معرفت-دینی

نویسنده در این مقاله به یکی از مباحث معرفت شناسی معرفت دینی در حوزه اجتهاد پرداخته است.

شبهات و شکاکیت ها در تاریخ فکر بشر، سابقه ای طولانی دارند چه بسا بتوان گفت قدمت تاریخ با شبهات به قدمت تاریخ بشریت می رسد و کهنسالی شجره تشکیک و تدقیق در معمای وجود زن، به سالخوردگی چنار دیرپای آفرینش زن و مرد است.

یکی از بحث های مهم در ارتباط با نظریه ی قبض و بسط تئوریک شریعت، روشن ساختن نوع رابطه ای است که این نظریه مدّعی عمومیت آن در حوزه ی معارف بشری و دینی است. پیش از آن که به بررسی این مطلب بپردازیم شایسته است به انواع معرفت های بشری و رابطه های علوم با یکدیگر نگاهی گذرا داشته باشیم:

بحث درباره رابطه علم و دین، از مسایل مهم و حساس کلام جدید است.رابطه علم و دین را از جهات مختلف می توان بررسی نمود که سه جنبه مهم آن عبارتند از:

نظریه «قبض و بسط تئوریک شریعت » بحث های فلسفی، کلامی و سیاسی مختلفی در جامعه برانگیخته است. کتاب معرفت شناسی دینی، که مباحث آن ابتدا در جمع گروهی از دانشجویان ایرانی در مونترال کانادا طرح گردیده، در این زمینه تحریر یافته است

شبهات و شکاکیت ها در تاریخ فکر بشر، سابقه ای طولانی دارند و چه بسا قدمت و سابقه آن به قدمت تاریخ بشریت بوده و سرآغاز تاریخچه شک و شبهه مقارن با شروع فکر بشر می باشد

یکی از روشهایی که در غرب برای رفع تعارض میان متون دینی و علم مطرح شده، تصحیح فهم دینی است. "تئوری قبض و بسط" که مایه های اصلی آن از این روش اخذ گردیده است مستند به: 1- استقرای فرد بالذات 2- پارادوکس تایید 3- ارتباط همه اشیاء بر اساس قانون علیت 4- هندسه معرفت

مسأله نسبت بین علم و دین، یکی از مسائل مهم در فلسفه دین است. در این مقاله مقایسه کلی حول چهار محور عمده (موضوع، زبان، روش و غایت) در حوزه معرفت دینی و معرفت علمی صورت گرفته است و بر اساس یک فرضیه، حیطه های چهارگانه با همدیگر سنجیده شده و در پایان به برخی از منشأهای احتمالی فرضیه رقیب یعنی فرضیه تعارض علم و دین پرداخته شده است

در تحقق جنبش نرم افزاری، مسأله مهمی که نباید از نظر دور بماند، وحدت حوزه و دانشگاه است. می دانیم که هیچگاه ارتباط منطقی بین حوزه و دانشگاه نبوده است و این امر خواه ناخواه به اعتقاد به جدایی علم و دین خواهد انجامید. در این نوشتار به موانع این وحدت و راهکار ایجاد این وحدت، اشاره خواهد شد.

از آن زمان که نهضت نوزایش علمی در غرب، آغاز شد تا به حال، نسبت علوم جدید با دین، همواره مورد بحث واقع شده است.