به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روزنامه اعتماد در گزارشی درباره سرنوشت جنگ اوکراین و روسیه نوشت:
دونالد ترامپ، رییسجمهور ایالاتمتحده، روز چهارشنبه با رهبران روسیه و اوکراین تماسهای تلفنی پشت سر هم برقرار کرد تا نقشه راهی برای پایان دادن به جنگ در اوکراین را مورد بحث قرار دهد. بنابر آنچه در رسانهها آمده ترامپ در این تماسها اعلام کرد که مذاکرات برای حل این مناقشه، باید فورا آغاز شود. این تماس در شرایطی انجام شد که ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین هفتههای دشواری را برای آینده کشورش سپری میکند و وزرای دفاع ناتو نیز با هدف رایزنی برای تعیین سرنوشت اوکراین گرد یکدیگر جمع شدند.
در عین حال دی جی ونس، معاون رییسجمهور امریکا یکی از منتقدان برجسته کمکهای نظامی واشنگتن به کییف در حال آماده شدن برای سفر به کییف به منظور دیدار با رییسجمهور اوکراین است. همزمان پیت هگست، وزیر دفاع امریکا روز چهارشنبه در اقدامی شوکهکننده مدعی شد هیچ چشمانداز روشنی برای پایان درگیریها میان روسیه و اوکراین وجود ندارد. بلافاصله پس از این ادعا بود که ترامپ اعلام کرد با ولادیمیر پوتین همتای روس خود در باب مسائل مختلفی رایزنی تلفنی داشته است.
تماسی که ترامپ آن را آغاز گفتوگوها برای پایان دادن به جنگ طولانی اوکراین توصیف کرد؛ آن هم بدون آنکه مطالبات زلنسکی ذیل این رایزنیهادر نظر گرفته شود. به باور ناظران اما این تماس تلفنی همچنین میتواند به معنای پایان تلاشهای امریکا برای انزوای دیپلماتیک روسیه پس از حمله این کشور به اوکراین باشد.
به این بهانه نشریه نیویورک تایمز با انتشار گزارشی در باب آینده جنگ اوکراین و روسیه و آتشبس قریبالوقوعی که تحلیلگران مدعیاند احتمالا طی روزهای آینده برقرار خواهد شدنوشت: ولودیمیر زلنسکی رییسجمهور اوکراین اکنون بیش از هر زمان دیگری تحت فشارهای ژئوپلیتیکی قرار دارد، چراکه اقدامهای دومینووار و جنجالی آقای ترامپ بالاخص در دو روز گذشته که شامل مبادله زندانیها با کرملین بود نشاندهنده بهبود روابط میان ایالاتمتحده و روسیه است و احتمالا در نهایت به نفع آقای پوتین در یک توافق صلح تمام خواهد شد و در عین حال اوکراین را نیز در حاشیه قرار میدهد.
به گزارش نیویورک تایمز مذاکرات برای پایان دادن به مرگبارترین جنگ در اروپا در حالی در آستانه شکلگیری است که نتایج آن آینده اوکراین را تعیین خواهد کرد، چراکه تحولات اخیر و همچنین آنچه که تاکنون در قالب مواضع رسمی مقامات کییف مطرح شده بدان معناست که برخی از سرزمینهای اوکراین احتمالا همچنان تحت تصرف روسیه باقی خواهند ماند.
به باور تحلیلگران این مذاکرات همچنین آینده سیاسی زلنسکی را تحت تاثیر قرار میدهد، چراکه او چارهای جز همراهی با مذاکرات تحت رهبری ترامپ ولو با وجود شک و تردید عمیق خود نسبت به آمادگی پوتین برای مذاکره بدون تحمیل شرایط سخت یا افزایش فشار نظامی و اقتصادی، ندارد. ولودیمیر فسنکو، تحلیلگر سیاسی، در فیسبوک نوشت که به احتمال زیاد پوتین در حال بازی با دونالد ترامپ برای کسب زمان است. به باور این تحلیلگر، رییسجمهور روسیه قصد ندارد در مورد پایان دادن به جنگ، همانگونه که تیم ترامپ میخواهد، به توافق برسد.
باج زلنسکی به ترامپ؛ شروط سخت پوتین
همزمان نیز سیانان با انتشار یادداشتی آورده است علیرغم شرایط سخت و پیچیدهای که مقابل زلنسکی قرار دارد، چهارشنبه بهترین روز برای پوتین از زمان آغاز حملاتش به اوکراین بود، زیرا بسیاری از آرزوهای کییف را به شدت تحت تاثیر قرار داد. پیت هگست، وزیر دفاع ترامپ نیز در این زمینه و با ارایه گزارش خود از شرایط صلح احتمالی میان مسکو و کییف، استدلال کرد که او صرفا با نگاهی واقعبینانه گزارش خود از شرایط حاکم بر روسیه و اوکراین و شروط پایان درگیریها میان دو طرف را اعلام میکند و صرفا به واقعیتهای موجود در میدان جنگ و شرایط سیاسی اشاره دارد.
