این نوشتار به نقش فرهنگ، به ویژه فرهنگ حسینی در تمدن سازی، پیشرفت و عزّت ملت ها پرداخته است. پس از ارائه تعریفی از فرهنگ ونقش آن در تمدن سازی و عزّت آفرینی، به عوامل پیشرفت و انحطاط مسلمانان اشاره شده و آن عوامل به لحاظ تاریخی، به ویژه از دیدگاه فرهنگ حسینی، مورد بررسی قرار گرفته است.