بررسی کاهش شنوایی در اطفال (۲)

علائم بالینی کری‌های ارثی

علائم بالینی کری‌های ارثی و مادرزادی را به دو نوع تقسیم می‌کنند. در نوع شدید کری اگر بیمار آموزش نبیند، کودک کر و لال خواهد شد و اگر یک گوش مبتلا شود تا 5 الی 10 سالگی مشخص نمی‌گردد. در نوع خفیف، با تاخیر شروع به صحبت کردن می‌کند و در مدرسه پیشرفت درسی ندارد؛ ولی تشخیص سریع آن مشکل است.

انواع شدید، حدود یک الی دو سالگی و انواع خفیف در زمان مدرسه تشخیص داده می‌شود. تکامل شنوایی از دوران داخل رحمی با تشکیل ساختمان‌های آناتومیک شنوایی آغاز می‌شود و در دوران بلوغ رشد آن ادامه می‌یابد. نوزاد سالم و طبیعی در زمان تولد به صداها پاسخ می‌دهد و علائم پیشرفت شنوایی، شناخت صدای مادر و تشخیص شدت اصوات است.

با افزایش سن، تغییرات ساختاری در ساختمان گوش رخ می‌دهد. تغییرات اولیه بعد از نوزادی در گوش میانی به صورت تغییر وضعیتی پرده صماخ است. حلزون تقریبا به اندازه دوران بلوغ می‌باشد و توانایی پاسخ به صدا را در هفته 24 حاملگی دارد. سیستم شنوایی عصبی مرکزی نیز شروع به رشد می‌کند و تا 10 سالگی کامل می‌شود. این تغییرات و تکامل تدریجی، عامل اصلی تعیین آزمایش‌های شنوایی و روش‌های ناتوانی شنوایی در بیماران است.

 عوامل خطر

سابقه کری خانوادگی عفونت‌های مادرزادی مثل سرخجه، ناهنجاری‌های جمجمه‌ای صورت، وزن زمان تولد کمتر از 1500 گرم، ابتلا به زردی که منجر به تعویض خون شود، مصرف داروهای سمی برای گوش ابتلا به مننژیت باکتریال، آپکار دقیقه پنجم 0-3 اشکال در شروع تنفس خود به خود به مدت 10 دقیقه، تنفس مصنوعی با دستگاه به مدت 10 روز یا بیشتر، تاخیر در تکلم، سابقه ضربه به سر و شکستگی استخوان گیجگاهی، ابتلا به اوریون و سرخک از عوامل خطر هستند.

در صورتی که مطابق جدول زیر فعالیت‌های کودک شما با سن او هماهنگی نداشته یا جزء یکی از گروه‌های زیر باشد، برای ارزیابی شنوایی باید به پزشک مراجعه کنید:

سن کودک: فعالیت‌هایی که قادر به انجام آنهاست.

دو ماهگی: به صدا گوش می‌دهد و خنده اجتماعی می‌کند.

چهار ماهگی: به صدای خشن و آرام پاسخ متفاوت می‌دهد، به تحریکات مختلف با صدا پاسخ می‌دهد و از جیغ کشیدن لذت می‌برد.

هشت ماهگی: با صدا کردن اسمش فعالیت خود را متوقف کرده، همچنین صداها را تقلید می‌کند.

ده ماهگی: با دقت حرکات مختلف را تقلید می‌کند. اولین کلمات را ادا می‌کند.

دوازده ماهگی: با حرکات به تقاضاهای مختلف پاسخ می‌دهد و افراد خانواده را نیز با نام می‌شناسد.

سه سالگی: اگر سه سالگی تکلم نامفهوم دارد یا قادر به بیان جملات ساده نمی‌باشد،

پنج سالگی: قادر به ساختن جملات صحیح نیست یا روان صحبت نمی‌کند، هنگام صحبت کردن دستپاچه و مضطرب می‌شود، بسیار آهسته و یا خیلی بلند صحبت می‌کند.

بیماریابی شنوایی

ارزیابی شنوایی از هنگام تولد باید آغاز شود. تمام اطفالی که در معرض خطر هستند، باید ارزیابی شوند؛ زیرا در برخی اطفال کاهش شنوایی یا تاخیر آغاز می‌شود. ارزیابی دوره‌ای تا سه ماهگی هر شش ماه یکبار باید انجام شود، زیرا این زمان دوره‌ای حساس برای تکامل زبان است.

برای تشخیص بیماری اقدامات زیر را می‌توان انجام داد: 1- تست OAE و ABR 2- برنامه‌هایی به منظور درک شنوایی.  3- ادامه ارزیابی‌ها به منظور درک شنوایی. 4- گرفتن شرح حال از فردی که مراقب کودک است. به منظور تشخیص علائمی از کاهش شنوایی در دوران مهد کودک، آمادگی، پیش‌دبستانی، دبستان و حتی تا 16 سالگی، ارزیابی شنوایی مفید می‌باشد. در این سن با استفاده از تست PTA می‌توان بیماریابی کرد. نکته دیگر اینکه برای ارزیابی‌های بیشتر و تشخیص دقیق‌تر، ارزیابی تکلم و بررسی نقایص احتمالی نیز مفید است.

 پیشگیری

موارد پیشگیری عبارتند از: 1- جلوگیری از ازدواج‌های فامیلی در افراد کرمادرزاد. 2- دقت در تجویز داروهای سمی برای گوش  3- ابتلا به سرخجه در سه ماهه اوایل حاملگی که گاهی اگر محرز باشد، سقط جنین ضرورت دارد. 4- در زن و شوهری که عدم تجانس خون دارند، باید قبل از زایمان انتظار موضوع را داشت و در صورت لزوم بلافاصله خون را تعویض کرد. 5- تست‌های شنوایی در تمام اطفال 7 الی 9 ماهه و تا سن مدرسه برای تشخیص هر چه سریع‌تر بیماری و درمان لازم و توان‌بخشی بایستی انجام گیرد.

برای خواندن بخش اول- بررسی کاهش شنوایی در اطفال- اینجا کلیک کنید.