آیت الله محمد یزدی

 تولد و دوران کودکی :

 آیت الله محمد یزدی در سال 1310 هجری شمسی در خانواده ای متدین چشم به جهان گشود. جدش ، مرحوم شیخ محمدعلی ، حدود صد سال پیش از یزد به اصفهان هجرت کرد و در مدت زمان کوتاهی ، در حوزه علمیه اصفهان ، به درجات علمی بالایی نائل آمد. مرحوم «آقانجفی » که در آن دوره ، ریاست حوزه علمیه اصفهان را بر عهده داشت ، شیخ محمد علی را مأمور بحث و مناظره با کشیشهای ارامنت جلفای اصفهان کرد که شیخ محمدعلی توانست بر تمامی آنها فائق آید و از آن پس ، «شیخ یزدی » شهرت یافت .

پدر آیت الله یزدی ، مرحوم «شیخ علی یزدی » نام داشت که از شاگردان «شیخ عبدالکریم حائری » و از روحانیون معروف اصفهان بود که امامت جماعت یکی از مساجد اصفهان را برعهده داشت .

مادر آیت الله یزدی نیز زنی مؤمن از خانواده متدین و دوستدار اهل بیت (ع ) بود.

دوران تحصیل :

آیت الله محمد یزدی تحصیلات خود را ابتدا در محضر پدر و با فراگیری زبان فارسی آغاز کرد و پس از آن ، عازم مکتب خانه شد؛ پس از گذراندن دوره مکتب ، برای گذراندن کلاس چهارم آن نظام آموزشی ، به نخستین مدرسه ای که در اصفهان به سبک جدید تأسیس شده بود ، رفت و شش کلاس آن نظام را در آن مدرسه گذرانید.

تحصیلات حوزه را که در آغاز نزد پدر آموخته بود، در مدرسه «کاسه گران » اصفهان ادامه داد و سپس به مدرسه «ملا عبدالله » رفت و به تحصیل شرح لمعه مشغول شد. پس از آن به مدرسه صدر آمد و به خواندن «قوانین » پرداخت و در این میان ، از محضر عالمان بزرگ اصفهان نیز در زمینه های علمی و معنوی بهره می برد.

با تشریف فرمایی حضرت آیت الله بروجردی (ره) به قم ، ایشان به قم مهاجرت کرد و در بدو ورود به قم ، در مدرسه فیضیه مستقر شد. در آن زمان ، آیت الله بروجردی ، از برخی طلاب به سبب آشنایی با میزان توانایی علمی آنان ، امتحان به عمل می آورد.

وی با شرکت در دروس سطح ، کتابهای رسائل ، مکاسب و کفایت الاصول را به خوبی فرا گرفت و در درس خارج علمای بزرگ حوزه ، از جمله آیت الله بروجردی (ره ) و امام خمینی (ره ) شرکت کرد. تلاش علمی ایشان در آن سالها باعث شد تا بتواند از حضرت امام خمینی (ره ) اجازه نامه اجتهاد دریافت کند. وی در طول آن سالها و حتی تا هم اکنون ، از طریق شهریه ، تأمین معاش نموده است .

استادان :

دوران تحصیل آیت الله یزدی ، سرشار از تحصیل در محضر عالمان بزرگ بوده است . از استادان وی ، هنگام تحصیل در اصفهان ، می توان از آقایان شیخ حسن نجف آبادی ، فقیه ، سید محمدعلی ابطحی نام برد که بخشی از کتب دورت سطح را در خدمتشان فرا گرفت . با ورود به قم به دروس مرحوم آیت الله لاکانی ، مرحوم حاج آقا حسین بُدلا و مرحوم زاهدی رفت و رسائل ، مکاسب و کفایت الاصول را در محضر آیت الله حاج شیخ مرتضی حائری ، آیت الله مرعشی و آیت الله سلطانی فرا گرفت و در درس تفسیر علامه طباطبایی نیز حاضر شد.

