نوسانات شدید نرخ ارز، رکورد تاریخی اونس جهانی و خبرهای مربوط به عرضه سنگین سکههای پیشفروش، ترکیبی از هیجان و احتیاط را در بازار ایجاد کرد و باعث شد قیمتها در چند روز نخست به سقفهای تازه برسند و سپس در پایان هفته وارد یک اصلاح طبیعی شوند.
این شرایط، تصویری روشن از بازاری ارائه داد که همچنان بیش از هر چیز تحتتأثیر متغیرهای داخلی و رفتار دلار حرکت میکند و کوچکترین تغییر در فضای ارزی میتواند مسیر آن را دگرگون کند.
شروع طوفانی هفته با جهش دلار
پس از شروع پرتنش هفته، بازار در روزهای ابتدایی با جهش دلار تا محدوده 132 هزار و 500 تومان وارد فاز هیجانی شد و طلای آبشده، طلای 18 عیار و سکه امامی همگی با گپهای مثبت و صعود سریع مواجه شدند. این رشد اولیه باعث شد طلای آبشده تا 60 میلیون و 360 هزار تومان و سکه امامی تا 144 میلیون و 300 هزار تومان پیشروی کند.
اما در روز دوم، فشار فروش و انتشار خبر تحویل گسترده سکههای پیشفروش، بازار را موقتاً به عقب راند و قیمتها یک تا دو کانال اصلاح شدند؛ اصلاحی که نشان داد معاملهگران در برابر اخبار عرضه، محتاطتر عمل میکنند.
هیجان اولیه بازار و رکوردهای روزهای نخست
با ورود به زمستان و ثبت رکورد تاریخی اونس جهانی در 4525 دلار، موج صعودی دوباره جان گرفت و بازار در دوم و سوم دیماه به اوج هیجان خود رسید.
در این مقطع، سکه امامی با ثبت رکورد 152 میلیون تومان، طلای 18 عیار با رسیدن به 14.5 میلیون تومان و طلای آبشده با تثبیت بالای 62 میلیون تومان، بالاترین سطوح چند ماه اخیر را لمس کردند.
قطعات خرد نیز رکوردهای تازهای ساختند؛ نیمسکه تا 83 میلیون تومان، ربعسکه تا 48 میلیون تومان و سکه گرمی تا 21 میلیون و 200 هزار تومان پیش رفتند. این رکوردها نشان داد که تقاضای خرد در این دوره فعالتر از همیشه بوده و بخش مهمی از رشد بازار از همین ناحیه تغذیه شده است.
در چهارم دیماه، بازار وارد مرحله «آرامش پس از طوفان» شد.دلار که روز قبل تا 136 هزار تومان بالا رفته بود، به محدوده 134 هزار تومان عقب نشست و اونس جهانی نیز به دلیل تعطیلات بدون تغییر باقی ماند. همین ترکیب باعث شد تمام داراییها با گپ منفی بازگشایی شوند و بازار یک اصلاح طبیعی را تجربه کند.
طلای آبشده تا 62 میلیون و 190 هزار تومان، طلای 18 عیار تا 14 میلیون و 356 هزار تومان و سکه امامی تا 149 میلیون و 800 هزار تومان عقب نشستند. این کاهشها نه نشانه ریزش، بلکه استراحتی منطقی پس از سه روز رکوردشکنی بود.
دلار؛ فرمانده بیرقیب قیمتگذاری
در مجموع، رفتار بازار در این هفته نشان داد که نرخ دلار، همچنان فرمانده اصلی قیمتگذاری است و اونس جهانی بهویژه در روزهای تعطیل نقش فرعی دارد.
سیاستگذار نیز با ابزارهایی مانند حراج شمش، عرضه سکههای پیشفروش و مداخله ارزی تلاش کرد، شدت نوسان را کنترل کند، اما وزن انتظارات تورمی و حساسیت بازار به نرخ ارز باعث شد این اقدامات بیشتر نقش کندکننده داشته باشند تا تغییردهنده.
بازار، اکنون در محدودهای پرریسک و حساس نوسان میکند و کوچکترین تغییر در فضای ارزی میتواند دوباره قیمتها را به سمت سقفهای تازه سوق دهد.
در طول این هفته، مجموعهای از اقدامات سیاسی و سیاستگذاری اقتصادی، بهطور مستقیم و غیرمستقیم بر رفتار بازارطلا و سکه اثر گذاشت و عملاً مسیر نوسانات را شکل داد. از یکسو، بانک مرکزی با برگزاری حراجهای منظم شمش، آغاز تحویل گسترده سکههای پیشفروش، راهاندازی صندوقهای جدید طلا و تشدید مداخلات ارزی تلاش کرد سمت عرضه را تقویت و هیجان بازار را مهار کند؛ اقداماتی که پیام «کنترل و حضور فعال سیاستگذار» را به بازار مخابره کرد.
از سوی دیگر، تحولات سیاسی و اقتصادی کلان از بحثهای بودجهای گرفته تا ابهام در سیاستهای ارزی و تنشهای منطقهای ،انتظارات تورمی را بالا نگه داشت و باعث شد معاملهگران هر خبر را با حساسیت بیشتری دنبال کنند.