این درحالی است که به باور تحلیلگران زلنسکی تا پیش از این نیز در شرایط دشوار به خوبی عمل کرده است، به گونهای که در روزهای ابتدایی حمله روسیه، او از پناهگاه بیرون آمد و ویدیوهای سلفی ضبط کرد که کشورش و بخش زیادی از جهان را به حمایت از اوکراین ترغیب کرد. اکنون اما ناظران مدعیاند زلنسکی به واسطه شرایط حاکم بر کشورش در موقعیتی به مراتب بدتر از روزهای ابتدایی جنگ قرار دارد.
با این حال به ادعای گروهی از ناظران به نظر میرسد برای اوکراین روزنههایی نیز وجود داشته باشد. در ادامه گزارش نیویورک تایمز آمده است درحالی که ادعای ترامپ درباره منابع معدنی اوکراین هزینههای زیادی برای کییف به همراه دارد، اما این موضوع همزمان میتواند به عنوان یک نشانه امیدوارکننده برای مقامات اوکراینی قلمداد شود. گفتنی است ترامپ خواستار 500 میلیارد دلار از ارزش به دست آمده از منابع معدنی اوکراین در ازای معافیت این کشور از تعرفههای ایالاتمتحده روی فولاد است. مذاکرات در این باب راهی را برای رییسجمهور امریکا باز نگه میدارد تا به کمکهای نظامی ایالاتمتحده ادامه دهد و در عین حال ادعا کند که منافع ایالاتمتحده را تامین کرده است.
این درحالی است که زلنسکی طی روزهای اخیر دو بار اعلام کرده است که اگر متحدان غربیاش ذیل یک توافق تضمینهای امنیتی ارایه دهند، آماده است با پوتین وارد مذاکره شود. از سوی دیگر، اما رییسجمهور روسیه مدعی شده که زلنسکی باید قبل از اینکه توافق صلح با مسکو را امضا کند، در کییف انتخابات برگزار نماید. به گفته مقامات اوکراینی و تحلیلگران امنیتی این درخواست، دیدگاه مسکو را درباره یک فرآیند سهمرحلهای بالقوه برای مذاکره بر سر توافق صلح نشان میدهد، این فرآیند شامل برقراری آتشبس اولیه، سپس برگزاری انتخابات در اوکراین و پس از آن نیز برقراری آتشبسی الزامآور است.
واشنگتن پست اما با انتشار گزارشی در این راستا آورده است با وجود اینکه به نظر میرسد مذاکرات در مسیری قرار دارد و بر پایه شروطی تعریف شده که ممکن است به نفع اوکراین تمام نشود اما همچنان زود است که زلنسکی را کنار بگذاریم، بنابراین با لحاظ کردن چنین گزارهای اوکراین احتمالا در جریان رایزنیها اهرمهایی را دراختیار خواهد داشت و آن کنترل بر چند صد مایل مربع از خاک روسیه در منطقه کرسک است که تابستان گذشته به تصرف اوکراینیها درآمد. زلنسکی همچنین اعلام کرده است که میخواهد سرزمینهای کرسک را در ازای زمینهای اوکراینی که تحت کنترل روسیه است، مبادله کند؛ موضوعی که پوتین قطعا با آن مخالفت خواهد کرد.
نشریه پولیتیکو همزمان با انتشار یادداشتی در این باب آورده است اما تداوم و طولانی شدن مقدمات مذاکرات آتشبس تنها به نفع مسکو خواهد بود؛ چراکه هرگونه تاخیر اوکراین در پذیرش شرایط آتشبس میتواند به قیمت از دست دادن سرزمینهای بیشتری برای کی یف تمام شود. با این حال طبق گزارش موسسه مطالعات جنگ، یک گروه تحلیلی مستقر در ایالاتمتحده، پیشرویهای روسیه از ماه نوامبر سال گذشته به طور قابل توجهی کاهش یافته است. این گزاره چالشهای جدیدی را برای روسیه رقم خواهد زد، اما نتایج پویاییهای حاکم ممکن است به عوامل مختلفی مانند مقاومت اوکراین، مشکلات لجستیکی یا تغییرات در استراتژیهای نظامی این کشور منوط شود. در هر صورت، این وضعیت میتواند بر مذاکرات آینده تاثیر بگذارد و همچنین به اوکراین این امکان را میدهد که از موقعیت خود در مذاکرات استفاده کند.