معظم له در درس خارج علمای بزرگی همچون آیت الله بروجردی (ره )، آیت الله اراکی ، آیت الله شیخ محمدتقی آملی ، آیت الله شاهرودی و نیز یک دوره کامل در درس خارج امام خمینی (ره ) شرکت کرد.

فعالیتهای علمی و فرهنگی :

زندگی آیت الله یزدی ، همواره با تلاشها و دغدغه های علمی و فرهنگی همراه بوده است . بخشی از این تلاشها در قالب سخنرانیها و تدریسها تبلور یافته است که اغلب ، اساسی ترین مباحث اسلام و تشیع در آن مورد مداقه قرار گرفته است و تا هم اکنون نیز ادامه دارد. بخش دیگر آن نیز در قالب مقالات و کتب ارائه گردیده است.

 ایشان نخستین مقاله های خود را در نشریه «حکمت » به چاپ رساند. از جمله کتب وی که در زمان طاغوت به چاپ رسید، کتاب «گمشده شما» بود که چاپ آن باعث شد فردی به نام «مردوخ » به بهانه آن تهمتهای ناروایی را به ساحت تشیع ابراز دارد. این مسأله باعث شد که آیت الله یزدی تهمتهای او را در کتابی با عنوان «پاسخ تهمتهای مردوخ » پاسخ دهد که هر دو کتاب «گمشده شما و پاسخ به تهمتهای مردوخ مورد عنایت حضرت امام خمینی (ره ) قرار گرفت .

آیت الله یزدی در طول دوران مبارزه بر ضد رژیم شاهنشاهی ، حتی در زمان تبعید، دست از نگاشتن در جهت تبیین معارف اسلامی برنداشت و تاکنون ، کتابهای و مقالات بسیاری را به چاپ رسانده اند که به برخی از آنها اشاره می کنیم :

1 مجموعه مقالات انسان شناسی (در مجله حکمت )؛

2 بشر و خداشناسی ؛

3 گمشده شما؛

4 پاسخ تهمتهای مردوخ ؛

5 حسین بن علی را بهتر بشناسیم ؛

6 اُسَسُ الایمان فی القرآن ؛

7 نبذٌ من المعارف الاسلامیه ؛

8 شرح قانون اساسی ؛

9 مجموعه مقالات در قانون اساسی (در مجله نور علم )؛

10 تفسیر سورت حمد؛

11 الولادة الاصطناعیه للانسان ؛

12 حکم التماثیل ؛

13 من الذی بیده سهم الامام ؟

14 رسالة فی القسامه . (مسائل چهارگانه فوق به ضمیمه چند مسأله دیگر در یک مجلد با عنوان تسع رسائل به چاپ رسیده است )؛

15 فقه القرآن ؛ (این اثر در دوران زندان و تبعید جمع آوری گردید که پس از انقلاب تنظیم و چاپ شد. هم اینک نیز به عنوان محور بحث ایشان در جلسه درس مورد بررسی و تبادل نظر قرار می گیرد. تاکنون دو جلد از این مجموعه که در برگیرنده روایات و فتاوی است چاپ و نشر گردیده است .

همچنین ایشان تقریرات درس آیت الله بروجردی ، امام خمینی و آیت الله اراکی را نیز نوشته اند.

فعالیت های سیاسی :