سیاست و اقتصاد؛ دو موتور اصلی نوسان بازار
همین همزمانی اقدامات سیاستگذار با فضای پرریسک سیاسی، بازار را در وضعیتی قرار داد که هر سیگنال کوچک، چه از سمت دولت و چه از سمت تحولات منطقهای، بلافاصله در قیمت طلا و سکه منعکس میشد. به همین دلیل، حتی زمانی که اونس جهانی در سکون بود، بازار داخلی تنها با تکیه بر ریسک سیاسی و نوسان دلار مسیر صعودی خود را ادامه داد.
در واقع، سیاستهای بانک مرکزی برای آرامسازی بازار از حراج شمش تا عرضه فیزیکی سکه در برابر موج انتظارات تورمی ناشی از فضای سیاسی، تنها توانست سرعت رشد را کنترل کند، نه اینکه مسیر کلی بازار را تغییر دهد. نتیجه این برهمکنش، هفتهای بود که در آن سیاستگذاری و سیاست خارجی دستبهدست هم دادند و بازار طلا و سکه را در بالاترین سطوح قیمتی سال نگه داشتند.
پایان هفته با اصلاح ملایم و بازدهی هفتگی؛ برتری قطعات خرد
در این هفته، تمام داراییهای طلایی بازدهی مثبت ثبت کردند، اما شدت رشد در میان آنها متفاوت بود. ربعسکه با بازدهی 7.19٪ و نیمسکه با 6.04٪ بیشترین رشد را تجربه کردند، زیرا تقاضای خرد و رفتار هیجانی در این بخشها قویتر بود. پس از آن، سکه گرمی با بازدهی 4.95٪ قرار گرفت که نشاندهنده فعال بودن معاملات خرد است.
در مقابل، طلای آبشده با بازدهی 3.03٪ و طلای 18 عیار با 3.05٪ کمترین رشد را داشتند، چراکه بیشتر تابع قیمت جهانی و نرخ دلار هستند و کمتر از هیجان بازار تأثیر میگیرند. سکه امامی نیز با بازدهی 3.81٪ عملکردی متوسط داشت و در میانه جدول بازدهیها قرار گرفت.
در این هفته بازار طلا و سکه مسیری پرنوسان را پشت سر گذاشت؛ هفتهای که با گپهای مثبت و جهش قیمتی آغاز شد و با گپهای منفی و اصلاح ملایم به پایان رسید. در ابتدای هفته، رشد دلار موتور اصلی افزایش قیمتها بود و طلا و سکه را به کانالهای بالاتر برد، اما در پایان هفته با عقبنشینی دلار تا محدوده 134 هزار تومان و تعطیلی بازار جهانی طلا، قیمتها یک تا دو کانال اصلاح شدند.
با وجود این عقبنشینی، بازدهی هفتگی همه داراییها مثبت بود و بیشترین رشد به ترتیب متعلق به ربعسکه، نیمسکه وسکه گرمی شد؛ نشانهای از فعال بودن تقاضای خرد. در مجموع، رفتار بازار نشان داد که نرخ دلار همچنان تعیینکنندهترین عامل است و سیاستگذار با ابزارهایی مثل حراج شمش و تحویل سکههای پیشفروش فقط توانسته شدت نوسان را کنترل کند، نه مسیر کلی بازار را تغییر دهد.
چشمانداز کوتاهمدت؛ بازار همچنان حساس و واکنشمحور
با توجه به رفتار بازار در هفته گذشته، انتظار میرود بازار طلا و سکه در هفته پیشرو همچنان در محدودههای بالای قیمتی نوسان کند. مهمترین متغیر تعیینکننده، نرخ دلار است؛ اگر دلار بالای محدوده 134 هزار تومان تثبیت شود، بازار طلا و سکه احتمالاً دوباره به سمت سقفهای هفته قبل متمایل میشود و حتی امکان لمس دوباره کانالهای بالاتر نیز وجود دارد.
در مقابل، اگر دلار به زیر 133 هزار تومان عقبنشینی کند، بازار وارد اصلاح عمیقتر میشود و سکه امامی میتواند تا محدوده 147 تا 148 میلیون تومان کاهش یابد.
در حال حاضر، تعطیلیبازار جهانی طلا و ثبات اونس در محدوده 4338 تا 4479 دلار باعث شده وزن عوامل داخلی بیشتر شود. از طرف دیگر، سیاستگذار با ابزارهایی مانند حراج شمش، عرضه سکههای پیشفروش و مداخله ارزی تلاش میکند شدت نوسان را کنترل کند، اما تا زمانی که انتظارات تورمی بالاست، این اقدامات بیشتر نقش کندکننده دارند تا تغییردهنده.
بهطور خلاصه، بازار طلا و سکه در هفته آینده نیز پرریسک، حساس و واکنشمحور باقی میماند و هر سیگنال جدید از سمت دلار میتواند مسیر قیمتها را بهسرعت تغییر دهد.