توصیه هائی چند برای مسافران هواپیما
انسان برای پرواز خلق نشده است اگر چنین می بود، باید پر می داشت.
اما به او عقل عطا شده است که وسائلی بسازد که با آن پرواز نماید.
یکی از این وسائل هواپیماست که مانند دیگر دستاورهای بشری، علاوه بر سودهای فراوان، مشکلاتی نیز به همراه دارد که باید با بکار بردن تدابیری ناراحتی پرواز را رفع کرد.
برای عده ای از مردم مسافرت هوائی می تواند مشکل آفرین باشد به طورمثال نشستن در صندلی به مدت طولانی، ناراحتی یا دلتنگی موقع معطل شدن و انتظار کشیدن طولانی در تالار انتظار پیش و پس از سوار شدن می تواند ایجاد خستگی و ناراحتی نماید. پرواز ناراحتیهای دیگری نیزدارد مانند درد ناگهانی گوش به ویژه موقع اوج گرفتن و پائین آمدن هواپیما، احساس صدا در گوش، احساس معده بیمارگونه، کمردرد و چندین مشکل نهان که شما هرگز انتظار آن را نداشته اید ولی ممکن است به سراغ شما بیاید. اما لزوما این طور هم نیست که شما دچار هر یک ازاین ناراحتیها شوید. در این نوشتار راهنمائیهائی برای پیش ازپرواز و حین پرواز یادآور می شویم که با بکار بردن آنها بدون مشکل به راحتی و سلامتی به مقصد می رسید و برای انجام کارهای عادی خودآماده خواهید بود.
1 - گوش های خود را تمیز نگاهدارید
یا «آئروتیت » (2) نامیده می شود که نامی ست برای گرفتگی مزاحم و گاهی دردناک گوش که موقع تغییر سریع ارتفاع احساس می شود. علت روشن است و هیچ گونه رمز و رازی در آن نیست. در ارتفاع سطح دریا فشار هوا در داخل گوش میانی درست به همان اندازه است که فشار هوا در محیط اطراف انسان; اما انسان هرچه از سطح دریا بالاترمی رود فشار هوا کمتر می شود و در نتیجه هوا از گوش میانی، از راه لوله «استاش » (3) خارج می شود (این لوله گوش میانی را از طریق فضای داخلی بینی با هوای خارج مرتبط می کند) که این امر معمولا باعث ناراحتی می شود تا این که هواپیما در یک ارتفاع نسبتا ثابت به پرواز ادامه می دهد و در بدن انسان تعادل برقرار می کند و به اندازه مورد لزوم هوا از گوش خارج می گردد به طوری که فشار آن با فشارهوای هواپیما یکسان می شود. متاسفانه هنگام فرود هواپیما نیز این مساله پیش می آید چه هرچه هواپیما پائین تر بیاید فشار هوای داخل آن نیز بیشتر می شود و در نتیجه فشار هوای خارج زیادتر از فشارهوای گوش میانی است در این حالت هوا می کوشد که خود را با فشار ازراه لوله «استاش » به داخل گوش میانی برساند تا در دو طرف پرده گوش تعادل برقرار گردد. اگر به سبب سرماخوردگی و یا حساسیت «آلرژی » هوا نتواند به آزادی و راحتی داخل گوش میانی گردد، درگوش، درد احساس می شود. کلید مقابله با این ناراحتی این است که بدانیم چگونه خود را با تغییر فشار هوا، در اثر تغییر ارتفاع، حتی سریع تر از آنچه که باید انجام بگیرد مطابقت دهیم. به نکات زیرتوجه نمائید:
پیش از پرواز
اگر شما کاملا تندرست هستید، پیش از پرواز هیچ اقدامی لازم نیست.اگر دچار سرماخوردگی و آلرژی هستید و یا این که با تغییر ارتفاع،همیشه گوش شما ناراحت می شود، می توانید از افشانه(اسپری) ضد پرخونی بینی استفاده کنید. این دارو باعث می شود که از تورم مخاط بینی ولوله «استاش » کاسته شود تا هوا به راحتی در آن جریان یابد وگرنه تورم مخاط بینی ناراحتی ناشی از تغییر فشار هوا را زیاد ومدت آن را طولانی می کند.
در حین پرواز
الف: موقع بلند شدن هواپیما از زمین و اوج گرفتن آن، بایدکوشید که در دو طرف گوش میانی تعادل فشار هوا برقرار گردد. بهترین کار این است که آب دهان خود را فرو برید در این صورت لوله استاش به طور طبیعی باز می شود. این کار را به محض بلند شدن هواپیما اززمین آغاز و به کرات تکرار نمائید. مهماندار هواپیما پیش از پروازبرای مسافران آب نبات تعارف می کند. این کار ضمن این که خوش آمدگوئی برای مسافر است، علت عمده دیگری دارد آن این که مسافر آب نبات رابمکد و به دفعات آب دهان را فرو ببرد. به هر حال خوردن جرعه ای آب یا تکه ای از میوه خوبست. اگر با این تدابیر بازهم درد و ناراحتی برطرف نشد، با فشار دو انگشت بینی را بسته و آب دهان را فرو بریدچه فرو بردن آب دهان و یا چیز دیگر، با دهان و بینی بسته نوعی خلاایجاد می کند که فشار را از گوش میانی بر می دارد.
