گیربکس اتوماتیک سال هاست که به پاشنه آشیل صنعت خودروسازی ایران مبدل شده است. خودروسازان ایرانی با توجه به افزایش شدید ترافیک و ازدحام کلان شهرها به خوبی از تمایل مشتریان نسبت به خرید خودروهای اتوماتیک آگاهند اما طی سال های اخیر نتوانسته اند تا با بومی سازی تکنولوژی مربوط به تولید گیربکس اتوماتیک خود را از این مشکل رها سازند و حالا با اعمال دور تازه تحریم ها، بار دیگر طیف وسیعی از خودروهای اتوماتیک پر تیراژ، گرفتار کمبود این قطعه حیاتی شده اند.
جالب است بدانید که در دور قبلی تحریم ها نیز چنین مشکلی روی داده بود و با خروج پژو از ایران، شاهد توقف ناگهانی تولید مدل های اتوماتیک پژو 206 تیپ شش و پژو 207 و افزایش قیمت مدل های قدیمی این خودروها در بازار بودیم. متاسفانه به نظر می رسد که خودروسازان کشور علیرغم آگاهی از این مسئله، نتوانستند در دوران برجام نسبت به خرید تکنولوژی های مربوطه اقدام نمایند و در دور تازه تحریم ها نیز چنین مشکلی حتی با شدت و حدت بیشتر تکرار خواهد شد.
به گفته منابع آگاه، کمبود گیربکس اتوماتیک ساخت شرکت پانچ، دلیل توقف تحویل خودروهای کوییک اتوماتیک سایپا بوده است که اخیرا توسط این شرکت به متقاضیان اعلام شده است. همچنین با پایان ظرفیت انبارهای ساینا اتوماتیک (که در ماه های اخیر تولید شده اند) این احتمال وجود دارد که عرضه این خودروها نیز متوقف شود.
این همه ماجرا نیست، ایران خودرو نیز قصد داشت تا پس از سال ها تاخیر، نسخه اتوماتیک دنا پلاس توربو را طی سال جاری به بازار معرفی کند و در صورت خروج یا تعلیق همکاری کمپانی بلژیکی پانچ در ایران، احتمال دارد که عرضه این خودرو نیز به تاخیر افتاده یا فعلا از دستور کار خارج شود. البته باید تاکید کرد که تاکنون پانچ بلژیک یا طرفین ایرانی، هیچ یک رسما تعلیق فعالیت در ایران را اعلام نکرده اند اما همانطور که گفته شد توقف عرضه کوییک اتوماتیک می تواند، اولین نشانه از تعلیق فعالیت پانچ در ایران باشد.
ماجرا وقتی بغرنج تر می شود که قضیه خروج رنو از بازار ایران و توقف عرضه تندر 90 اتوماتیک و ساندرو اتوماتیک نیز به شرایط فوق افزوده شود. با این حساب طی ماه های پیش رو، عملا عرضه درصد بالایی از خودروهای اتوماتیک به بازار کُند خواهد شد و افزایش قیمت نمونه های دست دوم این خودروها نیز قابل پیش بینی به نظر می رسد.
در چنین شرایطی تنها انتخاب باقی مانده مشتریان خواهان خودرو اتوماتیک، نمونه های چینی خواهد بود که احتمالا فعالیت در ایران را ادامه خواهند داد. شاید خودروسازان داخلی نیز بهتر باشد تا هرچه سریعتر به سراغ کمپانی های چینی رفته و به نوعی تکنولوژی ساخت گیربکس اتوماتیک را از ایشان خریداری نمایند تا بلکه در آینده از تکراری چنین اتفاقی برای بار سوم، جلوگیری به عمل آید.