در موارد شانت شریانی – وریدی، وزوز گوش ضرباندار و همزمان با ضربان قلب است و شایع‌ترین علت آن تومور گلوموس جوگولار یا گلوموس تیمپانوم می‌باشد. با بزرگ‌تر شدن تومور و تهاجم به گوش میانی، بیمار دچار کاهش شنوایی نیز میشود. تشخیص آن با سیتی‌اسکن بوده و اگر زود تشخیص داده شود با جراحی قابل رفع است. اما اگر تومورها دیر تشخیص داده شوند، ممکن است به اعصاب کرانیال دست‌اندازی کنند.
سوفل یا برویی شریانی و همهمه وریدی
برویی شریانی می‌تواند عامل وزوز گوش ضرباندار باشد. همهمه وریدی در بیماران مبتلا به افزایش فشارخون یا موقعیت غیرطبیعی بولب جوگولار نیز موجب وزوز گوش میشود. این نوع وزوز گوش ماهیت آرام و با فرکانس پایین دارد که ممکن است با تغییر موقعیت سر، فعالیت و یا فشار به ورید جوگولر تغییر کند.
گشادی شیپور استاش
وزوز گوش ناشی از گشادی شیپور استاش معمولا به صورت صدای مشابه با تلاطم امواج اقیانوس توصیف میشود. این صدا عموما همزمان با تنفس از بینی بوده و نشان‌دهنده باز بودن غیرطبیعی شیپور استاش است.
میوکلونوس نرم کام
در میوکلونوس نرم کام، عضلات نرم کام دچار انقباضات سریع و منظم (40 تا 200 بار در دقیقه) میشود. این مساله منجر به جدا شدن و چسبیدن متناوب مخاط پوشاننده مجرای شیپور استاش و تولید صدای تیک تیک منظم (با همان فرکانس) در گوش می‌گردد. همچنین بیمار احساس پری گوش می‌کند و بعضی اختلالات شنوایی نیز به وجود می‌آید. علائم این بیماری هنگام استرس افزایش می‌یابد. تشخیص از راه مشاهده و گرفتن تاریخچه صورت می‌گیرد و تیمپانوگرام یا الکترومیوگرام نیز ممکن است جهت تشخیص به کار روند.
ارزیابی بالینی و پاراکلینیکی
1- بررسی تاریخچه قبلی و شرح حال فعلی بیماری توجه به سابقه ضربه مستقیم به گوش یا سر، شیرجه از ارتفاع، وزوز گوش پس از زایمان، یکطرفه یا دوطرفه بودن، کم و زیاد شونده یا ثابت یا ضربانی بودن و... از اهمیت زیادی برخوردار است. 2- معاینه کامل سر و گردن شامل معاینه اعصاب مغزی، بررسی ته چشم و سمع سر. گردن و گوش‌ها (جهت تشخیص سوفل یا برویی) و اندازه‌گیری فشار خون. 3- معاینه اتولوژیک پرده تیمپان و گوش میانی، معاینات اودیومتری. 4- در کلیه کسانی که وزوز گوش یکطرفه یا کاهش شنوایی قرینه همراه با معاینات عصبی نرمال دارند، باید MRI یا جهت رد موارد پاتولوژی در خلف حلزون به عمل آید. همچنین، در کسانی که وزوز گوش یکطرفه ضربانی دارند باید از مغز و استخوان تمپورال و از کاروتید، سونوگرافی داپلر و در صورت عدم تشخیص، آنژیوگرافی از مغز انجام شود. 5- اندازه‌گیری CBC، هماتوکریت، ESR,BS، تست‌های فعالیت تیروئید و کلسترول و تری‌گلیسرید.
نکات قابل توجه
وزوز گوش کم و زیادشونده همراه با کاهش شنوایی کم و زیادشونده علامت شایع هیدروپس مایع پری لنفاتیک (مانند منیر) است.
