چنان که خواجه نصیرالدین طوسی(ره) صبر را معرفی می کند به: نگهداری نفس از بیتابی نزد مکروه(1) بنابراین صابر کسی است که صبر ملکه او باشد. یعنی نفسش در بلایا و مصایب مضطرب نگشته و در حوادث و شداید مقاوم باشد به نحوی که سینه اش از آن تنگ نشده و اظهار گله و شکایت پیش خلق ننماید.

اخلاق اسلامی یکی از حوزه های سه گانه دین است که بسیاری از معارف اسلامی را شامل می شود و رفتار انسان را با معیارهای الهی میزان می سازد و انسان را در تمام کارها و صفات به سوی الهی شدن رهنمون می شود.

بی تردید دین اسلام برای تامین سعادت و خوشبختی انسان آمده و تعالیم آن به منظور تامین همین هدف، به صورت جامع تنظیم شده است. سعادت جامع و کامل سعادتی است که زندگی دنیا و آخرت آدمی را بیاراید و سرچشمه گوارای خوشبختی و موفقیت را در همه عرصه های زندگی (دنیا و آخرت) جاری سازد.

بی شک عزت و افتخار حسینی که ریشه در قرآن و سنت نبوی و علوی دارد، در پرتو فرهنگ والا و عزت ساز اسلامی دست یافتنی است و دور ماندن از قرآن و روایات، ذلت و خواری افراد جامعه را در پی دارد . آنچه پیش رو دارید، نگاهی گذرا به عوامل عزت در روایات ائمه معصومین علیهم السلام، عزت سازان اصلی جامعه بشری است .

در قسمت پیشین با اشاره به پیوند ناگسستنی اهل بیت علیهم السلام با قرآن کریم و مشترکات این کتاب آسمانی با قرآن ناطق کربلا، نگاشتیم که «عاشورا» به سان آینه ای است که بسیاری از آیات قرآن کریم به روشنی در آن منعکس شده است.

لَیْسَ لِمُتَوَّکِّلٍ عَناءٌ؛ از برای هیچ توکل کننده ای دشواری نیست.

شیخ گفت: در بصره از ابوالحسن احمدبن محمدبن سالم شنیدم که در معنای گفته پیامبر صلی الله علیه و آله که: «پاکیزه ترین خوراکی مرد آن است که از کوشش دست فراهم آید» گفت در جواب مردی که خود را کاسبی پرستشکار خواند

برای رسیدن به اعتماد به نفس علاوه بر پشتکار و عدم سستی و مشورت با آگاهان و عدم تقلید کورکورانه از دیگران، انسان باید به خدا توکل کرده و تصمیم بگیرد .