مهمترین پیامد وقفه تنفسی، اختلال خواب است که به صورت خواب آلودگی مفرط روزانه بوده و باعث افزایش خطر تصادفات وسایط نقلیه میشود و از علائم دیگر آن میتوان تحریک پذیری، سردرد، فشار خون بالا و افزایش میزان مرگ ناگهانی را نام برد. در ادامه با بنیتا همراه باشید تا بیشتر به این پدیده بپردازیم.
خواب بدون نشاط
هنگامی که خواب احیاگر و بانشاط نیست هر چقدر هم که طولانی باشد معرّفِ انقطاع تنفس است. خوابِ ناکارآمد معمولاً از علائم بدخوابی یا بیخوابی نیز هست. اگرچه وقتی کیفیت خواب به علت کم بودن زمان خواب پایین میآید مشکلات مشابه هم اتفاق میافتد و ممکن است بهآسانی منجر به چرت شود. این اتفاق باعث به خواب رفتن آسان در شب میشود و افراد دچار این پدیده در عرض چند ثانیه تا چند دقیقه به خواب میروند. این اتفاق بسیار خطرناک است بهویژه اگر خوابآلودگی در هنگام رانندگی اتفاق بیفتد.
سوزش معده
سوزش معده در هنگام شب یا بازگشت اسید معده میتواند نشانه انقطاع تنفس در خواب باشد. اکثر افرادی که این تجربه را دارند در طول روز رفلاکس مری-شکم را داشتهاند. بافت ماهیچه حلقوی به نام ماهیچه زیرین مری وجود دارد که مانع از ورود محتویات معده میشود. مری تونلی ماهیچهای از گلو به معده است. هنگامیکه مری ضعیف باشد نمیتواند کامل تونل را ببندد و به همین دلیل رفلاکس و سوزش پدید میآید. سقوط جریان هوا نیز میتواند اثری منفی داشته باشد و محتویات معده را به سمت مری بکشد؛ بنابراین سوزش معده یا رفلاکس اگر منجر به سرفه یا احساس خفگی در حین خواب شود میتواند اثباتی برای انقطاع تنفس در خواب باشد.
راه رفتن در خواب
این شاید یکی از علائم عجیب انقطاع تنفس در خواب باشد. یکی از رفتارهای غیرطبیعی در حین خواب راه رفتن در حین خواب است که میتواند نشان دهندهی آن باشد. درواقع دیگر رفتارها مانند حرف زدن در هنگام خواب، خوردن در هنگام خواب و دیگر رفتارها و حرکات نیز میتواند نشان دهندهی این پدیده باشد. برای نمونه حرکت دادن اعضا میتواند برای ادامه نفس کشیدن باشد و معمولاً با درمان برطرف میشود. زمانی که بخش خودآگاه آسیب ببیند رفتارهای پیچیدهتر هم میتواند اتفاق بیفتد. بهجای آنکه فرد کاملاً بیدار باشد یا کاملاً خواب ممکن است مغز، این دو حالت را باهم ترکیب کرده و همزمان خواب و بیداری اتفاق بیفتد. قسمتی از مغز که آگاهی و حافظه را کنترل میکند ممکن همچنان در حالت خواب باشد درحالیکه حرکاتی مانند راه رفتن را کنترل میکند. فردی مبتلا به راه رفتن در هنگام خواب ممکن است بلند شود و رختخواب یا حتی خانه را بدون آنکه به خاطر آورد، ترک کند. انقطاع تنفس در خواب میتواند ناحیه خواب را متلاشی کند و در حالت شدیدتر این نواحی را ترکیب کند و منجر به اینچنین رفتارهای پیچیدهای شود.
خشکی آب و تراوُش بزاق
دو رفتار متضاد که میتواند نشان دهنده خواب باشد. خشکی دهان زمانی اتفاق میافتد که مسیر بینی مسدود است و تنفس از طریق دهان انجام میشود. این اتفاق میتواند به علت حساسیتها، انحراف بینی یا حتی سرماخوردگی باشد. اگر با دهانِ خشک بیدار میشوید یا هنگام خوابیدن در کنار خود لیوان آب میگذارید احتمالاً در معرض خطر این پدیده هستید. تنفس از طریق دهان میتواند باعث خرناس و خروپف شود. گاهی اوقات ترشح بزاق و خیسیِ دهان بهصورت غیر منتظرهای اتفاق میافتد. ترشحات دهان به علت باز بودن دهان و ریختن بزاق از گوشهی آن بر روی بالش است. به هر حال دهانِ خشک یا خیس به همراه بزاق نشان دهندهی تنفس از طریق دهان است و خطر انقطاع تنفس در خواب را نشان میدهد.
