مهمترین پیامد وقفه تنفسی، اختلال خواب است که به صورت خواب آلودگی مفرط روزانه بوده و باعث افزایش خطر تصادفات وسایط نقلیه میشود و از علائم دیگر آن میتوان تحریک پذیری، سردرد، فشار خون بالا و افزایش میزان مرگ ناگهانی را نام برد. در ادامه با بنیتا همراه باشید تا بیشتر به این پدیده بپردازیم.
در تمام انسانها تهویه ریوی در هنگام خواب کاهش مییابد. دی اکسید کربن شریانی افزایش یافته، عضلات حلقی شل میشوند و در نتیجه راه هوایی فوقانی باریک میگردد و مقاومت دستگاه تنفس بالا میرود . خواب طبیعی دارای مراحلی است که به صورت چرخهای ظهور میکند و هر مرحله با طرح خاصی از امواج نوار مغزی همراه است. که همراه با دیدن رؤیا بوده و مشخصه آن حرکات سریع چشم و شلی منتشر عضلات اسکلتی بجز دیافراگم و تنفس نامنظم است.
افسردگی، ناتوانی جنسی و راه رفتن در خواب تحت شرایطی میتوانند اتفاق بیفتند
انقطاع تنفسیِ مسدودکنندهی دستگاه تنفسی در حین خواب، میتواند علائم دور از ذهنِ محیطی داشته باشد. ممکن است شما انقطاع تنفس را اینگونه فرض کنید که اشخاص دارای اضافهوزن درحالی که خرناس میکشند، نفس نفس زنان از خواب بلند میشوند؛ اما علائم دیگری هم برای حضور این اختلال وجود دارد. این علائم را در ذهن خود داشته باشید چون ممکن است وجودشان به علت این پدیده باشند.
افسردگی
اشتراکات زیادی بین مشکلات خواب و مشکلات روحی وجود دارند. افسردگی از جمله اشتراکات ویژهای است که به خواب مرتبط است. افسردگی ممکن است به صورت ناراحتی و ناامیدی و یا حتی گریه بروز پیدا کند اما یافتههای دیگری هم در مورد آن وجود دارد. ممکن است بهصورت عدم علاقه به کارهایی باشد که برای شما در گذشته لذتبخش بودهاند. بعضی افراد احساس گناه در مورد چیزها یا کارهایی که انجام دادهاند پیدا میکنند و یا احساس شرمساری در قبال کارهایی که در آن ناموفق بودهاند. انرژیِ کم یا تمرکز ضعیف هم میتواند اتفاق بیفتد. اشتها ممکن است کم یا زیاد شود که منجر به اضافهوزن یا کاهش وزن میشود. حتی افسردگی ممکن است بهصورت آسیب زدن به خود یا دیگران بروز پیدا کند. زمانی که هر کدام از اینها اتفاق بیفتد درمان انقطاع تنفس در خواب ممکن است کمک کند اما بعضی افراد ممکن است به داروهای ضد افسردگی و معالجات دیگر هم احتیاج پیدا کنند. همراه با افسردگی، اضطراب، حملات قلبی در شب و کجخلقی هم میتواند با پدیده انقطاع تنفس ظاهر شود.
مشکلات فکری
خواب میتواند تأثیر عمیقی بر توانایی تفکر شما داشته باشد. هنگامیکه یک فردِ دارای انقطاع تنفسی به خواب عمیق فرو میرود مجراهای هوایی بسته میشود و بدن مجبور میشود اندکی بیدار شود تا نفس بکشد. این انقطاع منجر به بیداریهای مقطعی مدام و خوابی با کیفیتِ پایین میشود. یکی از مهمترین عملکردهای مغز پاک کردن اضافههای گذرگاههای مغزی ازجمله ادنوزینهای (adenosine) مخابره کننده عصبی است. وقتی روند این عملکرد دچار اختلال شود دیگر خواب نمیتواند احیاکنندهی بدن باشد. برای همین فردِ دارای انقطاع تنفس، افکار خود را مبهم احساس میکند مانند اینکه مغزش را مه گرفته باشد. نتایج آن شامل مشکلات تمرکزی و مشکلات در حافظه کوتاهمدت است.
