به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، اولین سالگرد ارتحال آیت‌الله حاج‌آقا مجتبی تهرانی از اساتید برجسته اخلاق یکشنبه، اول دی‌ماه، در مسجد جامع بازار تهران برگزار شد.
بنا بر این گزارش، آیت‌الله حسینی بوشهری در این مراسم در سخنانی بیان کرد: انسان براساس غریزه عمل نمی‌کند و تک بعدی نیست، اراده و اختیار انسان در زندگی او نقش‌آفرین است، عبادت انسان براساس اراده و اختیار است. افعال انسان، گناه، ثواب و ... براساس اراده و اختیار است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور ادامه داد: داشتن استعداد و تک بعدی نبودن انسان دست به دست هم می‌دهد تا یک سری عواملی مسیر بشر را هموار کنند و انسان را در مسیر هدایت قرار دهند، خداوند متعال، سه نوع هدایت‌گر و راهنما جلوی پای انسان قرار داده است.
ذکر 64 آیه در قرآن در مورد عقل و مشتقات آن
آیت‌الله حسینی بوشهری عقل را حجت باطنی برای هدایت انسان برشمرد و تصریح کرد: حدود 64 مورد از آیات قرآن در رابطه با عقل و مشتقات عقل است. خداوند عقل را برای هدایت در اختیار انسان قرار داده است و به انسان دستور داده است که باید براساس آنچه عقل تصمیم می‌گیرد حرکت کند.
وی ادامه داد: آیه «الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلَئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُوْلَئِکَ هُمْ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ»، تاکید دارد کسانی که بهترین‌ها را در زندگی بعد از شنیدن حرف‌های مختلف انتخاب می‌کنند، خدا آنها را هدایت کرده و صاحبان عقل و خرد هستند. فردای قیامت به دسته‌ای از جهنمی‌ها خطاب می‌شود چرا به این سرنوشت دچار شدید؟ می‌گویند ما راه عقل را گم کرده بودیم.
عقل به عنوان حجت باطنی محور ثواب و عقاب الهی است
عضو مجلس خبرگان رهبری با تاکید بر این که عقل به عنوان حجت باطنی محور ثواب و عقاب الهی است عنوان کرد: خداوند تنها عاقلان را مورد امر و نهی خود قرار می‌دهد؛ انسان‌های غیر عاقل مورد امر و نهی یا ثواب و عقاب قرار نمی‌گیرند.
پیامبران الهی؛ دومین عامل هدایت انسان
آیت‌الله حسینی بوشهری دومین عامل هدایت انسان را پیامبران الهی برشمرد و عنوان کرد: پیامبران حجت ظاهری هستند، خداوند در قرآن تصریح می‌کند «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» و «إِنَّا أَرْسَلْنَاکَ بِالْحَقِّ بَشِیرًا وَنَذِیرًا وَإِن مِّنْ أُمَّةٍ إِلَّا خلَا فِیهَا نَذِیرٌ» هیچ امت و ملتی پا به عرصه وجود نگذاشته جز اینکه خداوند متعال در میان آنها کسی را فرستاده که آنها را هدایت کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: بعد از انبیای الهی نوبت به اوصیاء می‌رسد که یکی پس از دیگری زمام امور جامعه را به دست می‌گیرند؛ بعد از عقل به عنوان حجت باطن و بعد از انبیاء به عنوان حجت ظاهری، به دسته‌ای که نقش تأثیرگذار در هدایت جامعه داده شده عالمان و فقیهان و معلمان اخلاق و راهنمایان بشر هستند.
آیت‌الله حسینی بوشهری با قرائت آیه شریفه «یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ» بیان کرد: مؤمنان و عالمان در نزد خدا از مقام و درجات برخوردارند تا جایی که در روایات از رسول گرامی اسلام(ص) آمده که حضور در مجلس یک عالم از هزار دفن جنازه انسان مؤمن، عیادت هزار مریض، از هزار شب عبادت و هزار روز روزه بالاتر است.
چرا مداد علما بر دماء شهدا افضل است؟
وی اظهار کرد: یعنی اگر به مجلس جامع بازار یا منزل عالمی مانند مرحوم آقامجتبی تهرانی بروید و از سخنان ایشان استفاده کنید بسیار باارزش است. در روز قیامت دماء شهدا با مداد علما وصل می‌شود. وقتی عالمی در جامعه‌ای نقش آفرین شد در جامعه مسئولیت ایجاد می‌کند. جبهه خلوت نمی‌ماند. دفاع از مرزهای اسلام به جای خودش انجام می‌شود ولی اگر جامعه راهنما و معلم اخلاق نداشت مرزهای اخلاقی و جغرافیایی و عقیدتی به فراموشی سپرده می‌شود لذا مداد علما بر خون شهدا افضلیت دارد.
