فشار اکسیداتیو
دود سیگار آ‌میزه پیچیده ای متشکل از بیش از 4000 ماده شیمیایی به ویژه رادیکال های آزاد وعوامل تراتوژنز و سرطان زاست. رادیکال های آزاد در جریان متابولیسم عادی نیز در بدن تولید می شوند. سیگار فشار محیطی مضاعفی را برکل سیستم بدن (ونه تنها ریه ها) وارد می سازد. دود سیگار غیر از رادیکال های آزاد حاوی هیدروکربن های حلقوی معطر ونیتروزآ‌مین هاست که هر دو از عوامل ایجاد سرطان محسوب می شوند.
در سیگاری ها آ‌سیب های ژنتیکی هم در ژنوم های میتوکندری و هم در هسته ماکروفاژهای ریوی مشاهده می شود. هر پک سیگار حاوی بیش از 10 14 رادیکال آزاد با وزن مولکولی کم و با مرکزیت کربن یا اکسیژن است. دود تازه سیگار متجاوز از 300 پتت اکسید نیتریک تولید می کند که به آ‌رامی به دی اکسید نیتروژن تبدیل می شود. هردوی این گازها حاوی رادیکال آزاد هستند.
جرم سیگار (زچث) حاوی رادیکال، چربی دوست و سمی کینون است که با تحمل چرخه احیا، اکسید کننده هایی نظیر سوپراکسید و هیدروژن پراکسید، را تولید می کند. در حضور فلزات واسطه نظیر آ‌هن ومس، هیدروژن پراکسید احیا و به رادیکال فعال هیدروکسیل تبدیل می شود که در نتیجه فعالیت این رادیکال، رادیکال های آزاد زیادی به طور درون زاد تولید می شوند.
میزان ابتلا به بیماری آ‌ترواسکلروزیس در بین سیگاری ها زیاد است، چون دود سیگار حاوی موادی است که منجر به پراکسیداسیون لیپید می شوند. برهم کنش ایجاد شده بین رادیکال های آزاد و پیوندهای چند غیر اشباعی اسیدهای چرب موجود در پئپ سبب تشکیل پراکسیدها و آ‌سیب پئپ می شود و در نتیجه آ‌ن، ماکروفاژها، پئپ سیگاری ها را به میزان زیادی جذب می نمایند .انباشتگی به وجود آ‌مده در سلول ها در اثرآ‌ن، پلا ک های مولد آ‌ترواسکلروزیس را تولید می نمایند.
سیگاری ها مستعد ابتلا به آ‌ترواسکلروزیس ناشی از آ‌سیب های اکسیداتیو هستند ولی با دادن آ‌نتی اکسیدان های غذایی می توان این امر را تا حدی کاهش داد. اثرات حفاظتی آ‌نتی اکسیدان ها در مقابل آ‌سیب های اکسیداتیو به قابلیت آ‌نها در حذف اکسیدکننده ها از پلا سما و از بافت ها و نیز مهار تشکیل نیتروزآ‌مین ها مربوط است.
بر اساس مطالعات انجام یافته، میزان سرمی آ‌لفا وبتا کاروتن، آ‌لفا وبتا کریپتو گزانتین، لوتئین و ویتامین های ٴ و ئ سیگاری ها در مقایسه با غیرسیگاری ها کمتر است. با دادن ویتامین ٴ که یک عامل احیا کننده قوی می باشد، می توان میزان ویتامین ٴ پلا سما را در سیگاری ها افزایش داد. دریافت این ویتامین توسط نوجوانان سیگاری حائز اهمیت بیشتری است، چون مصرف سبزیجات و میوه جات غنی از آ‌ن در بین این گروه سنی زیاد نیست.
تفاوت های غذایی سیگاری ها با غیر سیگاری ها
سیگاری ها کمتر تمایل به دریافت رژیم غذایی کامل دارند و میزان مصرف کافئین از طریق چای یا قهوه در آ‌نها بیشتر است. مصرف سبزیجات و میوه جات به ویژه هویج و سبزیجات سبز رنگ در بین زنان جوان سیگاری و مصرف میوه جات و آ‌ب میوه در بین مردان جوان سیگاری کمتر است.
در سیگاری ها معمولا تمایل به مصرف شیر، ماست، پنیر و غلا ت صبحانه کم و تمایل به مصرف گوشت، تخم مرغ، گوشت های فرآ‌یند شده، سیب زمینی، چیپس، غذاهای سرخ شده و چربی های حیوانی بیشتر است. مطالعات نشان داده است که دریافت انرژی وچربی دربین سیگاری ها زیاد و دریافت فیبرغذایی، آ‌هن، کلسیم، بتا کاروتن، فولا ت و ویتامین های ٴ و ئ کم است.
استعمال سیگار سبب پیدایش تغییراتی در حس بویایی سیگاری ها و به تبع آ‌ن تغییر ذائقه آ‌نها می شود. تمایل به خوردن شیرینی در بین سیگاری ها کمتر می شود. برخی از سیگاری ها رفته رفته سیگار را جانشین غذا می نمایند. سایر تفاوت های غذایی متناسب با مدت زمان اعتیاد نزد سیگاری ها مشاهده می شود.
نتیجه گیری
والدین و متولیان امور بهداشتی باید مانع از پیدایش اعتیاد به سیگار در بین نوجوانان و جوانان شوند و در صورت وجود اعتیاد نسبت به ریشه کنی آ‌ن به طور جدی اقدام نمایند و به حذف تصویر مطلوبی که جوانان نسبت به کشیدن سیگار در ذهن خود ترسیم نموده اند، کمک کنند.
جوانان کم سن و سال سیگاری بایستی از عوارض و پیامدهای سوء و ناخوشایند و غیر بهداشتی سیگار به ویژه در دوران جوانی آ‌گاه شوند و دست کم به عنوان یک اقدام تغذیه ای، مکمل های ویتامینی به ویژه ویتامین های ٴ و ئ را جهت مبارزه با عوارض سوء غذایی ناشی از استعمال سیگار و البته با نظارت و نظر متخصصان ذی ربط دریافت نمایند.
برای خواندن بخش اول- سیگار، آتشی بر خرمن سلامت- اینجا کلیک کنید.
