حسن-و-قبح-عقلی

علامه مظفر در کتاب اصول الفقه سه معنا برای حسن و قبح ذکر کرده است:

این مقاله ابتدا به صورت مبسوط به تعریف عام عقل می پردازد و عقل قرآنی را جدا از عقل کلامی و فلسفی و مترادف با علم می داند

در این مقاله به نقش اساسی نظریه حسن و قبح عقلی در اثبات بسیاری از دعاوی الهیات و کلام از دیدگاه علامه شعرانی می پردازیم . پس از توضیح دلایل شعرانی در قبول نظریه حسن و قبح عقلی به موارد استفاده از آن در آثار ایشان اشاره شده است . چگونگی اثبات ضرورت دین، توضیح انواع نیازهای آدمی به دین و انتظار بشر از دین براساس نظریه حسن و قبح عقلی بیان شده است .

بطور کلی اصولی که اختلاف محیط وتمدن و گوناگونی عادات و تقالید،خدشه ای بر آن وارد نسازد و از دوام وثبات آن نکاهد، از این مساله سرچشمه می گیرد; به تعبیر دیگر اگر یک اصل اخلاقی زیباست، همواره زیباست و اگرزشت است تا ابد زشت است.

در ادامه خاطرات سفر حضرت آیة اللّه جعفر سبحانی به کشور مغرب، در این شماره، سخنرانی معظم له در دانشگاه حسن دوم در دارالبیضاء، از نظر خوانندگان گرامی می گذرد. این سخنرانی که در تاریخ 7/12/82 در آمفی تئاتر دانشکده پزشکی دانشگاه مزبور، با حضور دانشمندان، استادان و دانشجویان، ایراد شده، با قلم خود آیت اللّه سبحانی، چنین گزارش شده است:

عقل عملی و عقل نظری قوه عاقله شانش تعقل و فعلیتش فعلیت عاقلیت است; همان گونه که در سایر قوای ظاهری و باطنی، امر بدین منوال است

مسئله حجیت عقل در علم کلام، در بحث حسن و قبح عقلی مطرح می شود. دیدگاه های کلامی مربوط به حجیت عقل، عبارت است از :