در شماره گذشته گفتیم که شیعیان لبنان که سالها طعم تلخ مظلومیّت و محرومیّت را چشیده بودند، بیش از همه ملتهای مستضعف جهان، از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران استقبال کردند و شخصیت های علمی و سیاسی لبنان از این انقلاب شکوهمند حمایت کردند.
اینک در این شماره از تعدادی دیگر از شخصیت های لبنانی یاد می کنیم که به حمایت و پشتیبانی از انقلاب اسلامی ایران برخاستند که در رأس آنها مرحوم علامه مجاهد شیخ محمد مهدی شمس الدین بود.
مرحوم آیة اللّه محمدمهدی شمس الدین نیز هیچ گاه در موضع گیری های خود از تأیید انقلاب اسلامی ایران دست برنداشت و به بسیاری از شبهاتی که در لبنان و حتی جهان، علیه این نهضت مطرح گردید، با شجاعت پاسخ داد. او انقلاب اسلامی را بزرگترین حادثه عصر نوین که برتر از انقلاب های بزرگ تاریخ معاصر است، ارزیابی نمود و پیروزی آن را غلبه قدرت ایمان و تجربه ای پربرکت برای تمدن بشری و جهان اسلام دانست. در ماجرای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران همواره از موضع جمهوری اسلامی ایران حمایت کرد و در پیشبرد روابط ایران و لبنان همواره همگامی و اهتمام لازم را به عمل آورد. در دهه فجر سال 1369 ه.ش به عنوان میهمان جمهوری اسلامی، به ایران سفر کرد که در همین مسافرت، مجله حوزه با او مصاحبه ای انجام داد. او در تاریخ 23 رمضان سال 1410 ه.ق در پیشگفتار دوم کتاب «نظام حکومت و مدیریت در اسلام» نوشت:
«حرکت های اسلامی برای عرضه کردن ساختار حکومت در اسلام با مشکلات تئوری و عملی روبرو بود. پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و تأسیس جمهوری بر مبنای ولایت فقیه، طرح تئوریک حکومت در اسلام را از مرحله نظریه به مرحله تطبیق درآورد. این رویداد بی نظیر در جهان اسلام، حرکت های اسلامی را در سطح کار سیاسی، ارتقا داد و به شکوفایی پژوهش در مسایل جامعه، سیاست، حکومت، دولت و نظام حکومت انجامید و گروهی از فقها و متخصصان مسلمان در این نهضت فکری، آثار ارزنده ای پدید آوردند(1)».
آیة اللّه شمس الدین در مصاحبه ای خاطرنشان ساخت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نظر مجلس اعلای شیعیان لبنان در رابطه با استراتژی فعالیت در کل جهان اسلام بر این قرار گرفت که از امام خمینی قدس سره به عنوان رهبر و مرجع، حمایت کند. او درباره تأثیر انقلاب اسلامی در جهان گفت: انقلاب اسلامی در شرایط معینی به وجود آمد و شرایط تازه ای پدید آورد و در زمینه های فرهنگی، سیاسی، جهادی و بافت جامعه و آگاهی انسان ها، مرحله ای تازه در جهان اسلام آفرید. این اولین جنبش اسلامی است که به تشکیل یک دولت، منتهی گردید. دولتی که طبق برنامه اسلامی تکوین یافته و در دنیا حامیانی دارد و بر این نظر است که از خط سوم میان سرمایه داری و مارکسیسم پیروی کند. این خط که قرآن مجید از آن به عنوان «مشکات» تعبیر می کند همان مسیر قرآن در جهان معاصر است(2).
آیة اللّه شمس الدین در همایش «دیدگاه های امام خمینی قدس سره درباره جهاد و مبارزه با تهدیدات دنیای معاصر» که به مناسبت یکصدمین سالگرد میلاد امام خمینی قدس سره در بیروت برگزار گردید، طی سخنانی گفت:
«دستاوردهای امام خمینی قدس سره از حوزه ایران اسلامی فراتر رفت و سراسر جهان اسلام را در برگرفت و ایران را به جایگاه مهمی در جهان اسلام و سراسر عالم ارتقا بخشید. رهبر حکیمانه ای که بینشی عمیق در امت های اسلامی ایجاد کرد و آنان را پس از مدت ها سکوت و بی تفاوتی سران کشورهای عربی، بار دیگر به پیگیری مبارزه تا رسیدن به هدف نهایی و آزادی قدس شریف فراخواند».
