حکم

در گفتار نخست، بیان شد: احکام شرعی، در جاهایی با ابزار، پیوستگی دارند و سپس این مساله طرح شد که آیا، با دگرگونی این ابزار، حکم شرعی دگرگون می شود یا خیر؟ بنا شد که از هر یک از این موارد و نمونه ها، تحلیل فقهی بشود و در پایان نتیجه گیری کلی صورت پذیرد، شاید از این رهگذر بتوان، به یک قاعده فقهی ست یافت.

مقاله ای که در پیش روست، مربوط به مباحث تفسیر موضوعی قرآن کریم می باشد که مستقلاً به عنوان مقاله ای تقدیم گردیده است

*-عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد

محبت، مدارا و عطوفت، از واژه های زیبا و ستودنی است که دارندگان آن، اعم از انسان و مکتب، مورد تحسین و ستایش قرار می گیرند. در مقابل، واژه هایی مانند، تنفر، انزجار و خشونت مورد ذم و سرزنش است. این حکم عقل و فطرت است و هیچ نزاع و مناقشه ای برنمی انگیزد. امانکته اساسی درتطبیق آن بر صغریات است که در عرصه های مختلف، چالش های گوناگونی را سبب شده است.

وجود رابط و قسیم آن وجود مستقل، از جمله مسائل و محمولات فلسفه است که در حکمت متعالیه، هم در حوزه قضایا و هم در عالم اعیان مورد بحث و بررسی واقع شده است

یکی از بحث های مهم در ارتباط با نظریه ی قبض و بسط تئوریک شریعت، روشن ساختن نوع رابطه ای است که این نظریه مدّعی عمومیت آن در حوزه ی معارف بشری و دینی است. پیش از آن که به بررسی این مطلب بپردازیم شایسته است به انواع معرفت های بشری و رابطه های علوم با یکدیگر نگاهی گذرا داشته باشیم:

محصول کار مسلمین در قرنهای گذشته درباره احکام وجود چه بوده است؟ آیا فقط به بازگو کردن گفته های پیشینیان یونانی اکتفا کرده اند و نقش واسطه و رابطه را ایفا نموده اند یا اینکه به نقد و بررسی اصول پیشین پرداخته و حتی اصول و براهین جدیدتری آورده اند؟ و از این مهمتر، بابها و عناوین و مباحث جدیدی را گشوده اند و در تکامل فلسفه نقش در خوری ایفا نموده اند؟ ...

قبل از ورود در بحث جایگاه فتوا در موارد فقد قانون لازم می دانم فلسفه وجودی قانون را از نظر اسلام بررسی کنم، زیرا متأسفانه اهمیت وجود قانون از نظر بسیاری از کسانی که سر و کار با قانون ندارند، و در مناصب اجرایی و قضایی کشور نیستند روشن نیست و چنین فکر می کنند که می توان مشکلات یک جامعه دینی و مذهبی را بدون وجود قانون حل و فصل کرد

خوارج، از گروههای جنجال آفرین قرون نخستین تاریخ اسلام، گاه با اندکی هوادار، به دلیل خصلتهای ویژه وبی باکی نشأت گرفته از جمود و عصبیّت، تنشهای مهمی در پهنه سیاسی و اعتقادی مسلمانان پدید آوردند

مساله ولایت و حاکمیت فقیه از دیر باز در خلال مباحث فقهی امری ملموس و غیرقابل انکار بوده و در بستری بسیاروسیع در ابواب مختلف فقه، از حاکم و حکومت و سلطان عادل یاد شده است.