معرفت-دینی

به هنگام برگزاری کنگره ی دین پژوهان، ستاد کنگره در باب «پژوهش در حوزه علمیه قم » در تاریخ 18/9/1377 با حضرت آیت الله سبحانی، مصاحبه ای برگزار نمود، که حاوی نکات برجسته ای است. لذا به نشر آن می پردازیم.

یکی از بحث های مهم در ارتباط با نظریه ی قبض و بسط تئوریک شریعت، روشن ساختن نوع رابطه ای است که این نظریه مدعی عمومیت آن در حوزه ی معارف بشری و دینی است. پیش از آن که به بررسی این مطلب بپردازیم شایسته است به انواع معرفت های بشری و رابطه های علوم با یکدیگر نگاهی گذرا داشته باشیم:

با نگاهی گذرا به تاریخ معرفت بشری عموما، و تاریخ معرفت دینی خصوصا، این حقیقت را به روشنی می توان یافت که معرفت، پیوسته در حال تحول، رشد و تکامل بوده است

در دهه های اخیر نیز این روند تداوم و استمرار یافته و حوزه های دینی به ویژه حوزه قم نظاره گر رویش محققان و پیدایش مراکز پژوهشی است

مؤلف «فلسفة مضاف»، سعی کرده است در این مقاله، مباحث اساسی فلسفه های مضاف را –هرچند بسیار فشرده- مطرح کند، از جمله: ارائة تعریف خاصی برای فلسفة مضاف، تأکید بر امکان و ضرورت فلسفه های مضاف اسلامی، پیشنهاد معیار هایی برای تقسیم و طبقه بندی فلسفه های مضاف و ...

در روند تکاملی علم اصول، هر یک از نظامهای اصولی و مکاتب وابسته به آن، سعی داشته اند تعریفی فراگیر برای این علم ارائه دهند که خود بخشی از کتب اصول را پر کرده است.

« چکیده: این جستار دو بخش مباحث معرفت شناسی، و معرفت دینی را در خود به هم آورده است. نویسنده پس از بحث از امکان معرفت و نقد و بررسی آرای سوفیسم، شکل گرایی و نسبیت گرایی از علم حضوری و ویژگی های آن و نیز علم حضوری و تصور و تصدیق و نهایتاً گونه های تصور، سخن گفته است

« پرسش اصلی و محورهای مقاله: مؤلف با کاوشی تحلیلی، عوامل تحول در حوزه های معرفتی را عوامل درونی و بیرونی تحول می داند و معتقد است، تحول درونی معرفت، حاصل چالش های درونی در یک حوزه معرفتی است