وزوز گوش یکطرفه همراه با کاهش شنوایی حسی – عصبی یکطرفه مهمترین علامت شایعه رتروکوکلئار (مانند نوروم آکوستیک) است.
وزوز گوش ضربانی معمولا منشاء عروقی دارد که ممکن است همزمان با ضربان قلب و یا بدون ارتباط با آن باشد و بیش از هر چیز می‌تواند نشان‌دهنده عبور توربولانت خون از میان عروق بزرگ، که از گوش میانی یا داخلی می‌گذرند، باشد.
وزوز گوش ضربانی ممکن است تنها علامت تومور گلوموس جوگولاریس باشد.
تدابیر درمانی
1- اطمینان بخشیدن به بیمار (از جمله از طریق انجام اقدامات تشخیصی) این اطمینان‌بخشی موجب میشود تقریبا 25 درصد بیماران بهبودی کامل و 5 درصد کاهش تدریجی علائم پیدا می‌کنند. 2- اجتناب از صدای بلند و در صورت لزوم استفاده از محافظ گوش (صدا خفه کن) 3- اجتناب از نوشیدن نوشابه‌های کافئین‌دار، قهوه، چای، کولا و شکلات قابل ذکر است که نوشابه‌های بدون کافئین کاملا عاری از کافئین نبوده و فقط 50 درصد کافئین‌شان کم شده است. 4- ترک سیگار (بیش از 50 درصد بیماران مبتلا به وزوز خفیف گوش پس از قطع مصرف کافئین و نیکوتین به طور نسبی بهبود می‌یابند). 5- بررسی کلیه داروهای مصرفی بیمار حتی‌المقدور حذف تمام داروهای تشدیدکننده وزوز گوش از برنامه دارویی او. 6- استفاده از داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب و روان‌درمانی در صورت وجود افسردگی یا اضطراب. 7- تکنیک ماسکه کردن صدای وزوز گوش بیشترین روش درمانی مورد استفاده است که در آن فقط صدای دیگری (موزیک) جانشین صدای وزوز میشود (وزوز را از بین نمی‌برد). بیماران صدای اضافه‌شده خارجی را بهتر از صدای داخلی تحمل می‌کنند. از آنجا که صدای وزوز گوش در زمان استراحت بیشتر حس شده و آزاردهنده میشود، بهتر است در این مواقع از دستگاه ماسکه کننده استفاده شود و در صورت عدم دسترسی می‌توان از رادیو یا هر دستگاه صوتی دیگری استفاده کرد. 8- در موارد مقاوم به اقدامات فوق می‌توان از مشاوره سایکولوژیکی جهت آموزش تکنیک‌های آرام‌سازی و هیپنوتیزم کمک گرفت.
ب) درمان اختصاصی
درمان قطعی این بیماران شناخت عامل به وجود آورنده بیماری و درمان اختصاصی مربوطه است. سایر درمان‌ها فقط کمکی هستند؛ از جمله لیدوکائین که به علت عوارض و نقایص آن (تزریق داخل وریدی، نیمه عمر کوتاه نیاز به دور نزدیک به دوز بیهوشی و آریتمی قلبی) زیاد قابل استفاده نیست. در چند مطالعه اخیر فرم خوراکی لیدوکائین مورد بررسی قرار گرفته، ولی روی وزوز گوش چندان موثر نبوده است. داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب (کاربامازپین، پریمیدون، فنی‌توئین و ...) تنها داروهایی هستند که تجویزشان مناسب و موثرتر بوده است، اما در حال حاضر تنها دارویی که براساس مطالعات اولیه تاثیر نسبتا خوبی بر روی وزوز گوش داشته (با عوارض جانبی کمتر)، الپرازولام (با نام تجاری «Xanax» با دوز 5/0 تا 5/1 میلی‌گرم در روز) بوده است، اما برای استفاده روتین نیاز به مطالعات کنترلی و وسیع‌تری دارد.
برای خواندن بخش اول- وزوز کردن گوش- اینجا کلیک کنید.