بنابراین می توان گفت یکی از مهم ترین عرصه های انعکاس اندیشه های حضرت امام خمینی قدس سره همواره در میان اندیشمندان و مبارزان لبنان، فلسطین و سوریه بوده و بحث و بررسی عمیق پیرامون آن صورت گرفته است.
شیخ شهید
شیخ احمدالدین، امام جمعه اهل تسنن و حاکم شرع دادگاه های شهر صور، انقلاب اسلامی را الگویی مناسب برای همه مسلمین دانسته و از مسلمانان دعوت نمود که از آن استقبال کنند. وی در یکی از خطبه های خود گفت:
تنها راه حل مشکلات مسلمانان در اتحاد آنان در پرتو رهنمودهای امام خمینی قدس سره نهفته و به نظر من راه، راهی است که جمهوری اسلامی ایران آن را مطرح کرده است».
شهید شیخ راغب حرب امام جمعه شهرک جبشیت (واقع در جنوب لبنان) در پاسخ به سؤالی پیرامون اثرات انقلاب اسلامی بر منطقه و جهان گفته است:
«ما زمانی در حال ترس و اضطراب از حمله و تعرض دشمنان بسر می بردیم ولی اکنون در پرتو انقلاب اسلامی ایران، این دشمن است که از ما و اسلام به وحشت افتاده است. از اثرات انقلاب اسلامی همین بس که روحیه مقاومت و مقابله با استکبار و دشمنان را در ما بیدار و تقویت کرده است».
شیخ راغب حرب که یکی از پیروان پرمایه و راستین امام خمینی بود و به ایران نیز مسافرت کرد و سخنرانی های زیادی برای افشای جنایات عوامل رژیم صهیونیستی و مزدوران آنها و همچنین برای آگاهی مردم مسلمان لبنان جهت کسب حقوق از دست رفته شان ایراد نمود و از این جهت اشغالگران قدس او را دستگیر کردند، به دنبال دستگیری ایشان، مردم جنوب لبنان دست به تظاهرات زدند و شیخ علی سویدان (از روحانیون پرنفوذ و شیعه) در پایان یکی از راهپیمایی های اعتراض آمیز گفت: «هدف از این مبارزه، برافراشتن کلمه «اللّه» و مبارزه با ظالمین و مستبدان است و از آنجا که راه ما همان راه امام حسین علیه السلام و رهبرمان امام خمینی است، هرچند متجاوزان زیاد باشند به مسیر خود ادامه می دهیم».
علمای جبل عامل نیز در همین ارتباط در پیامی که به محضر امام خمینی مخابره نمودند، با ایشان عهد بستند که راه خود را بر اساس تعالیم اسلام و رهبری حکیمانه جمهوری اسلامی ایران تا پیروزی اسلام دنبال کنند.
بر اساس همین پیام ها و تظاهرات بود که رژیم صهیونیستی ناچار شد، شیخ راغب حرب را آزاد کند.
خبرنگار روزنامه ملّیّت ترکیه نیز طی مقاله ای در مورد دیدارش از لبنان خاطرنشان کرد: کسی که اسم وی بیش از دیگران در جنوب لبنان به گوش می رسد، شیخ راغب حرب است. تصاویر وی تمام در و دیوار جنوب لبنان را پوشانیده است. از سازمان امل گرفته تا حزب اللّه لبنان و حتی سازمان جهاد اسلامی، شیخ راغب حرب را از آنِ خویش می دانند. اکثر سازمان های شیعه لبنان علاقه زیادی به شیخ راغب حرب نشان می دهند و او را سایه امام خمینی در لبنان می دانند البته تاریخ تدوین این نوشته ژوئیه 1985 م قبل از به شهادت رسیدن این روحانی مبارز لبنانی است.
شهید شیخ راغب حرب طی مصاحبه ای که با خبرنگار مذکور در پشت بام منزلش واقع در حوالی نبطیه داشته، اهداف مبارزه خود را این گونه بیان داشته بود:
تا به امروز در مقابل صهیونیست ها که با اشغال اراضی ما و مناطقمان در تلاش نابود کردن ما هستند، با چنگ و دندان مقاومت کرده ایم و تا ریشه کن کردن آنان هم از پیر و جوان و کودک گرفته تا زنان، به مقاومت خود ادامه خواهیم داد. ما می دانیم که اشغالگران قدس در صورت عقب نشینی از این سرزمین ها، این مناطق را به دریاچه ای از خون تبدیل خواهند کرد.
