در پی انتشار گزارش روزنامه «شرق» به شماره ٢٨٧٢ در تاریخ ٣ خرداد ١٣٩٦ تحت عنوان «ترک بی‌ترک» و با روتیتر «همه کمپ‌های درمان زنان معتاد در تهران تعطیل شدند» سازمان بهزیستی استان تهران جوابیه‌ای را دراین‌خصوص ارسال کرد که طبق ماده ٢٣ قانون مطبوعات، منتشر می شود.
فعالیت ٦ مرکز اقامتی بهبودی زنان در استان تهران
به گزارش ، شرق نوشت: در ابتدا لازم است در خصوص گزارش منتشرشده مبنی‌بر اینکه «همه کمپ‌های درمان زنان معتاد در تهران تعطیل شدند» مقدمه‌ای درخصوص فرایند درمان اعتیاد در بهزیستی توضیح داده شود که بر این اساس بیمارانی که در مراکز بهزیستی جهت درمان معرفی می‌شوند، به دو گونه خودمعرف (ماده ١٥) و اجباری (ماده ١٦) تحت درمان قرار می‌گیرند. در مورد بیماران خودمعرف که داوطلبانه برای درمان اعتیاد اقدام می‌کنند، هزینه درمان توسط خود ایشان پرداخت می‌شود و در صورت عدم استطاعت مالی، بهزیستی جهت درمان به آنها یارانه درمان تخصیص می‌دهد که در این زمینه اولویت تخصیص یارانه با زنان دارای اعتیاد می‌باشد. در خصوص بیماران اجباری نیز، آنها بیمارانی هستند که در سطح شهر در پاتوق‌ها به صورت دسته‌جمعی زندگی می‌کنند و توسط نیروی انتظامی جمع‌آوری و با حکم قضائی جهت غربالگری و درمان به مدت سه ماه تحویل بهزیستی می‌شوند.
همچنین مراکز اقامتی بهبودی، مراکزی پرهیزمدار و غیردارویی هستند که توسط افراد بهبودیافته مدیریت شده و طبق پروتکل‌های درمان و در چارچوب مشخص اقدام به درمان بیماران می‌کنند.
لذا با توجه به گزارش منتشرشده، مواردی را به استحضار می‌رساند:
در ابتدای گزارش آمده است: «زنان کارتن‌خواب که اکثریت آنها مبتلا به اعتیاد هستند، اگر بخواهند برای ترک اعتیاد به صورت خودمعرف جایی بستری شوند، مکانی در تهران برای ترک خودخواسته آنها وجود ندارد. چندوقتی می‌شود که کمپ‌های رایگانی که با این هدف در شهر راه‌اندازی شده بود همه یکباره تعطیل شدند» که دراین‌خصوص لازم به ذکر است درحال‌حاضر در سطح استان تهران شش مرکز اقامتی بهبودی درمان اعتیاد (کمپ) ویژه زنان معتاد فعال می‌باشند که همگی آنها آمادگی پذیرش بیماران ماده ١٥ (خودمعرف) و ماده ١٦ (اجباری و کارتن‌خواب) را دارند و بر این اساس در سال ١٣٩٥ تعداد ١٢٩٥ بیمار توسط این مراکز پذیرش شده که از این تعداد ٢٤٢ نفر نیازمند دریافت یارانه درمان اعتیاد بوده‌اند که به آنها اختصاص یافته است.
در جایی از گزارش به صحبت‌های فردی تحت عنوان خانم سپیده علیزاده؛ مدیر مرکز کاهش آسیب سیمای سبز رهایی (تحت نظارت بهزیستی استان تهران) اشاره شده که در این زمینه لازم به ذکر است که نامبرده مدیر داخلی مرکز اقامتی بهبودی مرهم بوده و چنین عنوانی را تاکنون نداشته و ندارند.
در ادامه این گزارش آمده است: «علیزاده در ادامه می‌گوید: «مسئله دوم این است که سازمان مراکز نگهداری زنان در بهزیستی، زن معتاد را نمی‌پذیرد. زنان معتاد در صورتی که به مراکز اقامتی بهزیستی بروند به آنها می‌گویند اول اعتیادت را ترک کن و بعد اینجا بیا. اما مسئله اینجاست که مرکز ترک اعتیاد زنان معتاد در تهران وجود ندارد و این تنها مشکل ما هم نیست؛ سازمان بهزیستی مرکز میان‌مدت اقامتی درمان اعتیاد برای زنان ندارد. چون سازمان‌های متولی معتقدند تعداد زنان مصرف‌کننده در مقایسه با مردان بالا نیست، این جزء اولویت‌های کشور نیست که مرکز ترک برای زنان در نظر بگیرند. مراکزی که وجود دارد یا مراکز ماده‌پانزدهی است که برای پذیرش‌شدن باید مبلغی حدود ٦٠٠ هزار تومان پرداخت شود که برای یک کارتن‌خواب این مسئله تقریبا غیرممکن است یا ماده‌شانزدهی است که مراکز اجباری است و معتادان را با زور و اجبار به کمپ می‌برند و تجربه نشان داده ترک زوری جواب نمی‌دهد. از طرفی ما مرکزی برای درمان اعتیاد زنان معتاد زیر ١٨ سال نداریم. اغلب افراد مورد مراجعه دختران جوان زیر ١٨ سال هستند که مصرف‌کننده محرک هستند و اغلب حشیش در مواد مصرفی دارند؛ اینها هنوز ١٨ساله نشده‌اند و فعلا با شیشه و حشیش شروع کرده‌اند. کمپ زنانی نداریم که دختر زیر ١٨ سال پذیرش کند. حتی این را هم بگویم که سال‌هاست بهزیستی می‌خواهد یک‌جایی را برای ترک مادر به همراه کودک ایجاد کند که این هم اتفاق نیفتاده».