انقطاع تنفس یکی از رویدادهای شایع است که از کیفیت خواب میکاهد و میتواند منجر به نتایج خواسته یا ناخواسته شود. این علائم نشان دهنده حتمی خواب نیست اما بدون شک نشان میدهد که زمینه آن مهیا است. خوشبختانه درمانهای مؤثری وجود دارند که میتوانند به شما برای خوابی بهتر و احساسی خوبتر کمک کنند.
تشخیص
انجام یک معاینه فیزیکی برای تشخیص آپنه خواب لازم است، پزشک شما برای تشخیص داخل دهان و گلو شما را بازدید میکند. خروپف و یا احساس بیش از حد خواب آلودگی در طول روز.
مطالعه خواب برای تأیید تشخیص نیاز است؛ مطالعات خواب باید به طور سنتی در یک مرکز خواب در شب انجام گیرد، اما با این حال، تحقیقات اخیر نشان میدهد که برای تشخیص و مطالعات خواب گاهی اوقات در خانه نیز با استفاده از بعضی تجهیزات انجام پذیر است.
در مراکز خواب، سنسورهایی بر روی انگشت، پوست سر و قفسه سینه قرار میگیرد که هر کدام از آنها وظایفی به عهده دارند که به شرح زیر است:
حسگرهایی که بر روی پوست سر قرار میگیرد امواج مغزی را برای اندازهگیری اینکه چه مدت طول میکشد تا بیمار به خواب رود، و چه مدت طول میکشد تا وارد مراحل مختلف خواب شود و اغلب چگونه در طول شب از خواب بیدار میشود را شناسایی میکند.
حسگری که در انگشت قرار میگیرد سطح اکسیژن در خون را اندازهگیری میکند. حسگرهایی که بر روی قفسه سینه قرار گرفته، نرخ ضربان قلب و تنفس ثبت میکند، و همچنین اینکه چگونه باعث قطع تنفس در بیمار میشود را بررسی میکند. همچنین حسگری که در داخل سوراخهای بینی قرار میگیرد فقط برای اندازهگیری جریان هوا است.
عوارض
پر فشاری خون، سکته مغزی، نارسایی و حمله قلبی، آریتمی ضربان قلب، ناتوانی جنسی، کاهش کارایی و بازدهی فرد در امور تحصیلی و شغلی، افزایش ریسک ابتلاء به دیابت تیپ دو، افزایش بروز اختلال بیش فعالی و کمتوجهی در کودکان، کاهش کیفیت خواب فرد و احساس خستگی و خواب آلودگی شدید در طی روز، کاهش سطح اکسیژن خون که منجر به فعالیت بیشتر قلب و افزایش فشار خون و همچنین بزرگ شدن قلب میشود.
درمان
برای درمان آپنه انسدادی خواب، بسیاری از مردم با استفاده از دستگاه کمک تنفسی CPAP برای مدیریت و درمان اختلال تنفسی روزمره خود استفاده میکنند، این دستگاه اجازه میدهد تا شما به آسانی تنفس کنید.
کاهش وزن ممکن است در برخی موارد مفید باشد؛ راههای دیگر درمان، عمل جراحی (برای برداشتن بافت اضافی در پشت گلو، به عنوان مثال) ممکن است کمک کند.
هنگامی که شما به خواب می روید، باید تمام عضلات را شل کنید از جمله عضلاتی که فک را به جلو هدایت میکند،
برای آپنه خواب مرکزی، درمان اختلالات عصبی یا قلبی عروقی زمینه ساز ممکن است باعث از بین رفتن آپنه خواب شود، همچنین سی پی ای پی (CPAP) نیز ممکن است مفید باشد.
در صورتی که هر یک از شرایط زیر برای شما رخ دهد، با پزشک خود تماس گرفته و او را در جریان قرار دهید:
در طول ساعات بیداری بیش از حد خواب آلود میباشید
خروپف زیادی: شریک بستر شما متوجه است که تنفس شما گاهی اوقات وقتی که در خواب هستید متوقف میشود.
قسمت قبل را میتوانید در "بررسی نتایج عجیب وقفه تنفسی درخواب [قسمت اول]" ببینید.