ویتامین دیگری که در سبوس به میزان قابل توجهی وجود دارد، ویتامین‌های گروه B است. این گروه از ویتامین‌ها عمدتاً در فعالیت و سلامت سیستم عصبی و استحکام و سلامت پوست مؤثر هستند، به‌علاوه خواص مفید دیگری نیز به همراه دارند.
در دوران سالمندی یکی از مهم‌ترین اختلالاتی که شخص را تهدید می‌کند، عوارض عصبی از قبیل بی‌حوصلگی، افسردگی، بی‌میلی به انجام کارهای شخصی، احساس تنهایی، ترس از فرسودگی و مرگ، از دست دادن انگیزه برای زندگی کردن و ... می‌باشد.
بنابراین هر عاملی که بتواند در اختلالات عصبی و روحی ذکر شده تخفیف حاصل نماید و به بهبود روحیه و ایجاد انگیزه در سالمندان کمک کند، قدمی بسیار موثر و مفید در حفظ سلامت این گروه است. یکی از فاکتورهایی که می‌تواند در سلامت سیستم عصبی سالمندان مؤثر باشد، منابع غذایی غنی از ویتامین‌های گروه B است که در این میان، مصرف غلات با سبوس نقش مفیدی دارد.
دو راهکار برای استفاده هر چه بیشتر از پروتئین‌‌ها
1- از انواع پروتئین‌های حیوانی که موجب افزایش چربی‌های نامطلوب خون نمی‌شوند، استفاده گردد، که در این ارتباط بهترین ماده خوراکی که توصیه می‌شود ماهی و محصولات دریایی است زیرا علاوه بر آنکه زیانی برای سالمندان ندارند، بلکه در کاهش چربی‌های خون و حفظ تعادل فشار خون نیز مؤثرند، البته چنانچه به صورت کباب‌شده یا بخارپز استفاده شوند و از سرخ کردن آنها به‌خصوص با روغن زیاد و به مدت طولانی پرهیز گردد، بسیار مفیدتر خواهند بود.
2- از ترکیبی از دو نوع پروتئین گیاهی مانند غلات و حبوبات یا غلات و مغز دانه‌ها و یا حبوبات و مغز دانه‌ها استفاده گردد. در این صورت ارزش پروتئینی آن افزایش می‌یابد.
البته مصرف مقداری پروتئین حیوانی مفید مانند گوشت سفید (ماهی و مرغ)، لبنیات کم‌چربی و تخم‌مرغ در حد اعتدال در برنامه غذایی سالمندان ضروری است.
چربی‌ها
مقدار چربی مصرفی روزانه حدود 30-25 درصد کل انرژی روزانه را به‌طور معمول تأمین می‌نماید. میزان و نوع چربی برنامه غذایی در دوران سالمندی بسیار مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد. امروزه ثابت شده که نوع چربی مصرفی، حتی اهمیت بیشتری در مقایسه با مقدار آن دارد (البته مقدار چربی هم مهم است).
چربی‌های دارای اسیدهای چرب اشباع‌شده مانند انواع چربی‌های جامد، باید تا حد امکان در برنامه غذایی محدود شوند و چربی‌های با اسیدهای چرب اشباع‌نشده یعنی روغن‌های گیاهی که در حرارت محیط مایع هستند، باید درصد بیشتری از کل چربی مصرفی را به خود اختصاص دهند.
برخی از انواع چربی‌ها قابل رؤیت هستند، یعنی به چشم دیده می‌شوند، مانند انواع روغن‌ها و نیز چربی‌هایی از قبیل کره، خامه، چربی گوشت، مرغ و امثال آن، ولی بعضی از چربی‌ها غیرقابل رؤیت می‌باشند و ظاهراً دیده نمی‌شوند، مانند چربی موجود در مغز دانه‌ها (آجیل)، چربی موجود در شیر، ماست، پنیر و ...، بنابراین منظور از چربی مصرفی، انواع مختلف چربی موجود در مواد غذایی است.
چربی موجود در منابع حیوانی (به جز ماهی) از نوع چربی‌های اشباع‌شده می‌باشد و چربی موجود در منابع گیاهی (به‌جز روغن نباتی جامد) از نوع چربی‌های اشباع‌نشده است. چربی‌های اشباع‌شده موجب افزایش چربی‌های نامطلوب خون می‌شوند، ولی چربی‌های اشباع‌نشده برای انسان مفیدند، به‌خصوص روغن زیتون و انواع آجیل خام بدون نمک و نیز ماهی، در کاهش چربی‌های خون موثرند. البته سالمندان عزیز توجه داشته باشند که انواع چربی (اعم از اشباع‌شده و اشباع‌نشده)، به علت پرکالری بودن، باعث افزایش وزن و چاقی می‌شوند، بنابراین نباید در مصرف این دسته از مواد غذایی افراط کرد. به‌خصوص در دوران سالمندی که احتمال چاقی افزایش می‌یابد، این امر باید مورد توجه قرار گیرد.
بهتر است لبنیات مورد استفاده سالمندان نیز از نوع کم‌چربی باشد. مصرف مواد سرخکرده و پرچربی به هیچ وجه در هیچ یک از گروه‌های سنی، به‌خصوص در گروه سالمند توصیه نمی‌شود.
برای خواندن بخش اول- تغذیه ویژه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها- اینجا کلیک کنید.