دراین‌خصوص لازم به توضیح است که همان‌طور که در بالا هم اشاره شد درحال‌حاضر شش مرکز اقامتی بهبودی فعال برای زنان معتاد در استان تهران فعالیت می‌کنند که هم در زمینه درمان ماده ١٥ و هم ماده ١٦ با بهزیستی همکاری دارند. در همین راستا در سال ١٣٩٥ مبلغ ٥ میلیارد ریال تحت عنوان یارانه درمان اعتیاد به مراکز بهبودی اقامتی بهزیستی استان تهران اختصاص یافته که صرف کاهش هزینه درمان بیماران و یا درمان رایگان آنها شده است. از طرفی دیگر در صحبت‌های سرکار خانم علیزاده هم این تناقض آشکار است که در ابتدا اشاره می‌کنند مرکز ترک اعتیاد زنان معتاد در تهران وجود ندارد اما در ادامه تأکید دارند که مراکزی تحت عنوان ماده ١٥ و ماده ١٦ فعالیت دارند.
همچنین به عنوان نمونه لازم به ذکر است در طرح جمع‌آوری معتادان متجاهر که در اواخر سال ١٣٩٥ به اجرا درآمد، از چهارهزارو ٧٩ فردی که توسط نیروی انتظامی به مراکز غربالگری بهزیستی استان تهران ارجاع شدند، علی‌رغم آمادگی و اعلام بهزیستی برای پذیرش زنان معتاد کارتن‌خواب، هیچ زن معتاد متجاهر و کارتن‌خوابی توسط نیروی انتظامی برای غربالگری و طی روند درمان به بهزیستی تحویل داده نشد که این خود بیانگر آمادگی بهزیستی تهران و وجود زیرساخت‌ها برای پذیرش زنان معتاد در تهران است.
در مورد این موضوع که بیان شده است مرکزی برای درمان اعتیاد زنان زیر ١٨ سال نداریم، گفتنی است که اصولا بهزیستی هم درخصوص زنان و هم درخصوص مردان از پذیرش بیماران خودداری نمی‌کند و برای درمان بیماران زیر ١٨ سال نیز مراکزی را تعیین کرده که مورد تأیید بهزیستی می‌باشند و افراد زیر ١٨ سال جهت درمان در آنجا پذیرش می‌شوند.
درخصوص اینکه اشاره شده است جایی برای ترک اعتیاد مادر به همراه کودک وجود ندارد، لازم به ذکر است مرکز حمایت و نگهداری از کودک و خانواده «مهر» در همین زمینه در تهران مشغول به فعالیت می‌باشد.
درخصوص بخش دیگری از این گزارش که مربوط به تعطیلی مرکز مرهم می‌باشد نیز لازم به ذکر است این مرکز دارای مجوز از بهزیستی شهرستان تهران بوده و مکان مرکز نیز توسط شهرداری در اختیار ایشان قرار گرفته بود که علی‌رغم مخالفت و عدم تمایل بهزیستی به تعطیلی این مرکز، جناب آقای بهرامی داوطلبانه اقدام به تعطیلی این مرکز کردند که جناب آقای حبیب بهرامی به عنوان مدیر مرکز مرهم نیز در این گزارش به این نکته اشاره داشته‌اند که مرکز توسط خود ایشان تعطیل شده است. همچنین بنا به بررسی‌های به‌عمل‌آمده یکی از دلایل عمده تعطیلی داوطلبانه مرهم، بازپس‌گیری مکان مرکز توسط شهرداری بوده است.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «از بهزیستی تهران به ما زنگ می‌زدند و فردی را با حکم قضائی برای ترک به مرهم می‌فرستادند. کسی هم که با حکم قضائی می‌آید یعنی مربوط به ماده ١٦ است. همان ماده‌ای که ترک اجباری را مطرح می‌کند، همان ترکی که بارها نشان داده جواب نمی‌دهد، اما مسئله اینجاست وقتی فردی را با حکم قضائی می‌آوردند ما زورمان نمی‌رسید بیمار را نگه نداریم. اگر مقابله می‌کردیم تهدید به ابطال مجوز می‌شدیم».
در این خصوص لازم به توضیح است که بهزیستی به هیچ عنوان پذیرش بیماران ماده ١٦ را به مراکز تحمیل نمی‌کند و زمانی که قاضی در این زمینه حکم می‌دهد، موظف به اجرای حکم هستیم اما هیچ‌گونه تحمیلی به مراکز در خصوص پذیرش اجباری نمی‌شود چراکه مراکزی هستند که خود، این بیماران را پذیرش می‌کنند و از طرف دیگر مراکزی که تمهیدات لازم را برای پذیرش بیماران ماده ١٦ ندارند به راحتی این موضوع را اعلام کرده و از پذیرش خودداری می‌کنند.
همچنین گفتنی است تاکنون هیچ مرکزی در بهزیستی استان تهران به دلیل عدم پذیرش بیماران ماده ١٦ تعطیل نشده و افرادی که چنین ادعایی دارند می‌توانند مدارک و مستندات خود را ارسال و اعلام کنند. لذا موارد فوق‌الذکر جهت درج در آن روزنامه محترم حضورتان ارسال می‌گردد و از روزنامه وزین، صاحب سبک، فکر و اندیشه «شرق» انتظار می‌رود در تهیه چنین گزارش‌های اجتماعی با توجه به حساسیت‌های جامعه نسبت به مقوله آسیب‌ها، توجه و عنایت بیشتری به مستندات رسمی که نزد مراجع ذی‌صلاح است، داشته باشند و در این راستا بهزیستی استان تهران آمادگی خود را برای همکاری‌های بیشتر در این زمینه اعلام می‌دارد.