ناتوانی جنسی
مشکلات در نعوظ و عدم توانایی در نگهداشتن نعوظ در مردان از علائم این پدیده در مردان است. این مشکل میتواند به علت جریان خون آرام در آلت تناسلی باشد. نمونههای چندی مشاهده شده است که انقطاع تنفس در خواب بر روی رگها و مجاری آنها تأثیر دارد. البته این مشکل میتواند به علت فشار خون بالا، مشکلات قلبی یا کلسترول بالا نیز باشد. باور بر این است که خواب منجر به التهاب بدنی میشود. استرس ناشی از اختلال در تنفس در شب همراه با کاهش سطح اکسیژن علائم التهاب را تشدید میکند. ممکن است حتی بهطور مستقیم به رگها آسیب برساند و بهعلاوه آن ممکن است به سیستم عصبی کنترل کنندهی جریان خون نیز آسیب برساند.
فشار خون بالای غیر قابل کنترل
خواب ممکن است باعث فشارخون بالا شود. این شرایط میتواند منجر به حملهی قلبی شود. همانگونه که قبلاً توضیح داده شد جریان نامنظم تنفس در حین خواب باعث کاهش سطح اکسیژن در خون میشود و ضربان قلب را دچار اختلال میکند که منجر به فشار خون بالا میشود. التهاب ناشی از آن تمام بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. زمانی که کنترلِ فشارخون با تغییر سبکِ زندگی و دارو ممکن نیست انقطاع تنفس در خواب باید بهعنوان عاملی مهم مورد بررسی قرار گیرد.
بلند شدن از خواب برای ادرار
اگر شما از جمله کسانی هستید که در شب برای ادرار کردن از خواب بلند میشوید احتمالاً به انقطاع تنفس در خواب مبتلا هستید. این شرایط که ناکتوریا (nocturia) نامیده میشود ممکن است در موقعیتهای گوناگونی رخ دهد مانند مکش جریان خون بیش از اندازه هنگام رفتن به رختخواب، استفاده از داروهای ادرارزا مانند لاسیکس (Lasix) یا بزرگشدگی بیش از حد پروستات در مردان. یکی از دلایل شب ادراری هم پدیدهی انقطاع تنفس در خواب است. خوابِ منقطع همچنین میتواند تولید هورمون ضدِ اورهسازی را دچار اختلال کند. این هورمون به طور طبیعی از ادرار کردنِ ما در شب جلوگیری میکند. وقتی این هورمون تولید نشود ما تعداد دفعات زیادتری را به دستشویی خواهیم رفت. بهعلاوه خواب سبکتر به علت خواب منجر به بیداری ما و آگاهی از پر بودن مثانه باعث میشود که ادرار ما در شب افزایش پیدا کند. درمان میتواند بیدار شدن در حین خواب برای دفع ادرار را کاهش دهد.
سایش دندانها
فشار دندانها روی هم یا ساییدن آنها ممکن است از علائم دیگر این پدیده باشد. این امر نسبتاً شایع است و 10 درصد مردم به آن مبتلا هستند. در بعضی افراد ممکن است بهطور غیر ارادی برای منقبض کردن ماهیچههای مجرای هوا باشد که از به عقب برگشتن فک جلوگیری میکند. این امر از افتادن زبان که به فکِ بالا چسبیده است جلوگیری میکند و نمیگذارد که راه هوا بسته شود. درواقع با بسته شدن راهِ هوا مبارزه میشود و این منجر به بیداریِ فرعی کمتری در خواب میشود. متأسفانه سایش دندانها میتواند منجر به خرابی مینای دندان و مشکلات فک و سردرد شود.
اگر از این ماجرا لذت بردید میتوانید یک نگاهی هم به " 7 راه طبیعی برای جلوگیری از خروپف کردن هنگام خواب [قسمت دوم/پایانی]" بیندازید.