نابودی آنان و قطع موجودیتشان از سرزمین های اشغالی فلسطین، وظیفه تمامی مسلمین جهان است. تا به امروز ما فقط در برابر نیروهای اشغالگر قدس مقاومت کرده ایم، بعد از این روش های دیگری را بکار خواهیم برد. اگر همراه ما باشید طرز استفاده از این شیوه ها را خواهید دید. تنها هدف ما مسلمانان لبنانی و فلسطینی، رهایی کامل بیت المقدس از چنگال صهیونیست هاست».
صهیونیست ها که از برنامه های این روحانی مقاوم دچار هراس و آشفتگی شده بودند، برای اینکه شیخ راغب حرب را تطمیع به همکاری با خود و یا تهدید نمایند، خواستار انجام ملاقاتی با وی می شوند، اما او آنان را نمی پذیرد.
خودش در این مورد می گوید:
«در آغاز اشغال جنوب لبنان، صهیونیست ها، خواهان ملاقات شخصی با من بودند اما من طبق فرموده امام خمینی آنان را نپذیرفتم. بازپرس به من گفت: مقام و منزلت امام خمینی برای شما در چه حدی است؟ من گفتم: ایشان نایب امام و پیشوای ما هستند و آنچه را که نهی کنند ما هم نهی می کنیم. در بازجویی ها گفتم: تنها رهبر مسلمانان جهان، امام خمینی است».
مزدوران رژیم اشغالگر قدس وقتی مشاهده کردند که شیخ راغب حرب از یک سو اهل سازش و سکوت نمی باشد و از سوی دیگر می کوشد تا شیوه های مبارزاتی امام خمینی را در لبنان به اجرا بگذارد او را در کنار منزلش به شهادت رسانیدند تا به خیال خام خود از نفوذ تفکر بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران در بین شیعیان جنوب لبنان جلوگیری کنند.
در شهر بعلبک در منطقه بقاع نیز تصاویر رهبر انقلاب اسلامی ایران و نیز بخش هایی از سخنان او بر دیوارها به چشم می خورد و مردمان شیعه این دیار یکی از میادین بعلبک را به نام میدان امام خمینی نامگذاری کرده اند و شهر مزبور چهره ای شبیه یکی از شهرهای ایران را به خود گرفته است.
در یکی از سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در تظاهراتی که به مناسبت سالگرد این قیام بزرگ، حدود بیست هزار نفر، مرد و زن مسلح در بعلبک به راه انداختند، همایش شکوهمندی از همبستگی شیعیان این سامان را با جمهوری اسلامی ایران به نمایش گذاشتند. آنان قطعنامه ای را صادر نمودند که در آن از مسلمانان جهان خواسته شده بود تحت پرچم اانقلاب اسلامی و رهبری آن با یکدیگر متحد شوند. همچنین با رهبری نظام اسلامی ایران تا آزادی فلسطین و لبنان از ذلت و سلطه، تجدید پیمان کرده و بر این حقیقت، اصرار ورزیدند که سازش کنندگان با رژیم اشغالگر قدس، خائن به اسلام و مسلمین هستند و افزوده بودند با الهام از انقلاب اسلامی، با عوامل ایجاد نفاق و تفرقه در داخل و افرادی که جوی خون و مرداب تفرقه به راه انداخته اند، مبارزه می کنیم(3).
ایوب حمید نایب رئیس جنبش امل و وزیر امور اجتماعی لبنان گفت:
«امام خمینی راه آزادی و عدالت اجتماعی را به ما آموخت. ملت های تحت ستم و محروم جهان برای تغییر وضع موجود و به وجود آوردن تحول معنوی و رهایی از قید ستمگران، امام خمینی را سرمشق خود قرار می دهند؛ از این جهت یاد ایشان همواره الهام بخش مستضعفین جهان و ملت های آزادی خواه می باشد».
(فصل نامه حضور، شماره 24، ص 248).
1. نظام حکومت و مدیریت در اسلام، آیة اللّه محمدمهدی شمس الدین، ترجمه دکتر سید مرتضی آیة الله زاده شیرازی، ص 7.
2. مجله حوزه، شماره 16، ص 41 تا 46.
3. مجله پیام انقلاب، شماره 183، ص 36 - 35.