ب : فرود هواپیما
موقع فرود هواپیما نیز باید در دو طرف گوش میانی، تعادل هوا رابرقرار نمائید بهترین کار«مانور والسالوا» (4) است و آن عبارت ازاین است درحالی که بینی را گرفته و دهان را بسته اید، به آرامی هوارا بدمید. به سبب فشار ایجاد شده در اثر این کار، هوا از نو، به گوش میانی وارد می شود. برای این که این کار موثر واقع گردد، به محض اعلام فرود از طرف خلبان، باید این کار را شروع کرد و هر دقیقه یکبار انجام داد تا این که هواپیما روی زمین بنشیند. هرچه این کاردیرتر انجام گیرد، هوا نیز دیرتر وارد گوش میانی می شود.
تقویت جریان خون حین پرواز
گرچه هواپیما با سرعت 800 کیلومتر در ساعت، پرواز می کند ولی خودشما ساکن و تقریبا بی حرکت هستید و مدتی نیز کمربند ایمنی بسته اید.بدین معنی که شما نه ایستاده اید و نه راه می روید و نه کاری می کنیدکه ماهیچه های ساق پای شما حرکت بکنند تا جریان خون در اندامهای پائین به خوبی برقرارگردد بنابراین وقتی که جریان خون در این اندامها کند و یا حتی متوقف شود، باعث باد کردن ساق پا می گردد که درنهایت ممکن است باعث لخته خون در رگها شود. ممکن است، البته به ندرت، این لخته با جریان خون وارد ریه بشود که عوارض ناگواری به دنبال خواهد داشت درحالی که می توان به راحتی از کندی جریان خون ولخته شدن آن جلوگیری کرد برای این کار هر یک ساعت باید راه رفت،به ویژه در پروازهای طولانی و ساعات آخر پرواز. باخوردن مایعات فراوان مانند آب و آب میوه باید از کم شدن آب بدن جلوگیری کرد. تاخون بهتر جریان یابد. از کشیدن سیگار باید پرهیز کرد.
به طوری که ذکر شد نوشیدن مایعات باعث افزایش حجم خون و کاهش لخته شدن آن می گردد و سیگار نیز بر عکس خطر لخته شدن خون را زیادمی کند.
پیش از پرواز
اگر شما احتمالا در معرض لخته شدن خون هستید مثلا از قرص های ضدبارداری مصرف می کنید یا به تازگی تحت عمل جراحی (هرنوع عمل جراحی)قرار گرفته اید، یا سرطان دارید و یا اختلالی درجریان خون شما هست،مانند داشتن زخمی که خوب نمی شود و یامشکلی مانند لخته شدن خون دارید باید بیشتر احتیاط کنید و در صورت لزوم پیش از پرواز به شرح زیر اقدام نمائید:
1 - با پزشک مشورت کنید چه ممکن است به شما داروی ضد انعقاد خون تجویز نماید یا پوشیدن جورابهای کشدار ویژه توصیه کند مانند جوراب واریس، تاجریان خون به قلب آسان شود (یعنی این که خون در ساق پاهامتوقف نشود).
2 - آسپیرین داروی قوی و مشهور برای جلوگیری از لخته شدن خون است.لازم نیست که شما مقدار زیادی آسپیرین بخورید تا از آن سود ببریدزیرا خوردن نصف قرص آسپیرین صبح روز پرواز کافی است به شرط این که زخم معده و تورم روده نداشته باشید.
3 - از خوردن شیرینی های پرچربی پیش از پرواز و حین پرواز خودداری نمائید. دلائلی وجود دارند بر این که حتی یک وعده غذای پرچربی می تواند تمایل به لخته شدن خون را افزایش دهد بنابراین اگر شماجزو کسانی هستید که در معرض خطر می باشید 24 ساعت پیش از پرواز، ازخوردن غذاهای پرچرب بپرهیزید و در حین پرواز نیز این امر رامراعات نمائید در پروازهای بین المللی در صندلیهای جلو برای خود جاتهیه نمائید چه محل سیگاریها صندلیهای پشتی است و شما هرچه از دودسیگار دور باشید، بهتر است.
پاروقیها:
1 - Barotitis.
2 - Aerotitis.
3 - Eustachian tube.
4 - Valsalva.