معنای صلح در اوکراین برای چین
وبسایت سیانان با هدف تحلیل معنا و سیگنالهایی که بعد از توافق صلح احتمالی میان مسکو و کییف برای چین ارسال میشود با انتشار یادداشتی آورده است: در میان گرد و غبار ناشی از تغییر مواضع ترامپ در مورد صلح، یک اولویت دیگر دولت امریکا در حال روشن شدن است و آن تغییر توجه واشنگتن از اروپا به سمت چین است.
پیت هگست، وزیر دفاع ایالاتمتحده، روز چهارشنبه در بروکسل گفت که واقعیتهای استراتژیک حاکم، ایالاتمتحده امریکا را از تمرکز اصلی بر امنیت اروپا بازمی دارد. او در ادامه به همتایان خود که برای بحث درباره امنیت اوکراین گرد هم آمده بودند، گفت که یکی از تمرکزها باید امنیت مرزهای ایالاتمتحده باشد و تمرکز دیگر روی پکن.
او در ادامه ادعا کرد: ایالاتمتحده اولویتهایی دارد که یکی از آنها جلوگیری از جنگ با چین در اقیانوس آرام است. بدون تردید پکن در شرایطی که واشنگتن پیشتر به افزایش تعرفه بر محصولات چینی تهدید کرده، اکنون نیز به دقت اظهارات وزیر دفاع امریکا را زیرنظر دارد.
چین با پیروزی دونالد ترامپ در دور دوم انتخابات، از پیروزی رییسجمهوری استقبال کرد، زیرا رهبر ایالاتمتحده به طور مکرر نظرات مثبتی درباره شی جین پینگ، رهبر چین و همچنین پتانسیل همکاری بین دو کشور ابراز کرده بود. مقامات پکن احتمالا امیدوار بودند که تغییر رویکرد ترامپ در سیاست خارجی ایالاتمتحده، اتحادهای امریکایی در آسیا را تضعیف خواهد کرد، چراکه چین از گرم شدن روابط ایالاتمتحده و متحدان آسیایی مانند ژاپن، کرهجنوبی و فیلیپین در دوران ریاستجمهوری جو بایدن ناراضی است.
اکنون اما واضح است که چین به دقت نظارهگر نحوه تغییر موضع و تمرکز ایالاتمتحده در منطقهای است که امید دارد نفوذش را گسترش دهد و ادعاهای خود را بر دریای چین جنوبی و همچنین تایوان به اثبات برساند. پکن اما احتمالا نگرانی دیگری دارد: اینکه آیا تلاشهای ترامپ برای نزدیک شدن به روسیه میتواند مسکو را که یک متحد حیاتی برای شی در رقابت با غرب است را از پکن دور کرده و به سمت واشنگتن سوق دهد. شی و پوتین چند روز قبل از ورود تانکهای روسی به اوکراین از شراکت بدون محدودیت خود خبر دادند. دو بازیگر در طول جنگ روابط نزدیکی برقرار کرده و چین به عنوان یک خط اعتباری اقتصادی کلیدی برای روسیه فعال بوده است، ازجمله از طریق تامین کالاهای دو منظوره که رهبران ناتو گفتند به تقویت صنعت دفاعی روسیه کمک میکند. پوتین و شی به طور مشترک برای ایجاد ائتلافهای بینالمللی غیرغربی همصدا بودهاند و در عین حال تمرینات نظامی مشترک را افزایش داده و از یکدیگر در مجامع بینالمللی مانند سازمان ملل حمایت کردهاند.
به باور تحلیلگران این بدان معناست که گرم شدن روابط پوتین با واشنگتن میتواند تاثیر عمیقی بر توانایی چین در مقابله با فشارهای ایالاتمتحده و پیشبرد چشمانداز شی برای یک نظم جهانی جایگزین به رهبری امریکا داشته باشد. به طور فوریتر اما این همچنین سوالاتی درباره اینکه درصورت آغاز مذاکراتی برای پایان درگیریها در اوکراین چین چگونه بازیگری خواهد کرد، مطرح است؟
در همین حال، ناظران مدعیاند که پکن همچنین ممکن است به دقت نظارهگر نحوه برخورد ایالاتمتحده و جامعه بینالمللی با مناقشه اوکراین باشد و این احتمال وجود دارد که این موضوع را با طرحهای خود درباره تایوان مرتبط کند.
2727