آیت‌الله حسینی بوشهری عنوان کرد: چرا علما این قدر ارزش دارند؟ چرا در طول تاریخ هر موقع حادثه‌ای اتفاق افتاده که مردم و کشور را تهدید می‌کرد با یک پیام نیم سطری یک عالم بزرگ همه فتنه‌ها خاموش شده است؟ میرزای شیرازی در پیامی کمتر از یک خط حکم صادر کردند «استعمال تنباکو در حکم مبارزه با امام زمان(عج) است» این جمله چه انقلابی ایجاد می‌کند چون عالمان دین مرزبان هستند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تاکید بر نقش برجسته علما در هدایت جامعه عنوان کرد: دیدید که سرباز چگونه مرزبانی می‌کند و جلوی رخنه دشمن را می گیرد. عالمی که در خانه محقری نشسته و با زندگی ساده گذران می‌کند قلم روی کاغذ می‌برد و جمله‌ای می‌نویسد و سرنوشت کشور را عوض می‌کند.
وی بیان کرد: بعد از اینکه میرزای شیرازی این فتوا را صادر کرد و تأثیر فوق العاده را در فضای جامعه آن روز ایجاد کرد دیدند میرزا اشک می‌ریزد، گفتند آقا چرا اشک می‌ریزید، آیا نگرانید؟ میرزا گفت: تاکنون دشمنان اسلام و دین و مردم جایگاه روحانیت را نمی‌شناختند ولی امروز با این فتوایی که از من صادر شد دشمنان عظمت دین و عالمان دین را شناختند و از این به بعد همه ما باید مواظب باشیم که چه توطئه‌هایی علیه دین و عالمان به پا خواهند کرد.
امروز دشمنان جایگاه و منزلت و موقعیت روحانیت را شناختند
مدیر حوزه‌های علمیه کشور اظهار کرد: امروز دشمنان جایگاه و منزلت و موقعیت روحانیت را شناختند، و می‌خواهند بین مردم و روحانیت فاصله بیاندازند تشییع جنازه‌ای که از مرحوم آیت‌الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی کردید از دید دشمن پنهان نبود. دشمن این همه تبلیغات می‌کند اما وقتی می‌بیند عالمی از دنیا می‌رود بازار و خیابانهای تهران تا حرم شاه عبدالعظیم حسنی (ع) مملو از جمعیت است. دشمن اینها را رصد می‌کند و نقشه حساب شده می‌کشد.
وی ادامه داد: روحانیت توانسته بر دلها نفوذ کند. آقامجتبی تهرانی با اینکه مرجع بودند و سنی از ایشان گذشته بود و سخت بود که هر روز برای اقامه نماز به مسجد بازار بیایند اما چون مردم به ایشان نیاز داشتند این زحمت را قبول می کردند. روضه‌خوانی می‌کردند. ایشان انصافا وارسته بودند. در خانواده اهل علم بزرگ شده بودند و شاگرد ویژه حضرت امام(ره) بودند. امام(ره) شاگردان زیادی داشت اما ایشان با بقیه فرق داشت. مباحث علمی و چاپ کتابهایش را به ایشان واگذار کردند.
آیت‌الله حسینی بوشهری تصریح کرد: آقامجتبی تهرانی از سن بیست و پنج سالگی مورد توجه امام بودند. وقتی امام(ره) به نجف تبعید شدند ایشان هم به نجف رفتند اما بعد از سه سال امام(ره) فرمودند من دوست دارم این شخصیت در تهران راه برود. چهل سال در مسجد جامع بازار و در تهران درس اخلاق و تفسیر دادند و مثل یک روضه خوان روضه أباعبدالله(ع) می‌خواند و اشک می‌ریخت.
آیت‌الله حسینی بوشهری بیانکرد: وقتی ایشان رحلت کردند، مراجع قم بیانیه دادند و گوشه‌ای از ابعاد شخصیتی این شخصیت بزرگ را مطرح کردند. یکی از شاگردان آقامجتبی نزد آیت‌الله العظمی سیستانی رفته بود. وقتی آیت‌الله سیستانی متوجه شد ایشان شاگرد آقامجتبی تهرانی است فرمودند: «شیعه یک ایران دارد، ایران یک تهران دارد. تهران یک خیابان ایران دارد و خیابان ایران یک حاج آقا مجتبی تهرانی دارد».
آیت‌الله تهرانی اخلاق را در سطح عموم مردم به صورت اجتهادی بیان می‌کرد
مدیر حوزه‌های علمیه کشور بیان کرد: ایشان در سطح عموم مردم درس اخلاقی اجتهادی می‌گفتند، یعنی همان گونه که علمای ما براساس موازین استنباطی اصول و خارج می‌گویند ایشان مباحث اخلاقی را می‌گفتند، عالمی در این سطح کم داریم.
