به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، احمد غلامی در روزنامه شرق گفتوگویی را با فریدون مجلسی و محسن هاشمی درباره تحریمها، آینده ایران و مذاکره احتمالی با آمریکا انجام داده است. محسن هاشمی در آسیبشناسی مذاکرات ایران و آمریکا به سابقه این مذاکرات از جنگ به این سو پرداخت که در ادامه میخوانیم:
تجربه نخست ما مربوط به دوران جنگ است. بعد از سفارت آمریکا و شروع جنگ، تحریمهای تسلیحاتی بر کشور ما واقع شد و در زمانی که آیتالله هاشمیرفسنجانی فرمانده جنگ بودند، تصمیم گرفتند تحریم تسلیحاتی را به صورتی دور بزنند و یکسری مذاکرات را آغاز کردند. اگر یادتان باشد آن زمان بحث گروگانهای آمریکایی در لبنان بود و بحث مکفارلین و مسائل اینچنینی پیش آمد و ما با اجازه و اذن امام یک تجربهای نسبت به مذاکره نیروهای امنیتی و سیاسی با آمریکا و گروهها داشتیم. باید آن تجربه را بررسی کنیم و ببینیم در اولین مذاکراتی که منجر به آمدن یواشکی مکفارلین به ایران شد چه اتفاقاتی افتاد که آن نتیجهای را که میخواستیم نگرفتیم.
تجربه دوم ما در دولت سازندگی اتفاق افتاد. در حمله عراق به کویت دولت آمریکا اصرار داشت رفتارهای جمهوری اسلامی طوری باشد که او بتواند مسائلش را با عراق حل کند و آن زمان صدام جنگطلب فرض شد و ما رفتیم و آمریکا در پی رفع تخاصم با ایران بود. بوش پدر حتی با ارسال پیام و تلفنی با ریاستجمهوری تماس گرفت و بعد دیدیم که به نتیجه نرسید. خب باید برویم ببینیم آن تجربه را چرا از دست دادیم. آن زمان که آمریکا درگیر آن مسائل با صدام بود و به ایران احتیاج داشت و ما در موضع قدرت بودیم و میتوانستیم خیلی از کارها را برنامهریزی کنیم، چرا این اتفاق نیفتاد؟
تجربه سوم تجربهای بود که در دوران ریاستجمهوری اوباما شکل گرفت؛ یعنی بلافاصله بعد از آغاز به کار، اوباما اقدام به ارسال نامه به رهبر انقلاب کرد و مذاکرات دوجانبه بین معاون وزیر امور خارجه آمریکا و دبیر شورای امنیت ملی در سال 88 آغاز شد. این تجربیات بسیار مهم است و اگر دولت و شورای امنیت و نیروهای امنیتی به این تجربیات بپردازند و آنها را بازبینی کنند، میبینند که ما چگونه در چند مرحله از این تجربیات برای عادیسازی وضع کشور استفاده نکردیم. پس از آغاز مذاکرات عمان میان وزارت خارجه وقت و نمایندگان دولت آمریکا، با آغاز دولت روحانی، دولت با مشورت با آیتالله هاشمی برای رفع تحریمها اقدام کرد و بعد بحث برجام پیش آمد و ما با 1+5 وارد مذاکره شدیم و به نتیجه رسیدیم و برجام را امضا کردیم.
اما بعد اتفاقاتی افتاد که من میگویم هم خارجی و هم داخلی بود و منجر به آمدن ترامپ شد و یکباره ترامپ از برجام خارج شد.
بعد از آن در تجربه چهارم، آیتالله هاشمی دیگر فوت کرده بودند و دولت در سال 1401 مذاکرات جدید را با بایدن آغاز کرد، اما باز دیدیم که به نتیجه نرسید. پس ما چهار تجربه بزرگ در کشور داریم که میتوانستیم در زمانی که قدرت بیشتر و وضع بهتری یعنی دست بالاتری داشتیم، به سمت عادیسازی وضعیت ایران برویم و این موضوع تخاصم با آمریکا را به صورت جدی حل کنیم. اگر یادتان باشد، آیتالله هاشمیرفسنجانی در سالهای دوران سازندگی این موضوع را مطرح کردند که من چند موضوع را با امام مطرح کردم که ایشان قبل از فوتشان حل کنند وگرنه کشور دچار بحرانهای ویژه میشود. یکی از آنها مسئله تخاصم با آمریکا بود که ایشان آن زمان صلاح ندیدند که این مسئله را حل کنند و حل نشد و هنوز کشور در آن موضوع درگیر است.
بسیار مهم است که دولت آقای پزشکیان که رفع تحریمها را جزء اصول اولیه خودش میداند، نهفقط تحریمهای هستهای بلکه تحریمهای حقوقبشری، موشکی و تروریستی را هم دنبال کند و یک راهبرد قوی را شکل دهد و آن را با استفاده از تمام نیروها و کارشناسان موجود به بحث بگذارد تا به راهحلهایی برسد.
259