آیت الله یزدی با ورود به حوزه علمیه قم ، مبارزه و درس را توأمان آغاز می نماید و با شرکت در درس امام خمینی (ره ) و جلساتی عمومی و خصوصی ایشان ، توانایی و عزم خود را برای پی گیری جریانهای سیاسی و پیروی از خط مشی امام (ره ) اعلام می دارد. ارتباط وی با امام با حاضر شدن در درس خارج اصول ایشان در مسجد سلماسی و پرسشهای علمی و سیاسی در پایان درس آغاز شد. حضرت امام (ره ) برای پر ثمر کردن اوقات فراغت جوانان و دور کردن ایشان از زمینه های فساد رژیم پهلوی، از علما و طلاب خواسته بودند که جلساتی را در عصرهای جمعه برقرار کنند. رساندن این پیام امام (ره ) در برخی از شهرها، به عهده آیت الله یزدی بود. یکی از آن جلسات ، جلسه معروف مسجد امام حسن عسگری (ع ) واقع در قم بود که هر یک از علما، ده شب در آنجا به سخنرانی می پرداخت . هنگامی که نوبت به آیت الله یزدی رسید، به جای ده شب ، بیست شب آن جلسه را اداره کرد. عنوان بحثهای وی در آن بیست شب ، «انقلابهای تاریک و روشن » بود.

ویژگی سخنرانیهای آیت الله یزدی این بود که در سخنرانی خود ضمن بیان مکتب و روش اهل بیت و نیز خط مشی دشمنان آنها، واقعیات مبارزه و مصداقهای کنونی دشمنی با اهل بیت را بیان می کرد؛ مثلاً درباره نهضت امام حسین (ع ) سخن می گفت و بدی و پلیدی یزید و پیروانش را به مردم گوشزد می کرد. سپس حسینیان زمان و یزیدیان این دوره را با ویژگیهای آنها و با انطباق با صدر اسلام بیان می فرمود. کتاب «حسین بن علی را بهتر بشناسیم » حاصل این سخنرانیها بود که چند بار، ساواک آن را از بازار جمع آوری کرد.

ساواک که این گونه افشاگریها را برنمی تافت ، معظم له را بارها دستگیر و تبعید و ممنوع المنبر کرد.

از دیگر فعالیتهایی که در کارنامه سیاسی آیت الله یزدی می درخشد، پناه دادن به آن دسته از سربازان فراری بود که پس از دستور امام (ره ) و پیش از پیروزی انقلاب ، از ارتش گریخته و به مردم پیوسته بودند. منزل او در آستانه پیروزی انقلاب مرکز تلاشها و نیز حل و فصل بسیاری از امور جریانهای انقلاب بود. همان منزلی که امام (ره ) پس از پیروزی انقلاب و مراجعت به قم ، در آن ساکن شدند.

جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از مراکز بسیار مهمی بود که در زمان رژیم طاغوت ، خدمات شایانی را به مبارزات ملت ایران برای دست یابی به انقلاب اسلامی انجام داده است . آیت الله محمد یزدی ، از آغازین روزهای تأسیس این مرکز، با آن همکاری داشته است و این همکاری تاکنون نیز ادامه دارد. آیت الله محمد یزدی ، پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همواره در خدمت نظام و بازوی توانای امام و رهبری بود. ایشان در مسؤولیتهای بسیار مهمی ایفای نقش نموده اند که برخی از آنها بدین شرح است :

1 ریاست دادگاه انقلاب اسلامی قم ؛

2 ریاست دفتر امام (ره ) در قم ؛

3 نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی ؛

4 نمایندگی مجلس شورای اسلامی در دو دوره متوالی (دوره اول از قم و دوره دوم از تهران )؛

5 نائب رئیس مجلس شورای اسلامی ؛

6 عضویت در شورای نگهبان پس از استعفای آیت الله صافی گلپایگانی ؛

7 عضویت در شورای بازنگری قانونی اساسی ؛

8 ریاست قوه قضائیه با حکم مقام معظم رهبری در دو دورت پنج ساله ؛

9 نمایندگی رؤسای سه قوه در هیأت سه نفره حل اختلاف بین مرحوم رجایی و بنی صدر؛

10 امام جمعه موقت تهران

11- نمایندگی مجلس خبرگان رهبری ؛

12 نائب رئیس و قائم مقام اجرائی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم .

آیت الله یزدی هم اکنون عضو شورای نگهبان است و در حوزه علمیه قم نیز به تدریس و پرورش شاگردان مفید برای مکتب تشیع می پردازد.